این موزیک ویدئو به یاد کودکانِ قربانی در پرواز پی.اس۷۵۲ ساخته شده

رها سمیعی‌پور

سارا جان کمی درباره خودتان برای مخاطبان هفته بگویید و اینکه چطور شد ویدئو موزیکی درباره قربانیان کودک هواپیمای اوکراینی را ساختید؟

سارا اکرمی: من در سال ۲۰۰۶ به کانادا آمدم و حدود ۱۷ سال است که در کانادا اقامت دارم و دبیرستان و دانشگاه را در کانادا گذراندم. نویسنده و مترجم هم هستم. از سال ۲۰۱۹ که با آقای اردلان سرفراز آشنا شدم، تصمیم گرفتم مجموعه‌ای از اشعار ایشان را ترجمه کنم و کتابی را به نام «آینه‌ها» منتشر کردم که مجموعه ترجمه اشعار ایشان به زبان انگلیسی است. بعد از سرنگونی هواپیمای اوکراینی در ۸ ژانویه ۲۰۲۰، آقای سرفراز بعد از مشورت با آقای داریوش اقبالی به من پیشنهاد دادند یک موزیک ویدئویی را تهیه کرده و به کودکان پرواز هواپیمای اوکراینی تقدیم کنیم و با توجه به اینکه برای ترانه «چشم من» آقای داریوش تا به حال هیچ‌گونه موزیک ویدئویی تهیه نشده بود، تصمیم گرفتیم از این ترانه برای این ویدئو استفاده کنیم و البته موسیقی متن هم اثر آقای حسن شماعی‌زاده است.

برای دیدن ویدئو اینجا را کلیک کنید.

با توجه به اینکه کار شما ترجمه بوده چطور شد که به سمت فعالیت‌های هنری این‌چنینی و ساخت این ویدئو موزیک درباره کشته‌شدگان پرواز اوکراینی گرایش پیدا کردید؟ کمی بیشتر توضیح دهید که چرا در این موزیک ویدئو بر کودکان قربانی هواپیمای اوکراینی تمرکز کردید؟

سارا اکرمی: من همکاران هنرمند بسیاری دارم و خب شاید به همین دلیل به سمت ساخت این ویدئو گرایش پیدا کردم. زمانی که این پروژه شروع شد، همه دوستان و همکارانم برای این پروژه داوطلبانه کار کردند. در مورد اینکه ساخت این موزیک ویدئو از اول تا آخر چطور بوده باید بگویم که من این ویدئو را از تصورات خودم و در همین‌طور مواجهه با خانواده‌های قربانیان هواپیمای اوکراینی برنامه‌ریزی کردم و روی کاغذ نوشتم. فیلم‌برداری و تدوین آن را نیز همکارانم انجام دادند و با توجه به اینکه ویدئو درباره کودکان پرواز اوکراینی بود، با همکارانم تصمیم گرفتیم حتماً از تعدادی کودک در این کار دعوت به همکاری کنیم که برای حدود ۱۵ خانواده ایرانی درخواست فرستادم که همه آن‌ها جواب رد دادند و گفتند که با وجودی که به داریوش علاقه زیادی دارند ولی «سیاسی» نیستند. خلاصه با سختی زیاد توانستیم دو دختر خردسال را برای بازی در ویدئو انتخاب کنیم. نام دختربچه‌ای که در ابتدای این ویدئو می‌بینید مانا است که موزیک ویدئو با او آغاز می‌شود و دومین کودک هم کریستینا نام دارد که برحسب اتفاق هم‌بازی راستین مقدم بود که در هواپیمای اوکراینی با مادرش خانم شکیبا فقاهتی کشته شد.

در این پروسه چطور آقای داریوش اقبالی اجازه انتشار صدایشان را دادند و نظرشان درباره فاجعه جانباختگان هواپیمای اوکراینی چه بود؟

سارا اکرمی: آقای داریوش اقبالی یک خواننده سیاسی- اجتماعی هستند و خب این ویدئو موزیک هم از فضای سیاسی حکایت دارد. ترانه «چشم من» محتوای سوگواری دارد و مسافران هواپیمای اوکراینی به مرگ طبیعی یا در یک سانحه و به طور اتفاقی از بین نرفته‌اند، بلکه جمهوری اسلامی آن‌ها را عمداً کشته است و این سوگواری بیننده این اثر را دو چندان می‌کند. آقای داریوش هم مسلماً در مورد انعکاس هر کاری که در پیوند با نقض حقوق بشر ملت ایران هست استقبال می‌کنند و خب آشنایی من هم با آقای داریوش از طریق همکاری با آقای اردلان سرفراز بوده است. با توجه به اینکه‌ایشان در جریان ترجمه مجموعه اشعار آقای سرفراز توسط من بودند، از سابقه کاری من هم اطلاع داشتند و از ساخت این ویدیو هم استقبال کردند. نظر آقای داریوش هم همانند دیگران در مورد این فاجعه این است که عزیزانی که در هواپیمای اوکراینی کشته شدند به صورت عمدی کشته شدند و این اتفاق درواقع یک جنایت بوده است. حتی اگر در صفحه اینستاگرام آقای داریوش هم جست و جو کنید همان روز فاجعه پستی را منتشر کرده و نوشته‌اند به مناسبت دومین سالگرد شمعی روشن خواهم کرد. تصاویری که در ویدئوموزیک هم منتشر شده محل سرنگونی هواپیما را نشان می‌دهد که سندی برای این جنایت است، بنابراین این ویدئو را به یک اثر سیاسی-اجتماعی تبدیل می‌کند.

چه چیزی باعث شد که در این پروژه، مخاطب هدف شما کودکان کشته‌شده پرواز اوکراینی باشد؟

سارا اکرمی: زمانی که این جنایت اتفاق افتاد من چند کار داوطلبانه با تعدادی از خانواده‌های کشته‌شدگان پرواز اوکراینی انجام می‌دادم چون کار من ترجمه هست اگر این دوستان کار‌هایی چون ترجمه مدارک و جلساتی را با نمایندگان پارلمان داشتند و قصد داشتند سخنانشان به زبان https://www.facebook.com/plugins/video.php?height=314&href=https%3A%2F%2Fwww.facebook.com%2F100065697270533%2Fvideos%2F497728405012360%2F&show_text=false&width=560&t=0انگلیسی ترجمه شود، من در کنارشان حضور داشتم و همراهشان بودم. برای همین از آنجا با درد و رنج تعدادی از خانواده‌هایی که کودکانشان را از دست داده بودند، از نزدیک آشنا شدم و وقتی هم این پروژه توسط آقای اردلان سرفراز و داریوش اقبالی به من پیشنهاد داده شد، موضوع تولید این ویدئو موزیک را با خانواده‌های قربانیانی که در ارتباط بودم مطرح کردم و آن‌ها هم استقبال کردند.

بازخورد خانواده‌های کودکان کشته‌شده پرواز اوکراینی به‌خصوص آن‌هایی که کودکانشان را از دست دادند بعد از انتشار این ویدئو چگونه بود؟

سارا اکرمی: خانواده‌های پرواز اوکراینی خیلی از این ویدئو استقبال کردند نمی‌توان گفت خوشحال شدند اما به دلیل اینکه تصاویر عزیزانشان در ویدئو بود، استقبال بسیار خوبی داشتند. تمام زیبایی‌های این ویدئو با وجود تصاویر چند تن از کودکان قربانی هواپیمای اوکراینی چون السا جدیدی، مایا زیبایی، ری‌را اسماعیلیون، راستین مقدم و آراد زارعی است و خانواده‌های آن‌ها لطف کردند و اجازه استفاده از تصاویر عزیزان خود را دادند، چرا که آن‌ها به این موضوع معتقد بودند که یک اثر هنری می‌تواند خاطره عزیزان از دست رفته‌شان را جاودانه و مانا نگه دارد.

و سخن آخر …

سارا اکرمی: در پایان دوست دارم به این موضوع اشاره کنم که هنرمندان ایرانی در تبعید از جمله آقای سرفراز و داریوش همیشه دغدغه‌شان در طول ۴۳ سال گذشته ایران بوده و همیشه نقش بزرگی را در انعکاس صدای مردم ایران و همچنین سختی‌هایی که همیشه مردم ایران با آن‌ها مواجه بودند، داشتند. به دلیل همین من فکر می‌کنم این‌گونه آثار زمانی که ارائه می‌شود، باعث تسلی خاطر کسانی است که قربانی یک جنایتی هستند. به عقیده من هنر همیشه زبانی است که می‌تواند سختی‌ها و زیبایی‌های دنیا را به‌درستی ارائه کند و به‌خصوص در رابطه با مسأله هواپیمای اوکراینی باید کار‌های بیشتری از طرف هنرمندان از جمله خواننده‌ها، آهنگ‌سازان، نقاشان یا مستندسازان و… انجام بگیرد. چرا که به اندازه کافی هنوز در این زمینه کاری ارائه نشده است و من‌امیدوارم هنرمندان بیشتری و به‌خصوص کسانی که دغدغه ایران و ایرانی را دارند پا پیش بگذارند و آثار بیشتری را در این زمینه ارائه دهند.