آکادمی لوریتس قهرمان رقابت‌های بین‌مدرسه‌ای کانادا شد

پگاه شریفی

دانشگاه واترلو جزو ۵ دانشگاه مهم دنیا در زمینه ریاضیات و علوم کامپیوتر شناخته می‌شود و با همین اعتبار هم مسابقه بین‌المللی ریاضی را برگزار می‌کند. امتحانی سخت که خیلی از مدرسه‌ها جرات نمی‌کنند در آن شرکت کنند و دانش‌آموزان هم این ریسک را قبول نمی‌کنند تا خود را در این زمینه بسنجند. اما آکادمی «لوریتس» تنها دو سال بعد از افتتاح نه تنها در این مسابقه (البته برای دومین بار) شرکت کرده است که توانسته در آزمون کلاس نهم، رتبه اول کانادا را بدست بیاورد.

درباره این دستاورد بزرگ و مسیری که طی شده با دکتر ایمان کمالی سروستانی، یکی از بنیان‌گذاران و مدیر آکادمی لوریتس گفت‌وگو کرده‌ایم.

آقای دکتر کمالی سروستانی چطور شد که دانش‌آموزان شما در آکادمی «لوریتس»، در آزمون کلاس نهم، رتبه اول کانادا را به دست آوردند؟

ایمان کمالی سروستانی: قبل از پاسخ به این سؤال خوب است یک پیش‌زمینه درباره دانشگاه واترلو برایتان بگویم. این دانشگاه در رشته‌های فنی، علوم ریاضیات و کامپیوتر جزو ۵ دانشگاه مهم دنیا شناخته می‌شود. در داخل کانادا هم به‌خاطر این ویژگی، مسابقه ریاضی را به‌صورت بین‌المللی برگزار می‌کند که نه‌تنها در خود کانادا که در آمریکا، چین و ایران هم طرف‌دار دارد.

از ابتدا آزمون‌هایش بین‌المللی بوده و یا در طول زمان چنین وجهه‌ای پیدا کرده؟

ایمان کمالی سروستانی: تا جایی که می‌دانم و نمونه تست‌هایشان را دیده‌ایم حدود ۲۲-۲۳ سال است که این آزمون را برگزار می‌کنند. یعنی از سال‌ ۱۹۹۹. به هر حال دانشگاه خیلی معروفی در ریاضیات بوده و از همان اول هم کارشان بسیار فراگیر بوده است. علاوه بر این داخل خود دانشکده ریاضی هم دپارتمانی دارند به نام (Center for Education in Math and Computers) که حکم تربیت‌ معلم را دارد. یعنی علاوه بر تدریس و پژوهش در ریاضیات روی تربیت‌ مدرس این رشته هم متمرکز است. این دپارتمان چند مسابقه مختلف در حوزه ریاضیات و کامپیوتر برگزار می‌کند. آزمون کامپیوتر برای دانش‌آموزان کلاس پنجم تا دوازدهم و ریاضیات هفتم تا دوازدهم است. خلاقیت هم به خرج داده‌اند و اسم ریاضی‌دان‌های بزرگ را روی آزمون‌ها گذاشته‌اند. مانند پاسکال، گاوس و کیلی و…

مدرسه شما از چه زمانی در این آزمون‌ها شرکت کرد؟

ایمان کمالی سروستانی: ما از دو سال پیش، یعنی از آغاز کارمان در این مسابقات شرکت کردیم. 

همه مدارس می‌توانند در این آزمون شرکت کنند؟

ایمان کمالی سروستانی: بله البته اگر جرئتش را داشته باشند!

اشتیاق دانش‌آموزان به این آزمون سخت چطور است؟ اعتمادبه‌نفس شرکت در این مسابقه را دارند؟

ایمان کمالی سروستانی: فرق می‌کند و برای همه یکسان نیست. بعضی از بچه‌ها از توانایی‌شان بی‌خبر هستند و فکر می‌کنند آن فردی که جزو نفرات برتر شده خیلی غول بوده است. اما معلم از همه بچه‌های کلاس می‌خواهد و آن‌ها را تشویق به شرکت در این آزمون می‌کند.

سال اول هم نتیجه‌ای به دست آوردید؟

ایمان کمالی سروستانی: یک نمره کامل داشتیم ولی تیم خیلی مطرح نشد. سال دوم بود که تیم اول شد و من کاملاً امیدوارم سال بعد نتیجه بهتری بگیریم. دور از انتظار هم نیست. چون هم بچه‌ها آموزش بیشتری می‌بینند و هم اینکه با دیدن نتایج قبلی اعتمادبه‌نفس بیشتری پیدا می‌کنند.

چه دانش‌آموزانی شانس بیشتری برای برنده‌شدن دارند؟ آن‌ها که درسشان خوب است؟

ایمان کمالی سروستانی: نه الزاماً. به طور مثال دانش‌آموز کلاس نهم که نمره ریاضیاتش در مدرسه ۱۰۰ است، ممکن است نمره خوب نگیرد. چون مسئله ریاضی بیش از هر چیز احتیاج به هوش و خلاقیت دارد، یعنی باید بداند یک مسئله سخت را چطور می‌تواند برای خودش آسان کند.

همین موارد را در مدرسه به آن‌ها آموزش می‌دهید؟

ایمان کمالی سروستانی: بله و البته روی جرئت و اعتمادبه‌نفس آن‌ها هم کار می‌کنیم تا جرئت نزدیک شدن به مسئله را پیدا کنند و بدانند که مورد غیرقابل حل وجود ندارد.

گفتید که آزمون‌ها طبقه‌بندی بر اساس کلاس دارند. آیا مواردی که طرح می‌شود از همان کتاب‌های درسی است؟

ایمان کمالی سروستانی: نه! آزمون‌ها خیلی پیشرفته و بالاتر از آن چیزی است که در مدارس تدریس می‌شود.

پس حتماً به آموزش خاص نیاز دارند؟

ایمان کمالی سروستانی: نه الزاماً ولی احتیاج دارند که بیشتر کار کنند و خلاقیت به خرج دهند. شاید برایتان جالب باشد که بگویم، من در صفحه فیس‌بوک شخصی‌ام مسئله‌ی سختی را طرح کردم که با چهار عمل اصلی قابل حل است. از دوستانم خواستم که جواب را پیدا کنند. دوستان من در آن صفحه دکتر و مهندس و استاد دانشگاه و… هستند اما کسی که این مسئله را حل کرد؛ یکی دوست عزیز بود که نوازنده سنتور است. چون واقعاً برای حل ریاضی خلاقیت و تصویرکردن خیلی مهم است و فکر می‌کنم موسیقی‌دان و نقاش و مجسمه‌ساز در حل مسئله می‌توانند موفق باشند.

نمره کامل این آزمون چند است؟

ایمان کمالی سروستانی: نمره کامل ۱۵۰ است که تیم ما دو ۱۵۰ و یک ۱۴۰ داشتیم و اول شدیم. این را هم بگویم که دانش‌آموزان مدرسه ما از کلاس ۶ و ۷ و ۸ در آزمون کلاس ۹ شرکت کردند و در سطح کانادا اول شدند، چون بسیار پیشرفته‌تر از سطح خودشان هستند.

موفقیت بزرگی بوده!

ایمان کمالی سروستانی: بله اما پیروزی بزرگ‌تری هم در تاریخ ۱۸ می در راه است که در سطح خودشان امتحان می‌دهند.

بچه‌های ایرانی را از نظر هوش و استعداد چطور می‌بیند؟

ایمان کمالی سروستانی: به طور کلی بخواهم بگویم؛ از نظر استعداد فنی و ریاضی، در جای خوبی هستند، اما این موضوع بیشتر از اینکه نژادی باشد؛ مربوط به سیستم پذیرش مهاجر در کانادا است. این سیستم اجازه ورود به هرکسی را نمی‌دهد و در اصل افراد الیت را انتخاب می‌کند. به طور مثال، وقتی یک نفر که المپیادی بوده با خانواده‌اش وارد کانادا می‌شود؛ حتماً بچه‌های او هم سهمی از این استعداد و توانایی برده‌اند. به قول معروف «سیب از درخت دور نمی‌افتد». اما در مورد بچه‌های ایرانی نکته دیگری هم وجود دارد: اینکه ممکن است به‌خاطر مهاجر بودن و به‌واسطه اخباری که از ایران منتشر می‌شود؛ احساس شرم داشته باشند. ما بدون اینکه بخواهیم سمت‌وسوی نژادپرستانه‌ی کور بگیریم؛ به آن‌ها درباره سهم خودمان -ایرانی‌ها- در ایجاد این علم و تمدن بزرگ می‌گوییم. مثلاً بارها درباره ریاضی‌دان‌های ایرانی مثل کامران وفا، مریم میرزاخانی و خیام و… با آن‌ها حرف زده‌ام. این مورد درباره اقلیت‌های دیگر مدرسه‌مان هم بوده؛ مثلاً از ریاضی‌دان هندی گفته‌ام، از فرانسوی و…

به عنوان سوال آخر: لذت‌بخش‌ترین لحظات شما در کار آموزش کودکان چیست؟

ایمان کمالی سروستانی: تجربه این یک سال برای ما واقعاً لذت‌بخش بوده. زیباترین لحظه وقتی است که می‌بینیم یک بچه خجالتی و گوشه‌گیر اعتمادبه‌نفس پیدا کرده و با لبخند بزرگ‌تر و شانه‌های صاف‌تر به خانه می‌رود. این خوشایندترین اتفاقی است که می‌توانست برای ما بیفتد.