نگاهی به کتاب «شهر شیشه‌ای» اثر «پل استر»

نگاهی به کتاب «شهر شیشه‌ای» اثر «پل استر»

«شهر شیشه‌ای» اثر «پُل اُستر» نویسنده معاصر آمریکایی است که اکثر دوستداران ادبیات مدرن جهان، آثار این نویسنده را مطالعه کرده‌اند اما برخی از کتاب‌های «پُل اُستر»، از مهم‌ترین آثار داستانی امروز به شمار می‌روند. رمان «شهر شیشه‌ای» که درواقع آغازی است بر مجموعه «سه‌گانه نیویورک» یکی از این آثار است. دو کتاب دیگر با عناوین «ارواح» و «اتاق دربسته»، این سه‌گانه را تکمیل می‌کنند.

 
 
نویسنده: مهسا محبی

ویژگی عمده نوشته‌های اُستر، فضای جست‌وجوگرانه و کارآگاهی رمان‌های اوست که به‌طورمعمول، داستان‌هایش را در فضایی ضد معما روایت می‌کند و از این طریق، به کشف و شناخت هویت انسان می‌رسد.

«شهر شیشه‌ای» خاصیتی فرا‌داستانی و اندیشه پست‌مدرنی دارد. اسطوره‌شناسی و از همه مهم‌تر زبان‌شناسی و وضعیت انسان مدرن به‌طورکلی در این رمان کم‌حجم گرد هم آمدند. چیزی که مشخص است نگاه ابزار گونه نویسنده به مسائل ذکرشده است. اصل برای او بیان اندیشه یا بهتر بگوییم خبر بزرگی است که از آینده به ما می‌دهد؛ و انتخاب ژانر کارگاهی و شهر بزرگی مثل نیویورک برای کشف این حقیقت بزرگ به‌طور کاملاً زیرکانه صورت گرفته است.

شخصیت اصلی رمان «شهر شیشه‌ای»، «دانیل کوئین» نام دارد. وی نویسنده‌ای است که با اسم مستعار «ویلیام ویلسون» داستان‌های پلیسی و کارآگاهی می‌نویسد. کوئین به‌واسطه کارگزار خود، داستان‌هایش را به چاپ می‌رساند، درنتیجه کسی از هویت واقعی وی (نام کوئین) آگاهی ندارد. شخصیت اصلی رمان‌های کوئین «ورک» نام دارد. در حقیقت دانیل کوئین فردی با سه هویت (کوئین، ویلسون و ورک) شده بود و هرکدام از این سه شخصیت بخشی از هویت وی را تشکیل می‌دادند. روزی یک تلفن اشتباه با خانهٔ کوئین تماس می‌گیرد و به دنبال کارآگاه خصوصی با نام استر می‌گردد. کوئین تصمیم می‌گیرد، برای مسخره کردن و دست انداختن فرد پشت خط، خود را به‌جای استر جای زند. از این قسمت داستان است که هویتی دیگر بر وی افزوده می‌شود و او مجبور می‌شود نقش یک کارآگاه خصوصی را بازی کند.

پل استر در رمان شهر شیشه‌ای، جست‌و‌جو برای حل معما را به کندوکاوی عمیق‌تر برای یافتن هویت واقعی انسان مدرن تبدیل می‌کند. او از امکانات داستان جنایی استفاده می‌کند تا به کشف‌های بزرگ‌تری از روان پیچیده‌ی انسان معاصر برسد. استر ابعاد تازه‌ای به ادبیات مدرن و حتی از آن مهم‌تر به برداشت ما از انسان اضافه کرده است. او در ابتدای کتاب می‌گوید: کلمات عوض نمی‌شوند، اما کتاب‌ها همیشه در حال تغییرند. عوامل مختلف پیوسته تغییر می‌کند، افراد عوض می‌شوند، کتابی را در وقت مناسب پیدا می‌کنند و آن کتاب جوابگوی چیزی است؛ نیازی، آرزویی.

پل استر، نویسنده‌ای آمریکایی زاده‌ی ۳ فوریه‌ی ۱۹۴۷ است. استر پس از فارغ‌التحصیلی از دانشگاه کلمبیا در سال ۱۹۷۰ به پاریس رفت و به ترجمه‌ی آثار ادبی فرانسوی روی آورد. او از زمان بازگشت خود به آمریکا در سال ۱۹۷۴ کتاب‌های شعر، مقاله و رمان‌های متعددی را به چاپ رسانده است. آثار پل استر به بیش از چهل زبان ترجمه‌شده‌اند.

بخشی از متن کتاب:

شب بود. روی تخت دراز کشیده بود، به صدای باران بر پنجره گوش می‌داد و سیگار می‌کشید، در فکر بود که باران کی بند می‌آید و صبح به پیاده‌روی طولانی خواهد رفت. کتاب بازشده‌ی سفرهای مارکوپولو روی بالش کنارش بود. از وقتی‌که دو هفته پیش آخرین رمان ویلیام ویلسون را تمام کرده بود، وقت‌گذرانی می‌کرد. راوی و کارآگاه داستانش، «ماکس ورک» معمای جنایات مفصلی را حل کرده، بارها کتک‌خورده و در لحظه‌ی آخر جان سالم به در برده بود و انگار کوئین هم از تلاش‌های او حسابی خسته شده بود…

مشخصات کتاب

عنوان: شهر شیشه‌ای

نویسنده: پُل اُستر

مترجم: شهرزاد لولاچی

انتشارات: افق

نوبت چاپ: چهارم

تعداد صفحات: ۲۰۳

ارسال نظرات