دادخواهی خانواده‌های قربانیان هواپیمای اوکراینی در سالگرد سانحه

به گزارش هفته، به‌نقل از رادیو کانادا، در حالی که یک سال از سرنگونی پرواز پی‌ اس ۷۵۲ شرکت هواپیمایی بین‌المللی اوکراین در ایران می‌گذرد، خیلی از مسایل مربوط به این فاجعه برای خانواده‌های قربانیان روشن نشده است. اصلی‌ترین سوال آنها همچنان این است که این واقعه دردناک چرا و چگونه شکل گرفت.

هواپیمای مسافربری اوکراینی هشتم ژانویه لحظاتی پس از برخاستن از فرودگاه بین‌المللی تهران بر اثر اصابت موشک‌های سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران سرنگون شد. این اتفاق در شرایطی روی داد که تنش‌ها میان ایران و آمریکا به شدت بالا گرفته بود و نیروهای مسلح ایران با پیش‌بینی حمله تلافی جویانه احتمالی آمریکا به حال آماده باش درآمده بودند.

۱۷۶ سرنشین این هواپیما که نزدیک به بیست نفرشان کودک بودند، همگی جان باختند. ده‌ها شهروند یا مقیم دائم کانادا نیز از مسافران این پرواز بودند که هرگز به مقصد نرسیدند.

پس از تایید هویت قربانیان این پرواز و انتقال اجساد آنها، مراسم تشییع، خاکسپاری و یادبود آنها در سرتاسر کشور برگزار شد.

اصغر دورانی نیز درست مثل تقریبا ده مسافر دیگر پرواز پی اس ۷۵۲ شرکت اوکراین ایرلاینز قرار بود به تورنتو بیاید.

در حالی که یک سال از آن حادثه غمبار می‌گذرد، دخترش ریحانه دورانی که معلم و مادر دو کودک است، هیچ وقت لحظه‌ای را که خبر سرنگونی هواپیما را شنید، فراموش نمی‌کند: «با شنیدن خبر چنان فریادی کشیدم که شوهرم از خواب پرید.»

ریحانه با از دست دادن پدرش، میل به غذا خوردن، از خواب بیدارشدن و بیرون رفتن را هم از دست داد. ریحانه در گفتگو با رادیو کانادا گفت: «با گذشت یک سال هنوز به شرایط عادی برنگشته‌ام و واقعا احساس ضعف و پریشانی می‌کنم. امسال شب و روزهای بد زیادی را پشت سر گذاشتیم و روز خوب کمتر داشتیم.»

ریحانه ادامه داد: «این چیزی نبود که پدرم آرزو‌ می‌کرد. پدرم همیشه لبخند به لب داشت و بسیار خوش اخلاق، سخاوتمند و صبور بود.»

ریحانه دورانی افزود برای این که بتواند شرایط را درک و احساساتش را بهتر مدیریت کند، درخواست کمک کرده است.

پرواز مرگبار پی اس ۷۵۲ حامد اسماعیلیون را نیز عزادار کرد. او همسرش پریسا و دخترش ریرا را در این فاجعه از دست داد. همسرش سال ۲۰۱۰ در ریچموند هیل در شمال تورنتو مستقر شده بود.

حامد اسماعیلیون در گورستانی که دو عزیزش را به دل خاک سپرده است، گفت: «انگار هنوز هشتم ژانویه ۲۰۲۰ است، انگار همین امروز آن حادثه شوم اتفاق افتاده است. زمان برای ما از حرکت ایستاده است. زمستان امسال برای ما تمام نخواهد شد.»

حامد اسماعیلیون هنوز مرارت، سنگینی و دردناکی آن شب را از یاد نبرده است: «شب بسیار سختی بود و من تصمیم گرفتم که به ایران برگردم تا اجساد همسر و دخترم را تحویل بگیرم.»

حامد اسماعیلیون که امروز سخنگوی انجمن خانواده‌های قربانیان پرواز پی اس ۷۵۲ است،‌ می‌خواهد هر طور که شده یاد و خاطره قربانیان بیگناه این پرواز را که خیلی از آنها مثل دخترش هنوز چند بهار بیشتر از عمرشان نگذشته بود، زنده نگه دارد.

سوالاتی که همچنان بی جواب است

از همان روزی که فاجعه هوایی تهران رخ داد، خانواده‌های قربانیان این پرواز بر ضرورت تحقق عدالت و روشن شدن همه زوایا و ابعاد این حادثه اصرار‌ می‌ورزند. اما با گذشت یک سال، این فاجعه، علت و نحوه شکل‌گیری آن همچنان برای آنها غیرقابل درک است.

ریحانه دورانی‌ می‌گوید: «من‌ می‌خواهم بدانم چرا ۱۷۶ فرد بیگناه، قربانی یک بازی سیاسی شدند و سوختند. من‌ می‌خواهم بدانم چرا دولتی که خانواده ما هیچ مشکلی با آن نداشت، پدرم را برای همیشه از ما گرفت.»

سالی که گذشت، برای خانواده‌ها، نزدیکان و دوستان قربانیان سقوط هواپیمای اوکراینی در آسمان تهران پر از درد و اندوه بود.

پس از آن که هواپیمای اوکراینی نزدیک تهران سقوط کرد، مقامات ایران به مدت سه روز هر گونه مسئولیت خود را در این فاجعه انکار کردند اما سرانجام اذعان کردند که به اشتباه و به طور غیرعمد هواپیمای اوکراینی را هدف اصابت موشک قرار داده‌اند.

زمانی که این خبر منتشر شد، حامد اسماعیلیون در ایران حضور داشت.

« ما باید واقعیت را بدانیم و ببینیم که عاملان این جنایت در برابر یک دادگاه بی‌طرف و مستقل محاکمه‌ می‌شوند.» حامد اسماعیلیون

ریحانه دورانی افزود: «آنها (مسئولان ایرانی) با انکار وقایع، احساسات ما را به بازی گرفتند. ما خواستار شفافیت هستیم.»

به گفته ریحانه، سقوط پرواز پی اس ۷۵۲ بر خلاف ادعای دولت ایران، یک حادثه یا یک اشتباه نبود.

خانواده‌های قربانیان پرواز مرگبار پی اس ۷۵۲ برای بزرگداشت اولین سالگرد از دست دادن عزیزان خود روز پنجشنبه هفتم ژانویه در مراسمی مجازی به همراه برخی مقامات بلندپایه کانادایی به ویژه جاستین ترودو نخست وزیر و همچنین وزرای امور خارجه و حمل و نقل کانادا شرکت کردند.

قرار است دولت فدرال هشتم ژانویه را روز ملی بزرگداشت یاد قربانیان فجایع هوایی اعلام کند.

روز جمعه هشتم ژانویه برای زنده نگه داشتن یاد قربانیان فاجعه هوایی تهران، یک راهپیمایی از ساعت چهارده در مرکز شهر تورنتو تدارک دیده شده است. این راهپیمایی از دانشگاه تورنتو شروع و در برابر هتل شهر پایان‌ می‌یابد.

بزرگداشت یاد و خاطره کودکانی که در این تراژدی جان خود را از دست دادند، در این مراسم اهمیتی ویژه دارد.