نگاهی به گذشته‌ها و تأسیس این مرکز اجتماعی

زمانی که مرکز اجتماعی زنان آسیایی جنوبی در مونترالِ کانادا تأسیس شد، زنان در این شهر با ده‌ها مشکل فامیلی و اجتماعی مواجه بودند، اما نمی‌توانستند زبان بگشایند و به کسی بگویند تا این که چنین مرکز اجتماعی تأسیس و دروازه آن به روی زنان بلا کشیده و آسیب دیده گشوده شد. سوالی در ذهنیت‌ها خطور می‌کند که؛ کدام انسان‌های با احساس و بشر دوست بودند که دست به چنین اقدام بشردوستانه زده، و چنین امکانی را بوجود آوردند؟

ابتدا سه نفر بودند، دو خواهر از کشور هند و یک نفر سوم که به چنین اقدام نیک دست یازیدند. بعدآ تعداد‌شان به ۸ نفر رسید. آن‌ها مصمم بودندکه وضعیت و شرایط زنده‌گی زنان آسیایی را مانند سایر زنان جهان بهبود بخشند و بهتر سازند. به مرور زمان تعداد زنان و دختران در جمع این مرکز اجتماعی و فرهنگی افزایش یافت و بیشر شده رفت.

اکنون اعضای این سازمان اجتماعی را زنان از کشورهای افغانستان، پاکستان، هندوستان، بنگله دیش، سریلانکا و سایرکشورها تشکیل می‌دهند.

چندی قبل فرصتی به دست آمد، تا از آن محل دیدن کنم و مطالبی تهیه و به دسترس مجله قرار دهم. با خانم هما لودین از کشور افغانستان و عضو این مرکز اجتماعی صحبت‌های داشتم و معلومات مؤثر و به دردبخورِ را در مورد مرکز اجتماعی زنان آسیایی جنوبی در اختیار ما قرار داد.

آشنا شدن با چنین مرکز اجتماعی و فرهنگی برای زنان مهاجر آسیایی باارزش و مفید بوده، زنان را در راستای آموزش لسان، کاریابی و از همه مهم‌تر غلبه برخشونت‌ها و دها فعالیت دیگر مدد، رهنمایی و پشتیبانی می‌کند.

خانم هما لودین لطفا در مورد تاسیس و فعالیت‌های این مرکز اجتماعی معلومات دهید؟

از سال تأسیس این مرکز حدود ۳۸ سال می‌گذرد. ابتدا این دفتر یک اتاق و یک کامپیوتر در اختیار داشت،  ساعات کاری محدود و استفاده از کامپیوتر به اعضای انجمن تعیین شده بود.

آن زمان فقط زنان از کشورهای بنگله‌دیش، پاکستان، سریلانکا و هند عضویت آن را داشتند. در سال ۲۰۰۰ زنان افغانستان عضویت این مرکز را به دست آوردند. از آن وقت تاکنون خانم‌ها هر یک؛ مکی عارف، شفیقه اوج، این‌جانب همالودین، مریم خدری، وسیمه فاضلی و دوباره خودم در رأس کارها قرار داشتیم.

آیا ممکن است از روزهای کار، پروگرام‌ها و فعالیت‌های این مرکز اجتماعی معلومات دهید؟

دفتر مرکز اجتماعی زنان آسیایی ۵ روز در هفته از ساعت ۹ صبح تا ۵ عصر درخدمت زنان است. روزهای شنبه و یک‌شنبه مانند سایر ادارات دولتی بسته است. پروگرام‌ها و کارهای که از طرف این اداره برای زنان در نظر گرفته شده قرار ذیل است:

1. کلاس‌های زبان انگلیسی و فرانسوی: کلاس‌های انگلیسی روزهای دوشنبه، چهارشنبه و پنجشنبه از ساعت 9 و نیم صبح تا ۱۲ ظهر و از ساعت 12 و نیم تا ۳ بعدازظهر همه رایگان است.

۲. کلاس‌های فرانسوی: به روزهای دوشنبه، چهارشنبه و پنجشنبه از ساعت ۹ صبح تا ۱۲ ظهر از طرف دفتر مهاجران برای مرد و زن با کتاب‌های رایگان.

3. کورس کامپیوتر؛ هفته یک روز، جمعه از ساعت 2 تا 3 بعداز ظهر.

قبلا کورس‌های آماده‌گی برای ستیزن شیپ داشتیم، کتاب را به انگلیسی می‌خواندند و ترجمه سوالات مطرح می‌شد.

هر سه‌شنبه‌ها از ساعت 10 و نیم تا ۱۲ ظهر مسوولین دولتی و ذیربط مانند وکیل،کارمند اجتماعی و سایر رهنما‌ها به این مرکز تشریف می‌آورند و برای زنان اصول، قوانین و مقررات کانادا را توضیح و تشریح داده و زنان را در روشنایی قرار می‌دهند، این بزرگ‌ترین خدمت در راستای حل مشکلاتی‌ست که زنان به آن روبه‌رو استند. ما زنان از کشور‌های آسیایی جنوبی که رأس کارها قرار داریم مسؤولیت ترجمانی آن را به دوش داریم.

در حل مشکلات زنان چه تدابیر، رهنمایی‌ها و کمک‌ها از جانب این مرکز صورت می‌گیرد؟

۱. پروژه ارایه معلومات عمومی است که نماینده هر بخش اجتماعی به این مرکز آمده زنان را رهنمای نموده درباره موضوعات منحصر به همان بخش توضیحات می‌دهند.

۲. پروژه جوانان زنان آسیایی جنوبی، دو دختر جوان مسؤولیت این امر را عهده دارند، که در مکتب‌ها، کالج‌ها و … با دختران در تماس استند تا دختران را شامل کمونیتی سازند و مشکلاتی که در فامیل‌های خویش دارند یا بین والدین‌شان است یا … در میان بگذارند.

3. وقتی (دختر یا زن) به مشکلی شخصی یا خانواده‌گی مواجه شود چنین اقدامات صورت می‌گیرد:

از طریق مکتب، کالج و یا محل دیگر به (سوسیال ورکر)، وکیل یا مرجع دیگر اطلاع داده، همان مراجع مربوطه با ما در تماس می‌شوند بعد ما وارد قضیه می‌شویم. بعد از آن کار وکیل دولتی است تا سطح محکمه و فیصله نهایی.

وظیفه ما فقط ترجمانی و رهنمای است. هیچ‌گاه فیصله و تصمیم گرفتن را بالای شخص نمی‌قبولانیم. وقتی بالای خانمی در محیط خانواده‌اش برخورد ظالمانه صورت می‌گیرد یا به مشکلی دیگر سر دچار می‌شود در پناه‌گاه‌های اجتماعی برایش جا داده شده غذا، لباس و سایر ضروریات زنده‌گی برای‌شان مهیا می‌گردد، تا مراحل بعدی. یعنی تا فیصله نهایی محکمه مراقبت و نگهداری می‌شوند.

از برنامه‌های دیگری که در این جا برپا می‌شود لطفا بیان کنید؟

جمعه‌های آخر هر ماه زنان در همین دفتر دور هم جمع می‌شوند. قسم میله؛ غذا، چای و دیگر خوردنی‌ها را با خود می‌آورند و یک جا صرف می‌کنند. از همه ملیت‌ها حضور به هم می‌رسانند. این در نوع خود یک روند شناسایی و آشنایی زنان از کشورهای مختلف با یک دیگر است.

کاریابی برای زنان از جمله پروگرام‌های دیگر ماست. کار در کمپنی‌ها، لباس دوزی، جوراب بافی، آشپزی و سایر مصروفیت‌ها برای زنان نیز شامل برنامه‌های ما است.

 زنان مهاجر با چه مشکلات و سرگذشت‌های نابسامان سر دچار استند؟

واقعیت امر این است که مشکلات زنان مهاجر به خصوص زنان آسیایی تقریبا یکسان است. خشونت، تعصب، سخت‌گیری و دیگر مسایل، زنان را به طرف این مرکز اجتماعی کشانیده و مددکاران اجتماع قضایا را بررسی و برخورد قانونی می‌نمایند. طور مثال…:

خانمی از به این دفتر زنگ زد و گفت، لطفا مرا کمک کنید، قبلا در مونترال زنده‌گی می‌کردم اما شوهرم مرا به بهانه‌ی به وطنم برگشتانده. در مونترال مرا زیاد اذیت و آزار می‌کرد، تا این که مرا روانه کشورم کرد. در مونترال کسی آشنا و غم خور ندارم.

اقدامات سریع به عمل آمد زن دوباره به کانادا خواستند و در پناه گاه دولتی مسکن گزین شد. روحآ صدمه دیده بود. از آواره و بی‌سرنوشت شدنش افسرده بود و می‌گریست! قدم‌به‌قدم از جانب مسوولین دولتی کمک و با شوهرش برخورد قانونی شد. برایش خانه دادند. بعد شامل کورس‌های لسان گردید و در محافل و جشنواره‌ها اشتراک می‌کرد و ما شاهد پیشرفت و شاداب بودنش بودیم.

خانمی بود که از بیست سال به این طرف در شهر مونترال زنده‌گی می‌کرد که چند فرزند هم داشت. اما تاکنون زبان انگلیسی، فرانسوی را بلد نبود حتیٰ بی‌خبر از مغازه‌ها، مترو و سیستم ترانسپورتی شهر! فقط غذا می‌پخت، لباس‌شویی و پاک‌کاری منزلش را می‌کرد. با شوهرش همیشه دعوا و مناقشه داشت. تا این که روزی جنگ و دعوای‌شان اوج گرفت سر و صدای‌شان بلند شد، یکی از همسایه‌ها که صدای دعوا و مناقشه آن‌ها را دایم می‌شنید به پولیس زنگ زد… زن در پناه‌گاه دولتی انتقال داده شد، و کار ترجمانی و راهنمایی آن را به این مرکز واگذار کردند. قضیه به محکمه کشیده شد. ترس سراپای وجود زن را فراگرفته بود، ابتدا از محرومیت و آن چه … که طی بیست سال در حقش شده بود انکار کرد وقتی متوجه شد. حمایه می‌شود و امن است، حقایق تلخ زنده‌گی خود را بیان کرد. قانونی با شوهرش برخورد شد. بعد از آن عضویت مرکز زنان را به دست آورد. لسان فرانسوی و انگلیسی آموخت.

دخترِ جوانی به این مرکز زنگ زد که والدینش مانع رفتن او به مکتب عالی که (دختر و پسر) يک‌جا تحصیل می‌کنند شده‌اند. آدرس و محل زنده‌گی او شناسایی شد، پولیس و دیگر رضاکاران اجتماعی آن‌جا رفتند در را زدند کسی باز نکرد، همسایه بغلی آن‌ها گفت دو سه روز قبل از این جا به کشور اصلی خود برگشتند. متأسفانه دیر شده بود. علت آن تعصب، سخت‌گیری و رسم و رواج‌های آن مردم بود.

در جهت اگاه‌سازی و روشن‌گرایی زنان در همچو موارد چه کارها روی‌دست دارید؟

سه خانم از کشور هند، بنگله‌دیش و سریلانکا در محل (کوت دنژ، مترو پارک و جان تلون) یعنی مناطقی که مردم هند، بنگله‌دیش، سریلانکا و پاکستان زنده‌گی می‌نمایند روزانه گشت‌وگذار نموده و آگاهی‌های مرکز اجتماعی زنان آسیایی جنوبی را در منازل مردم آن محل پخش می‌کنند و هفته سه روز در آن محلات انگلیسی تدریس می‌کنند.

برای محافظت از دختران، دخترانی مؤظف شده‌اند، تا از مشکلات و نابسامانی‌های زنده‌گی دختران جوان در محل تحصیل و کارشان مطلع شوند. آن‌ها مسؤولیت‌پذیر شده‌اند که مشکلات دختران را کشف و از طریق دفتر سوسیال و دیگر مراجع اجتماعی به مقامات بالایی اطلاع دهند.

نقش شما در این زمینه چیست؟

وظیفه ما هم همین است که با زنان کشورهای آسیایی بیشتر معرفت حاصل کنیم و آشنا شویم و در جهت آگاهی و روشن‌گرایی آن‌ها سعی و تلاش کنیم تا از حق و حقوق خویش در کانادا باخبر و به دیگران انتقال دهند. وقتی یک زن آگاه در خود قوت و توانایی را احساس نمود و از حق خویش مطلع شد او می‌تواند دیگر زنان را روشن و کمک نماید.

گاهی مادرها وارد جر و بحث و مشاجره و درگیری با فرزندان‌شان می‌شوند، این‌جا می‌آیند و خواهان مشوره، همکاری و کمک شده‌اند.

از تجاربی که از مدت‌ها بدین سو به دست آمده این است که؛ والدین باید با اولاد خویش صمیمی، دوست، همراز و رفیق بوده تا اعتماد آن‌ها را جلب نمایند تا فرزندان بتوانند با جرات و بی‌هراس مشکلات خود را بیان کنند. در نبود چنین فضا فرزندان از فامیل فاصله گرفته به جاهای دیگر پناه می‌بردند و مشکل‌شان … از جاهای دیگر سر بیرون می‌کند. ما سعی می کنیم این تجربه ها و اطلاعات را به مادران منتقل کنیم.

خوشحالم این که زنان افغان را در این جا همیشه متحد می‌بینم. شکر خدا زنان افغان وقتی در این مرکز اجتماعی می‌آیند به مسایل قومی، مذهبی، تعصب و… اهمیت نمی‌دهند. زنان هزاره، تاجک، پشتون و ازبک همه دور هم جمع می‌شوند. از همین طریق با یک دیگر آشنا شدند و به دوستان صمیمی مبدل گردیده‌اند.

واضع‌تر باید بگویم که هدفم تنها خدمت و کمک به زنان افغان نبوده بلکه به همه‌ای هم‌زبانان (افغان- ایران) پشتو زبان (افغان – پاکستان) و اردو زبان (هند– پاکستان) مدد می‌کنم.

خانم هما لودین گرامی از شما سپاسگزایم

اطلاعات تماس با مرکز:

South Asian Women’s Community Center

1035, rue Rachel Est, 3rd Floor

Montréal, Qc. H2J 2J5

Phone : (514) 528-8812

Fax : (514) 528-0896

Email : sawcc@cam.org