خواندنی‌ترین كتاب‌‌های كانادایی‌ کدامند؟

 کیانا نجفیان

طبق قولی که در ماه مارس دادیم قرار است هر ماه با حمایت نوروزمین یک بخش معرفی کتاب داشته باشیم که طی آن به تازه‌های نشر و پرفروش‌ترین‌های کانادا می‌پردازیم.

در اولین بخش از این سلسله به «کانادا می‌خواند» Canada Reads 2018 اشاره کردیم. صفحه کتاب ماه آوریل را به نتایج این برنامه زیبای شبکه سی.بی.سی اختصاص می‌دهیم و از ماه آینده به پروفروش ترین‌های بازار کتاب بازمی‌گردیم.

همانطور كه قرار بود، مناظره‌های «کانادا می‌خواند» Canada Reads 2018  از ٢٦ تا ٢٩ مارس برگزار شد و پنج داور به مدت چهار روز به بحث نشستند و هر كدام از كتاب مورد نظرشان دفاع كردند و از دلایل شان گفتند كه چرا فكر می‌كنند كتاب مورد نظرشان كتابی است كه چشم‌ها را باز می‌كند و همه كانادایی‌ها باید آنرا بخوانند.

اكرچه داوران معتقد بودند كه این 5 كتاب همه فوق‌العاده‌اند و حتما باید خوانده شوند، ولی یكی از آن‌ها باید به عنوان تاثیرگذارترین انتخاب می‌شد. بنابراین در پایان هر روز بعد از شنیدن نظرات داوران، كتاب‌ها به رأی گذاشته شدند و یكی پس از دیگری از دور رقابت كنار رفتند تا در نهایت در روز چهارم تأثیرگذارترین كتاب سال انتخاب شد.

كتاب “The Boat People“

كتاب “The Boat People” (مردمانِ روی آب) ، نوشته شارون بالا (Sharon Bala) و از پرفروش ترین كتاب‌های كانادا، كه در شماره ٤٧٨ مجله معرفی شد یكی از كتاب‌هایی بود كه به بحث گذاشته شد. این كتاب یک رمان جذاب و پیچیده در مورد گروهی از پناهندگان است که در یك سفر پر خطر اقیانوس را برای رسیدن به کانادا طی می‌كنند. و در سرزمین جدید با اتهامات تروریستی و تهدید به تبعید روبرو می‌شوند. مهیندا كه به همراه پسر شش ساله‌اش

و ٥٠٠ پناهجوی دیگر به سواحل بریتیش کلمبیا می‌رسد، در این فكر است كه او و پسرش  می‌توانند سرانجام جنگ داخلی خونین سریلانکا را پشت سر بگذارند و زندگی جدید خود را آغاز کنند. اما بخت یار آنها نیست. مهیندا مورد سوء ظن و بازجویی قرار می‌گیرد… او تمام تلاش‌هایش برای زنده ماندن و فرار از سریلانکا را نامیدانه مرور می‌كند و شانس خود و پسرش برای پناهندگی را در خطر می‌بیند.

مژده جمالزاده (Mozhdah Jamalzadah) مدافع كتاب “The Boat People” گفت: «من خودم به عنوان یك پناهنده خیلی سریع با این كتاب ارتباط برقرار كردم چون پدر و مادرم را دیده بودم كه  برای رساندن من به یك جای امن چه چیزهایی را پشت سر گذاشتند و چه‌ها بر آنها گذشت وقتی كه حتی نمی‌دانستند آیا یك روز دیگر زنده هستند یا نه! در این چند سال گذشته ما شاهد بزرگترین بحران پناهندگان در طول تاریخ بودیم. ما تقریبا هرروز در مورد آنها آمار و ارقام‌هایی را می‌شنویم. ولی آیا تا به حال به تك تك آنها به عنوان یك فرد، یك انسان با مشكلات و درگیری‌ها و داستان خاص خودشان فكر كرده ایم؟ كتاب “The Boat People” به پناهندگان یك چهره انسانی و واقعی می‌دهد. این داستان درباره انسانیت و فهمیدن یكدیگر است. درباره باز كردن درهای خانه‌هایمان بر روی كسانی است كه خانه‌هایشان و كسانی كه دوست داشته اند را در جنگ از دست داده اند. این داستان كمك می‌كند تا دیگران و حتی خودمان را بهتر بشناسیم. این كتابی است كه چشمان ما را باز می‌كند.»

کتاب “The Boat People”، علیرغم محبوبیت‌اش بین خوانندگان و حتی داوران، به اندازه بقیه كتاب‌های حاضر در مناظره تأثیرگذار شناخته نشد و در پایانِ روز اول با رأی داوران از دور رقابت كنار رفت.

كتاب  “Precious Cargo” 

كتاب “Precious Cargo” (محموله ارزشمند)، نوشته كِرَگ دیویدسون (Craig Davidson)، دیگر كتاب مورد مناظره بود. این كتاب روایت تجربیات نویسنده در قالب طنز است. تجربیاتی كه در طی یكسال كار كردن به عنوان راننده اتوبوس مدرسه كودكان استثنایی به دست آمده است. كرگ دیویدسون یك روز صبح در سال ٢٠٠٨ ، آگهی استخدام راننده اتوبوس مدرسه را در صندوق پست خود میبیند و اولین قدم را برای شغل جدیدش (كه اصلا منتظرش نبود) برمیدارد. یك سال رانندگی یك اتوبوس پر از بچه‌های خاص، برای دیویدسون پر بود از تجربیات استثنایی كه زندگی اش را تغییر داد و همچنین باعث به وجود آمدن این كتاب شد. این كتاب داستان فوق العاده آن یكسال است كه به ما نشان میدهد انسانهایی كه نیازمندی‌های خاص دارند، در جامعه چگونه دیده می‌شوند و چگونه با آنها رفتار می‌شود.

مدافع “Precious Cargo”، گِرِگ جوهانسون (Greg Johanson)، در مورد كتاب میگوید: «با مزه است و خواندن آن آسان است و از همه مهم تر اینكه امروز این موضوع اهمیت بسیاری دارد و جامعه ما نیاز دارد كه با زندگی این كودكان بیشتر آشنا شود. “Precious Cargo” در مورد بچه‌هایی است که اغلب برای ما نامرئی هستند و به آنها و سختی‌های زندگی شان توجه نمی‌شود. این کتاب چشمان من را به روی مشكلات و واقعیت زندگی این بچه‌ها باز كرد.» 

این كتاب در پایانِ روز دوم مناظره حذف شد.

كتاب “The Marrow Thieves” 

كتاب “The Marrow Thieves” (دزدان مغز استخوان)، نوشته شری دیمالین (Cherie Dimaline)  یكی دیگر از كتاب‌های مورد بحث بود. این كتاب داستانی را در آینده روایت می‌كند. داستان دنیایی كه در اثر گرم شدن تدریجی، کره زمین ویران شده است، و مردمی كه  توانایی رویاپردازی خود را از دست داده‌اند. تنها افرادی که هنوز قادر به رویا پردازی اند، مردم بومی آمریکای شمالی هستند و مغز استخوان آنها درمانی برای سایر مردم جهان است. اما گرفتن مغز استخوان و رویاها، به معنای مرگ برای صاحب رویاست. در این دنیای وحشی و تاریك،  پسر بومی  پانزده ساله ای به همراه دوستانش برای بقا تلاش می‌كنند اما نمیدانند كه یكی از آنها….

مدافع “The Marrow Thieves”، جولی بلك (Jully Black)، در مورد آن گفت: «این كتاب چشمان شما را به روی واقعیت باز می‌كند. علیرغم اینكه این كتاب برای گروه سنی جوانان است ولی خواندن آن برای همه سنین لازم است. از اینكه به عنوان داور اینجا هستم خوشحالم چون باعث شد كتابی را بخوانم كه اگر به انتخاب خودم بود احتمالا به سراغ آن نمیرفتم. با خواندن این كتاب واقعیت‌هایی را راجع به زندگی بومیان كانادا فهمیدم كه هیچ ایده ای درباره آنها نداشتم. ما باید این  داستانها را در مدارس ، كلیساها و حتی رادیو و تلویزیون بیان كنیم… این كتابی است كه همه كانادایی‌ها باید بخوانند.»

در پایانِ روز سوم مناظره “The Marrow Thieves” هم از دور رقابت كنار رفت تا فینالیست‌های Canada Reads 2018 مشخص شوند.

كتاب “American War”

یكی از فینالیست‌ها، كتاب “American War” (جنگ آمریكایی)، نوشته عمر ال عكاد (Omar El Akkad) بود. این كتاب مدتی است كه در صدر پرفروش ترین كتاب‌های كانادا قرار دارد. “American War” داستان زندگی دختری با نام سارات چاودار، متولد لوئیزیانا را روایت می‌كند كه در زمان جنگ داخلی  آمریکا در سال 2074  تنها شش سال دارد. هنگامی که پدرش کشته می‌شود و خانواده اش به کمپین آواره‌های جنگ اعزام می‌شوند، او به سرعت تحت تأثیر زمان و مکان خاصش قرار می‌گیرد و در نهایت تبدیل به ابزار مرگبار جنگ می‌شود.

تامو پنیكت (Tahmoh Penikett)، مدافع كتاب “American War”، در  دفاع از كتاب منتخب‌اش گفت: «ما امروزه با بحران از بین رفتن انسانیت روبرو هستیم، و آینده امیدبخشی نیز روبرویمان نیست. آمریكا دیگر آنقدر از بقیه دنیا جدا نیست آنطور كه در زمان جنگ ویتنام بود.[امروزه پیامد سیاست‌هایش تمام دنیا را تحت تأثیر قرار میدهد]. آمریكا امروز كشوری است كه در آن دموكراسی، همدلی و عقل و خرد در حال از بین رفتن است، چرا؟ زیرا آمریكا در تطبیق خود با گذشته اش ناموفق عمل كرده است، با برده داری و تلاش برای نابودی بومیانش. آمریكا نمیتواند به عنوان یك ملت دوام بیاورد مگر اینكه حقایق را بپذیرد و در جهت جبران و اصلاح اشتباهاتش قدم بردارد. همه این كتاب‌ها عالی اند اما فقط “American War” در مورد مشكلی صحبت می‌كند كه نه فقط برای یك كشور و یك ملت بلكه برای بشریت تهدید بزرگی است. تهدیدی كه اگر ما به نادیده گرفتن آن ادامه دهیم با بحران وحشتناكی روبرو خواهیم شد. “American War” كتابی است كه چشمان شما را به روی این تهدید باز می‌كند.»

در پایانِ روز آخر مناظره، با رأی داوران،  این كتاب عنوان برترین كتاب سال را به دیگر كتاب فینالیست واگذار كرد.

كتاب “Forgiveness”

و اما برنده Canada reads 2018، كتابی كه همه كانادایی‌ها باید بخوانند:

كتاب “Forgiveness” (بخشش)،  نوشته مارك ساكاموتو (Mark Sakamato)، یكی دیگر از پنج كتابی بود كه داوران در مورد آن به مناظره نشستند. و در نهایت به عنوان تأثیر گذارترین كتاب سال انتخاب شد.

“Forgiveness” روایتی واقعی از دو زندگی در خلال جنگ جهانی دوم است. یكی روایت زندگی رالف مكلین كه با شروع جنگ، زندگی آرامش را در كانادا رها می‌كند و عازم جنگ مشود. در سال ١٩٤١ توسط ژاپنی‌ها دستگیر می‌شود و در زندان‌های ژاپن مورد ضرب و شتم و شكنجه قرار میگیرد. و دیگری روایت زندگی یك ژاپنی به نام میتسو ساكاماتو است كه به همراه خانواده اش در ونكوور زندگی می‌كند ولی آرامش زندگی اش با حمله ژاپن به پرل‌هاربر از بین میرود. تمام دارایی‌هایشان تصرف میشود و به آنها دستور میدهند كه خانه شان را ترك كنند. در پایان جنگ رالف شكسته شده است ولی زنده می‌ماند و میتسو كه خانه و زندگیشان به آتش كشیده شده است باید همه چیز را از اول شروع كند… علیرغم اینكه جنگ زندگی هر دو خانواده را نابود كرده است ولی آنها بخشش را یاد گرفته اند، بخششی كه بدون آن، نویسنده این كتاب، مارك ساكاماتو، وجود نداشت.

مدافع “Forgiveness”، جین بِكِر (Jeanne Beker)، درباره این كتاب گفت: «آن دسته از ما كه داستانهای بقاء و استقامت خانواده‌هایمان را شنیده ایم خیلی خوش شانس بوده ایم كه پنجره ای به روی ما گشوده شده كه خسارات توصیف ناپذیر جنگ و عمق درد و رنجی را كه تحمیل می‌كند بهتر بشناسیم. آن سختی‌ها و استقامت‌ها ما را به آنچه كه هستیم تبدیل كرده است. اكنون مسئولیت ما این است كه این پنجره را باز نگه داریم تا همیشه آن شجاعت و بی باكی كه باعث بقاء ما شد به ما یادآوری شود. تا همیشه به خاطر داشته باشیم كه چگونه زندگی‌های پاره پاره شده میتوانند دوباره ساخته شوند؛ شجاعت مهم است ولی بخشش كلید اصلی ست! به عنوان فرزندِ یك مهاجر به من آموخته شد كه كانادا سرزمین امیدها، سرزمین عدالت و سخاوت است. من از آن زمان تا كنون آموخته ام كه این كشور سایه‌های تاریكی نیز دارد. “Forgiveness” فصل ننگینی از تاریخ كانادا را روایت می‌كند، اما نشان میدهد كه التیام یافتن هم با تحمل و محبت به یكدیگر امكان پذیراست. پیغام این كتاب به كانادایی‌ها این است كه برای رفتن به جلو ببخشند ولی هرگز فراموش نكنند!»

نظر شما چیست؟ كدام یك از این كتاب‌ها كتابی است كه حتما باید خوانده شود؟  اگر این كتاب‌ها را خوانده اید نظرتان را با ما در میان بگذارید.