علی رحیمی، نقاش مهاجر افغان در گفت‌وگو با هفته:

فقر یعنی رنج و هنر از رنج متولد می‌شود

فقر یعنی رنج و هنر از رنج متولد می‌شود

تماشای تاثیر مهاجرت در آثار هنرمندان مهاجر امری طبیعی است. مهاجرت معمولا در عمیق‌ترین لایه‌های روح و روان انسان تاثیر می‌گذارد. لایه‌های رنگ بر بوم یک نقاش مهاجر گاه بستری می‌شود برای نمایش آنچه در ژرفای روان او جاری است. علی رحیمی نقاش مهاجر افغان است.

درباره هنرمند افغان علی رحیمی

علی رحیمی متولد سال ۱۳۷۳ولایت دایکندی افغانستان هستم. در پنج سالگی پدرم را در جنگ‌های قومی از دست دادم، مادرم دوباره ازدواج کرد ،عمویم من و برادرانم و یکی از خواهرهایم را به ایران آورد. حدود هفت سال داشتم که به ایران آمدم و تحصیلات مدرسه را در ایران گذراندم. از دوران مدرسه زیاد نقاشی می‌کشیدم اما آرزویم این بود که یک فوتبالیست خوب شوم. برای همین فوتبال زیاد بازی می‌کردم تو زمین‌های خاکی در خانه نقاشی زیاد می‌کشیدم. روزی پسر عمویم که با خواهرم ازدواج کرده بود از من پرسید دوست داری کلاس نقاشی بری من گفتم اره، برایم جالب بود رفتن به کلاس نقاشی هیجان داشتم و خوشحال بودم .به دلیل شرایط بد اقتصادی از پس هزینه‌های کلاس نقاشی برنیامدن و این شد که بعد از سه ماه کلاس نقاشی رو رها کردم. اما همچنان در خانه با علاقه نقاشی می‌کردم. بعد از مدتی دوباره خودم کلاس نقاشی رو پیدا کردم و آنجا ثبت‌نام کردم، شهریه کم می‌گرفت و می‌توانستم پرداخت کنم. بعضا که جای کار کردم و توانستم هزینه‌های نقاشی رو تامین کنم. تحصیلاتم را تا صنف دوازده ادامه دادم و به دلیل شرایطی نتوانستم وارد دانشگاه شوم. در آخر این شد که نقاشی را در خارج از دانشگاه دنبال کنم که تقریبا چهارده سال است که دارم همچنان نقاشی می‌کنم و با گذراندن پستی‌ها و بلندی‌های فراوان الان به جایگاهی رسیدم که میشه گفت راضی هستم.

تماشای تاثیر مهاجرت در آثار هنرمندان مهاجر امری طبیعی است. مهاجرت معمولا در عمیق‌ترین لایه‌های روح و روان انسان تاثیر می‌گذارد. لایه‌های رنگ بر بوم یک نقاش مهاجر گاه بستری می‌شود برای نمایش آنچه در ژرفای روان او جاری است. علی رحیمی نقاش مهاجر افغان است. او در کودکی به ایران مهاجر شده و از کودکی با درد مهاجرت آشنا بوده است. این نقاش موفق افغان‌تبار به گفته خودش از کودکی شیفته نقاشی بوده است و با وجود این که در محیطی زیست می‌کرده که هنر نقاشی کم رنگ بوده قلم مو به دست گرفته و نقاشی را شروع می کند. او با سخت‌کوشی ادامه‌ می‌دهد و حالا استادِ ماهرِ نقاشی شده است. آثار این هنرمند جوان در نمایشگاه‌های متعددی از جمله در نمایشگاه گروهی نیمروز و نمایشگاه گروهی سازمان بین‌المللی اکو به نمایش گذاشته شده است. «زن- تناقض» و «فقط نگاه می‌کنند» از جمله نمایشگاه‌های انفرادی علی رحیمی است که در ایران برپا شده است. با او گپ می‌زنیم.

آقای علی رحیمی گرامی چه شد که به سوی هنر رفتید؟

علی رحیمی: هنر را راه نجات برای خودم‌ می‌دانستم.

چه انگیره در شما سبب شد که از بین همه هنرهای سراغ نقاشی رفتید؟

علی رحیمی: خودم هم‌نمی‌دونم چی شد که نقاشی رو با اشتیاق دنبال کردم در حالی که می‌خواستم فوتبالیست شوم.

تا کنون در مسیر هنری خود با چه چالش‌هایی مواجه بودید؟

علی رحیمی: چالش فراوان بود و هست. از مشکلات اقتصادی بگیر تا مشکلاتی که قشر مهاجر با آن مواجه است، اما تلاش کردم که این‌ها را به نقطه قوت در خودم بدل کنم و آنها را برای پیش‌برد علائق‌ام بکار گیرم.

چه کسی مشوق شما بود؟

علی رحیمی: در خانواده، ابتدا شوهر خواهرم که از بچگی با آنها زندگی کردم. او با ثبت‌نام من در کلاس نقاشی یکی از مشوق‌های من شد. بعدها دوستان و اطرافیانم از کارهایی که‌ می‌کردم لذت می‌بردند و این لذت باعث می‌شد بیشتر تمرین کنم و بیشتر جدی باشم.

به عنوان یک هنرمند مهاجر با چه چالش هایی روبرو بوده‌اید؟

علی رحیمی: چالش‌های زیادی برای مهاجر وجود دارد. از جمله دوری از بخشی از خانواده، دوری از وطن و یک عمر زندگی در جایی با حسی که به آنجا تعلق نداری و همیشه در جامعه بخاطر این قضیه تفکیک بشی، چرا؟ چون ملیتت فرق دارد. دنبال مقصر نمی‌گردم، من کارگری را تجربه کردم به مدت ۹ سال که عذاب آور بود. حرف‌ در مورد زندگی ‌یک‌ مهاجر زیاد هست…

رشد هنرمندان نقاش افغان را در مهاجرت چطور نه ارزیابی می‌کنید؟

علی رحیمی: در جامعه مهاجر هنر تجسمی خیلی جدی دنبال نمی‌شود و هنرمندان خیلی کمی هستند که به طور جدی آن را پی‌گیری‌‌ می‌کنند. دلیلش فکر‌ می‌کنم نداشتن اطلاعات و مطالعه کافی و همچنین  استفاده از روش‌های آموزشی نادرست است.

مهاجرت در کارهای شما چه تاثیری داشته است؟

علی رحیمی: آثار هنرمندان افغانستان اکثر درسایه‌ی جنگ و مهاجرت شکل گرفتن و داستان مهاجرت در کارهای من هم‌ تاثیر زیادی دارد.

با توجه به این که شما چندین نمایشگاه برگزار کردید میزان استقبال مهاجران در این نمایشگاه‌ها را چطور توصیف می‌کنید؟

علی رحیمی: من نمایشگاه‌های گروهی و انفرادی زیادی داشتم. خوشبختانه استقبال همیشه خوب بوده. از فعالیت‌هایِ مهاجران موفق توسط خود مهاجرها در ایران معمولا استقبال خوب میشه. چراکه مشاهده این موفقیت‌ها باعث جو مثبت در بین افراد‌ می‌شود. به نظر من مهاجران در ایران شدیدا به افراد موفق به عنوان الگوی نیاز دارند. چنین الگوهایی احساس غرور در مهاجران ایجاد می‌کند و کلیشه‌های منفی که توسط جامعه و رسانه‌های رسمی درباره مهاجرها ایجاد شده زدوده می‌شود.

دیدگاه مهاجران نسبت به آثار شما چگونه است؟

علی رحیمی: هنر معاصر برای عموم ‌مردم کمی ناشناخته است. بخاطر همین سوالات زیادی برایشان وجود دارد، اما برخی از هنرمندان مهاجر نظرات مثبتی در مورد کارهایم دارند.

باتوجه به این که هنرهای ترسیمی هزینه‌بر است و اکثر مهاجران از قشر کم درآمد جامعه  هستند فکر می‌کنید این موضوع چقدر می‌تواند مانعی برای پیشرفت یک  هنرمند مهاجر باشد؟

علی رحیمی: این مسئله برای من وجود داشت. من تونستم به خوبی مدیریت کنم. فکر‌ می‌کنم موفق شدن در شاخه تجسمی سخت اما شدنی است. پرداختن به نقاشی به امکانات زیاد نیازی ندارد. برای شروع یک مداد و کاغذ کافی است و هزینه‌ی آموزش. گرچه بسیاری از دوستان و همشهری های من در طول روز به کار مشغول هستند اما شب وقت آزاد دارند و می‌توانند به تمرین طراحی بپردازند. تمرین جدی کنند ‌و به فکر این باشند که حتی از طریق طراحی کسب در آمد کنند. اما چیزی که خیلی مهمه این است که کسی که نقاشی را‌ می‌خواهد یاد بگیرد خوبه که به فکر هنرمندانه برسه. نقاشی به‌خودی‌خود یک مهارت است اما وقتی که به تولد اندیشه منجر شود به هنر بدل‌ می‌شود.

 چه شد که در نمایشگاه اکو شرکت کردید؟

علی رحیمی: بعد از آشنایی با مریم کوهستانی‌ عزیز در نمایشگاه نیمروز دوستان زحمت کشیدن و یکی از کارهای بنده رو هم ‌در نمایشگاه اکو معرفی کردند.

تا به حال کارهای شما سانسور شده است؟

علی رحیمی: بله سانسور شده است. در ایران اگر هنر سانسور نشود باید تعجب کرد! در یکی از آثارم به یک تجربه شخصی پرداخته بودم از برخوردی که با مهاجران‌ می‌شود. اما این اثر در یک نمایشگاه به سانسور گرفتار شد.

از سوژه‌هایی مورد علاقه‌تان  بگویید.  تا حالا روی چه موضوعاتی کار کرده‌اید؟

علی رحیمی: نمایشگاه گروهی با موضوعات مختلف زیاد داشتم که اگه بخوام در مورد همشون بگم پرحرفی می‌شود. اما‌ در رابطه با نمایشگاه‌های انفرادی: من الان دوتا مجموعه را دنبال‌ می‌کنم که یکی از این ‌مجموعه‌ها عنوانش است: «زن_تناقض» که نگاهی به زنان در فضای مهاجرت داره، این مجموعه یک بار به نمایش درآمده. و قصد دارم همین ‌مجموعه را در کابل هم به نمایش بگذارم. مجموعه بعدی عنوانش است: «در این حوالی» که از این مجموعه هم یک نمایش داشته‌ام.

 میزان بازدیدکنندگان ایرانی از نمایشگاه‌ شما چگونه است؟

علی رحیمی: هنرمندان و دوستان ایرانی از کارهایم استقبال خوبی کردند. و با برخی از این دوستان که کیوریت‌ می‌کردند همکاری‌های خوبی داشتم.

تا به حال به افغانستان سفر کرده‌اید؟

علی رحیمی: خیر متاسفانه. ولی در آینده نزدیک قصد سفر دارم.

شما با هنرخود چه چیزی را می‌خواهید نشان دهید؟

علی رحیمی: چیزی که هستم. این که کی هستیم و کجا زندگی‌ می‌کنم و  احساسم چیست

بازتاب نمایشگاه و کارهای شما در رسانه‌های ایران چگونه بوده است؟

علی رحیمی: نمایشگاه‌هایم در رسانه‌هایی که به هنر‌ می‌پردازند بازتاب داشته. سه بار کارهایم در هفته‌نامه گالری‌ها درج شده. و در مجله هنر آوا که اسم قبلی آن تندیس بود. در سایت‌هایی که به معرفی هنرمندان‌ می‌پردازه مثل سایت اینفو گالری، گالری انلاین و…. هم به کارهایم پرداخته شده است.

به نظر می‌آید درحال حاضر فضایی ایجاد شده که در آن نسل جدید مهاجرین نسبت به نسل قبل در زمینه هنر رشد خوبی از خود نشان می‌دهد. آیا شما به عنوان یک هنرمند برای کمک به این رشد گام هایی برداشته‌اید؟

علی رحیمی: به اندازه توان خودم با هنرمندانی که درحال فراگیری هستند تبادل نظر می‌کنم  و تا جایی که بتوانم از تجربیاتم در اختیارشان می‌گذارم. همین طور از نظراتشان در کارهای خودم استفاده‌ می‌کنم.

بیشتر آثار شما در چه سبکی است؟

علی رحیمی: خصلت اکسپرسیو در کارهایم بیشتر است. 

تابلوهای شما الهام گرفته از چه چیز‌هایی  هستند؟

علی رحیمی: از اتفاقات، اشیا پیرامون. از آدم‌هایی که هر روز می‌بینم. طبیعت، هنرمندان

در آثار خود بیشتر از رنگ قرمز استفاده می‌کنید. آیا استفاده از رنگ قرمز دلیل خاصی دارد؟

علی رحیمی: علاقه‌ام به استفاده از رنگ‌های گرم بیشتر است. فکر‌ می‌کنم رنگ‌های خانواده قرمز کار را اکتیوتر‌ می‌کند. و همین‌طور در خاطرات خودم هم ریشه دارد.

رابطه فقر و هنر از نگاه شما چیست؟

علی رحیمی: فقر‌ می‌تواند شما را به یک هنرمند موفق تبدیل، یا اینکه  استعداد را در شما بکشد. فقر یعنی رنج و گاه هنر از رنج متولد می‌شود.

برنامه شما برای آینده چیست؟

علی رحیمی: برگزاری نمایشگاه‌های انفرادی و گروهی خارج از ایران.

آقای علی رحیمی گرامی از شما سپاسگزاریم.

ارسال نظرات