بازیگران زن در انقلاب زنانه‌ی ایران

در همان آغاز شکل‌گیری زنان با بریدن موی خود نشان دادند که عزم‌شان را جزم کرده‌اند تا موی که ابزار قتلشان شده است را قیچی کنند و بدون حجاب اسلامی به خیابان‌ها آمدند و سنتی دیرینه را بیدار کردند و در سراسر جهان صادر کردند. زنان بازیگر با کمی تأخیر به این جنبش پیوستند اما نقش بسیار مثبتی داشتند برای جهانی کردن آن.

نخستین بازیگری که عکس خود را بدون حجاب اسلامی منتشر کرد کتایون ریاحی بود که بعد هم با وزیر ارشاد یکی به دو کرد و به او گفت برود دنبال شغل شرافتمندانه‌ای بگردد که نیمه‌شب نیروهای امنیتی به خانه‌اش ریختند و از آن پس اخبار ضدونقیضی از او منتشر شد از این که در بیمارستان روانی بستری‌شده است تا این‌که هنوز در چنگ نیروهای امنیتی است.

نخستین بازیگری که بدون حجاب اسلامی جلوی دوربین آمد و موی خود را هم با قیچی کوتاه کرد «آبان عسکری» بود. او اندکی بعد ویدئو دیگری از خود منتشر کرد که به دلیل فشارهای آمده بر او خواهان لغو پاسپورت و ملیت ایرانی خود شد و چون چند سال پیش محمدعلی طاهری بنیان‌گذار «مؤسسه عرفان حلقه» که در دهه ۱۳۸۰ خورشیدی بسیار گسترده شد و پیروان زیادی پیدا کرد و سرانجام طاهری دستگیر شد به اعدام محکوم شد و او درخواست کرد بتواند ملیتش تغییر دهد گفتند که «آبان عسکری» از پیروان او بوده است به‌هرحال پس‌ازآن هیچ خبری از او منتشر نشده است و معلوم نیست به چه سرنوشتی دچار شده است. احتمال دارد تحت‌فشار نیروهای امنیتی توسط همسرش محمد کارت به سکوت وادار شده باشد. البته ناگفته نماند که محمدعلی طاهری پس از چندین سال زندان زیر حکم اعدام سرانجام آزاد شد و اکنون در تورنتو زندگی می‌کند.

وقتی پگاه آهنگرانی بازیگر جوان و مشهور ایرانی برای هیئت داوری جشنواره فیلم متا در دوبی برگزیده شد کسی تصورش را نمی‌کرد بدون حجاب اسلامی برای دادن جایزه روی سکو برود. حضور بدون حجاب اسلامی او با لباس ساده‌ی سیاه، ولوله‌ای در بین حکومتی‌ها بر پا کرد و قطعی شد که پگاه آهنگرانی که زیر حکم است و هرلحظه به جمهوری اسلامی برگردد دستگیر خواهد شد دیگر قصد بازگشت به «جمهوری اسلامی ایران» را ندارد.

برای این که اهمیت این موضوع را درک کنیم به یاد بیاوریم این‌ها برای آن‌که بتوانند زن غیرمسلمانی را بی‌حجاب نشان دهند کلی هزینه می‌کردند تا به کشور غیراسلامی بروند و بازیگر زن غیرمسلمان در فیلم‌های‌شان بازی کند تا فروش‌شان بالا برود یا وقتی رابعه اسکویی بازیگر سینما و تلویزیون به ترکیه رفت و در چند سریال تلویزیونی بدون حجاب بازی کرد و دعواهای جناحی رژیم بالا گرفته و معامله‌شان با «جم تی‌وی» به هم خورد و او مجبور به برگشتن به داخل کشور شد مجبورش کردند به مشهد برود و مانند فیلم فارسی‌های قدیمی آب توبه بر سرخود بریزد و دیگر البته در سینما بازی نکرد و تنها در فیلم‌های امنیتی مانند گاندو در تلویزیون دیده شد.

وقتی دیگر تک‌وتوک این‌سو و آن‌سو زنی بدون حجاب اسلامی در ایران، یا خارج از ایران آن‌هایی که تا پیش‌ازاین عکس بدون حجاب خود را منتشر نمی‌کردنند، دست به انتشار عکس بدون حجاب خود زدند بازیگران سایر کشورها مانند دوی امدادی شروع کردند به قیچی کردن موی خود و کلیپ‌های گوناگونی از آن‌ها منتشر شد.

ژولیت بینوش بازیگر شهیر فرانسوی، به همراه ده‌ها هنرپیشه و خواننده سرشناس فرانسوی دیگر در حمایت از مردم ایران موهای خود را قیچی کردند. بینوش فیلم این گیسوبران را در حساب اینستاگرامش گذاشت و نوشت: «در همبستگی، برای حق آزادی برای زنان و مردان ایرانی.» از جمله بازیگرانی که در این ویدئو هستند می‌توان از: ایزابل آجانی، جین بیرکین، شارلوت گینزبورگ، ایزابل هوپر، ایزابل کاره، باربارا پراوی، ژولی گایه، آنجل خواننده نام برد.

در کشور ایتالیا کارزاری راه افتاد تا زنان بخشی از گیسوان خود را ببرند و برای سفارت‌خانه جمهوری اسلامی بفرستند و به این‌گونه سفارت‌خانه‌ی جمهوری اسلامی در رُم مورد هجوم نامه‌ای موی زنان ایتالیایی قرار گرفت و بهترین پیام همبستگی از انقلاب زنان ایرانیان را به گوش حکومت خشن و تروریست جمهوری اسلامی رساند.

در ترکیه علاوه بر زنان بی‌شماری که در کلیپ‌های مختلف موی خویش قیچی کردند و احزاب سیاسی و فمینیست که به حمایت خیزش انقلابی زنان ایران گردهم‌آیی تشکیل دادند و تظاهرات کردند. خواننده و هنرمند شهیر اهل ترکیه، ملک موسو، در حین اجرای کنسرت، موهای خود را در حمایت از زنان ایران قیچی کرد. شمار زیادی از بازیگران، خواننده‌ها و فعالان حقوق زنان در ترکیه نیز در یک هفته گذشته، به مرگ مهسا امینی و نادیده گرفته شدن حقوق زنان در ایران واکنش نشان دادند.

زنان اهل ترکیه بسیاری در حمایت از زنان ایرانی صدای رسای خودشان را بلند کردند و بیانیه دادند و گیسو بریدند کسانی مانند: الیف شافاک، نویسنده، ماهسون، ابرو گوندش و حدیثه، خواننده، هولیا ازدمیر، نقاش و بازیگرانی چون پینار دنیز، ادا اجه، نورگل یشیلچای، دمت اوزدمیر، گوکان آلکان، بورجو بیریجیک، بیرجه آکالای، بوراک دنیز، نسیلهان یلدان، صدا باکان، داملا سونمز، طوبا بویوک‌اوستون، آکین آکینوزو، جمره باسیل، آیتاچ شاشماز، کرم بورسین، چاعلار ارطغرل، ابرو شاهین، آسلیهان مالبورا، هانده ارچل و بسیاری دیگر. متأسفانه مردم ترکیه با انفجارهایی که بنام داعش در آن‌جا صورت گرفت خسارت این حمایت خود را دیدند و هنوز این عملیات تروریستی و بمب‌گذاری ادامه دارد هیچ بعید نیست این حملات تروریستی از سوی جمهوری اسلامی و به نام داعش انجام شود درست مانند حمله‌ی شاهچراغ در شیراز.

در مناطق مرزی سوریه و ترکیه نیز زنان کُرد به حمایت خیزش انقلابی مردم ایران گیسو بریدند و همین‌طور در تمام قاره‌ها از شرق و غرب جهان زنان بسیاری به حمایت از زنان ایرانی گیسو بریدند و اوضاع داشت از این حیث عادی می‌شد که ترانه علیدوستی بازیگر مشهور بدون حجاب اسلامی در خیابان ظاهر شد و در اینستاگرامش با گرفتن تابلوی «ژن، ژیان، ئازادی» و سری بدون حجاب اسلامی موج جدیدی به راه انداخت و دومینووار زنان بازیگر دیگری شروع به انتشار عکس‌های بدون حجاب اسلامی خود شدند.

این‌که زنان ایرانی بدون حجاب اسلامی در مجامع ظاهر شوند برای حاکمان ایران خط قرمزی ست که نباید رد کرد. بازیگر ارزشمندی مانند سوسن تسلیمی را آن‌قدر آزار دادند که ترک خانه و کاشانه کرد و به سوئد رفت و البته آن‌جا به پیشرفت‌هایی دست پیدا کرد بعد نوبت گلشیفته فراهانی شد وقتی آوازه‌ی شهرت گلشیفته جهانی شد ریدلی اسکات او را برای بازی در فیلم سینمایی «یک مشت دروغ» یا «مجموعه دروغ‌ها» (Body of Lies) برای بازی در کنار لئوناردو دی‌کاپریو و راسل کرو انتخاب کرد و گلشیفته در نقش «عایشه» پرستاری که مستقیم با دی‌کاپریو بازی داشت ظاهر شد. با چنین سرمایه‌ای به ایران برگشت و شاید انتظار داشت برایش فرش قرمز پهن کنند و او را موجب افتخار ایران و ایرانیان بدانند. اما زن بودن در جمهوری اسلامی یعنی ناموس مردان حاکم بودن و آن‌ها برنمی‌تابند که ناموس‌شان در کنار مردان اجنبی ظاهر شود که باید در خانه بنشیند و مردان پای روی آن‌ها گذارند و به معراج بروند. گلشیفته به‌جای راه رفتن روی فرش قرمز پشت میز بازجویی رفت و نه تنها قهرمان نشد که به ضدقهرمانی که آبروی زن ایرانی مسلمان را برده است تبدیل شد. او را ممنوع‌الخروج کردند و نتوانست در فیلم بعدی که قرار بود در آن بازی کند به ایفای نقش بپردازد و سرانجام به هزار زحمت از کشور خارج شد و بقیه ماجرا را هم که می‌دانید. گلشیفته فراهانی به یکی از مشهورترین بازیگران ایرانی در هالیوود تبدیل ‌شده است و صدای رسای زنان ایرانی‌ست.

هنگامی‌که از زهرا امیرابراهیمی فیلم خصوصی‌اش توسط یکی از مردان بازیگر تئاتر منتشر شد و به یک موج بزرگی دامن زده شد امیرابراهیمی که تازه مشهور شده بود با عوض شدن جای قاتل و مقتول مجرم شناخته شد و مجبور شد کشور را ترک کند و دوباره از صفر شروع کند تا جایزه‌ی بهترین بازیگر زن را از کن بگیرد جایزه‌ای که تاکنون هیچ زن بازیگری از ایران نگرفته است.

شبنم طلوعی هم به دلیل این‌که پدرش بهایی بود و از او خواسته بودند تا پدرش را انکار کند و نکرده بود مجبور شد ترک دیدار کند و در غربت با سعی تلاش کارنامه‌ی کاری خود را پربارتر کند.

حالا همه‌ی زنان بازیگر مستقل و غیرحکومتی به هم رسیده‌اند حتا نازنین بنیادی که در ایران به دنیا آمد اما در بریتانیا بزرگ شد نیز به این جمع پیوسته است. ده‌ها و صدها نام دیگر از هنرمندان و کنشگران سیاسی و فعالین حقوق‌بشری را می‌توان اینجا ردیف کرد. ممکن است نام‌هایی از قلم افتاده باشد که بی‌شک چنین است اما اسم مهم نیست این مسمی (مسمّا) که یکی‌ست.

آینده ایران را نمی‌توان به‌طور قطع پیش‌بینی کرد اما یک‌چیز قطعیت کامل دارد بی‌شک تاریخ به عقب برنمی‌گردد و دیگر هیچ‌چیز مثل سابق نمی‌شود لخت بودن «رهبر» بر همه آشکار شده است و این مردم دیگر نمی‌توانند حکومت دیکتاتوری را بپذیرند. جمهوری اسلامی از آبان ۹۸ مُرد و اکنون این مجلس ختم آن است که دارد برگزار می‌شود.