نگاهی به رمان «ببر سفید» از آراویند آدیگا

نگاهی به رمان «ببر سفید» از آراویند آدیگا

«ببر سفید» اولین رمان نویسنده هندی، آراویند آدیگا است که نخستین بار در سال 2008 منتشر شد و در همان سال چهلمین جایزه «من بوکر» را به دست آورد.

 
 
مقدمه

این رمان چشم‌اندازی تیره اما طنازانه از مبارزه طبقاتی هند در دنیای جهانی‌شده را ارائه می‌دهد و درعین‌حال از دل روایتی گذشته‌نگر به بررسی موضوعاتی چون دین، نظام طبقاتی، وفاداری و مانند آن می‌پردازد تا همان‌طور که خودش می‌گوید نه‌فقط گذشته، که فردا را نمایندگی کند.

در روزهایی که همه ما ایرانیان گرفتار «سندروم اخبارِ بد» هستیم، برخی از نویسندگان و مترجمان خواندن این کتاب را توصیه کردند و انگیزه‌ای شد که آن را در این شماره معرفی نماییم.

مرور «درون‌مایه»های اثر

۱. جهانی‌سازی: روایت ببر سفید در زمانی شکل می‌گیرد که انفجار فناوری منجر به جهانی‌سازی شده است و هند نیز از این قاعده مستثنا نیست. در دهه گذشته، هند یکی از  اقتصادهای پررونق را داشته است و به‌طور خاص آمریکایی شدن در هند نقش خود را در این نقشه ایفا کرده است. این‌همه زمینه‌ای برای بالرام فراهم می‌کند تا در این کتاب بکوشد خود را تغییر دهد. جهانی‌سازی به ایجاد جو آمریکایی در هند کمک کرده است. در این فضا، اشوک حتی متقاعد شده است که هند در حال پیشی گرفتن از ایالات‌متحده است.

۲. فردگرایی: در طول کتاب، اشاراتی به نحوه تعامل بالرام با کسانی که در محیط خانه خود هستند بسیار متنوع است. از او به ببر سفید یاد می‌شود (که عنوان کتاب نیز هست). ببر سفید نمادی از قدرت در فرهنگ‌های شرق آسیا (مانند ویتنام) است. همچنین سمبل آزادی و فردیت است. بالرام متفاوت از آنچه با او بزرگ شد، دیده می‌شود. او کسی است که از تاریکی خارج شده و راه خود را به نور یافته است.

۳. آزادی: نویسنده در مصاحبه‌ای از اینکه چرا و چطور ببر سفید کتابی است که برای تلاش در راه آزادی، صحبت کرده است. بالرام، شخصیت اصلی این رمان، راه خود را برای بیرون رفتن از طبقه اجتماعی پایین خود (که اغلب از آن به‌عنوان تاریکی یاد می‌شود) عرضه کرد و بر موانع اجتماعی که در گذشته خانواده وی را محدود کرده بود، غلبه کرده است. با بالا رفتن از نردبان اجتماعی، بالرام وزنه‌ها و محدودیت‌های گذشته خود را فروریخته و بر موانع اجتماعی علیه زندگیِ بهتر پیروز می‌شود. این رمان تا کم‌وبیش خاطره‌ای از سفر او برای یافتن آزادی وی در جامعه سرمایه‌داری مدرن هند است. بالرام در ابتدای رمان، برگردانِ شعری از شاعر پارسی‌گو، اقبال لاهوری را نقل می‌کند که در آنجا در مورد برده‌ها صحبت می‌کند و می‌گوید: آن‌ها برده باقی می‌مانند زیرا نمی‌توانند آنچه در این دنیا زیبا است را ببینند. بالرام خود را در حال تجسم شعر می‌بیند.

۴. زندگی طبقاتی: این کتاب، اثری به‌روز و مدرن است که جامعه سرمایه‌دار هند را در بازار و تجارت آزاد نشان می‌دهد. همچنین نشان می‌دهد که چگونه می‌تواند توازن اقتصادی را ایجاد کند.

این رمان مبتنی بر نابرابری دو جهان است: تاریکی، ساکن فقیر و محروم که حتی نمی‌توانند حداقل‌های ناچیز خود را برآورده کنند.

بالرام از آن به‌عنوان تاریکی یاد می‌کند. وقتی از بالرام سؤال شد که کیست از کجاست، او می‌دانست که راهی جز تغییر ندارد. این رمان نشان می‌دهد که چگونه سیستم اقتصادی امروز ما شکاف‌های اقتصادی و اجتماعی را ایجاد می‌کند و سبب گسست در جامعه می‌شود. پس فرصت، تحرک اجتماعی، سلامتی و سایر حقوق و لذت‌هایی که باید به همه داده شود اما سرمایه‌داری آن را محدود می‌کند. و این انسان آگاه است که به جنگِ آن می‌رود.

امیدواریم خواندن این کتاب متفاوت با ترجمه درخشان مژده دقیقی کمی حالِ کتاب‌دوستان را بهتر کند.

کتاب‌نامه

ببر سفید، آراویند آدیگا، برگردان مژده دقیقی، تهران: نشر نیلوفر.

لینک‌های خرید قانونی نسخه الکترونیک کتاب:

ارسال نظرات