در این مذاکره سه‌روزه ناروی؛ برعلاوه اعضای ارشد طالبان به ریاست امیرخان متقی، وزیر خارجه این گروه، محبوبه سراج ژورنالست و فعال مدنی افغانستان و هدا خموش به نمایندگی از زنان افغانستان در این نشست اشتراک کردند و سخنان خوبی را در این نشست ارائه نمودند. اگرچه اکثریت نهادهای زنان و گروپ‌های فعال مجازی زنان افغان؛ دعوت محبوبه سراج و هدا خموش را مورد انتقاد قرار دادند اما با آن‌هم سهیم‌شدن زنان در این نشست امیدواری‌های زیادی را در میان زنان افغان که در اسارت طالبان قرار دارند به همراه داشت. چنانچه سخنرانی‌های هدا خموش زنی که بیشتر عمرش را در ایران سپری کرده و همین اکنون در افغانستان به سر می‌برد؛ موردتوجه جهانیان قرار گرفت و یکبار دیگر در‌های امید را برای زنان افغان باز نمود.
هدا خموش نماینده زنان معترض کابل در این نشست درحالی‌که عکس‌های تمنا پریانی و پروانه ابراهیم‌خیل را که از دوهفته بدین سو در قید زندان طالبان به سر می‌برند را نشان می‌داد از امیرخان متقی وزیر خارجه طالبان خواست که «همین حالا به کابل زنگ بزند و بگوید که این دختران را از بند آزاد کنند».
به اساس نشر صدا و ویدئوی هدا خموش به صفحات مجازی و صفحه فیس‌بوک اجماع زنان بیرون مرزی؛ او گفت:
«از روز جمعه ۲۱ جنوری که برای انعکاس صدا و مطالبات زنان و مردان آزاده از کابل به اسلو دعوت شدم، میلیون‌ها زن و مرد افغانستان در داخل و خارج کشور به من انرژی دادند و انتظار دارند تا خواسته‌های مشروع و برحقشان را مطرح کنم. تاکید می‌کنم که من برای مذاکره نیامده‌ام بلکه برای طرح خواست‌ها و مطالبات مردم به‌خصوص زنان اینجا هستم. من دیروز در این نشست از شرایط سرکوب، ترور و اختناق حاکم بر افغانستان سخن گفتم و آقای متقی به نمایندگی از طالبان گفت که با همکاران خویش تماس می‌گیرد؛ تا سرنوشت دختران دستگیر شده در کابل و بلخ را پیگیری و روشن کند. آقای متقی به من گفت: به کابل بیایید تا با هم و با معترضین حرف بزنیم. ما زنان در این حرف‌ها تناقض می‌بینیم و آن را تلاشی به‌منظور انحراف ذهنیت عامه می‌دانیم.»
خانم هدا خموش در این نشست افزود: «این جا در برابر جامعه جهانی برای به‌دست‌آوردن پول‌های بلاک‌شده و کسب مشروعیت و اعتماد یک چیز مطرح می‌شود اما در عمل، در خیابان‌ها، خانه‌ها و در شهرهای افغانستان، طالبان سرکوب، ترور و وحشت به راه انداخته‌اند. آنان در این ۵ ماه و ۹ روز، با زنانی که بارها با تظاهرات مسالمت‌آمیز در کابل و بلخ و هرات و دیگر شهرها به خیابان‌ها برآمدند، سخنی از صحبت و مذاکره نگفتند. برعکس زنان را سرکوب، ترور، و انسان‌زدایی کردند. تا دیروز از مردم افغانستان در عملیات‌های نظامی شما و طالبان به‌عنوان سپر استفاده می‌شد و حالا از زنان معترض، از فقر و فاجعه‌ی موجود به‌عنوان اهرم فشار استفاده می‌شود. ما در برابر هرگونه اسارت جنسیتی و سرکوب اقوام تحت ستم تلاش و مبارزه می‌کنیم. ما به هیچ صورتی طالبان را به عنوان حکومت ولو بالفعل نمی‌شناسیم. تجربه‌ی پنج ماه گذشته نشان داد که طالبان نه به‌عنوان دولت بالفعل، بل به‌عنوان یک مجموعه ملیشه‌های خودسر و جنگ سالار عمل می‌کنند. دستگیری زنان و مردان بدون روند و مجوز قانونی، داخل شدن به حریم خصوصی ما در نیمه‌شب و زندانی کردن ما در خانه‌های شخصی و انکار از این‌همه جنایت از ویژگی‌های جنگ‌سالاران و ملیشه‌های غیرمسئول است. سخنگویانشان آشکارا از حق دربند کشیدن، زندانی کردن و مجازات مخالفان خود سخن می‌گویند. پیش از هر مسئله دیگر طالبان یک پرسش آغازین را پاسخ دهند و آن این است که چی کسی به طالبان حق حکمرانی بر ما را داده‌اند؟ عده‌ای هستند که پافشاری می‌کنند، گویا طالبان نمایندگان مردم افغانستان استند و یا این که مردم افغانستان سنتی هستند و یا این که مردم افغانستان اهلیت دموکراسی، حقوق زن، حقوق بشر و آزادی بیان را ندارند نه خانم‌ها و آقایان! هیچ مردمی در این بیست سال آخر به اندازه‌ی ما در راه دموکراسی، آزادی بیان، حقوق زن، حقوق بشر، آموزش و دانایی قربانی نداده است. ما به قیمت زندگی خود، به قیمت قطع اعضای بدن خود توسط ملیشه‌های همین‌هایی که شما امروز میزبانشان استید، در انتخابات شرکت کردیم.»
خانم هدا خموش درحالی‌که می‌گفت جامعه جهانی ما را در ناگزیری انتخاب طالبان قرار داده‌اند و مجبور نیستیم طالبان را بپذیریم از جامعه جهانی خواست تا در این موارد از گروه طالبان تضمین بگیرند:
۱. تمامی زندانیان سیاسی من‌جمله معترضان مدنی در تمام شهرهای افغانستان به شمول بلخ، هرات و کابل فوراً رها شوند.
۲. شورای باصلاحیت و مستقل از سوی سازمان ملل، متشکل از خانواده آسیب‌دیدگان و قربانیان، نمایندگان مردم، نهادهای مستقل بین‌المللی حقوق بشر جهت نظارت و بررسی رفتار و سیاست‌های طالبان تشکیل شود.
۳. هر نوع خشونت از سوی تفنگ‌داران طالب علیه زنان و هر نوع تعقیب، دستگیری و زندانی ساختن افراد ملکی که تظاهرات مسالمت‌آمیز دارند، متوقف شود.
۴. مطالبه زنان «نان، کار، آزادی» باید تأمین شود. آزادی، حقوق برابر از جمله کار و آموزش برای همه بدون قیدوشرط تضمین گردد.»
همچنان خانم خموش در ادامه گفتارش افزود: از نمایندگان جهان می‌خواهم که وقتی در مورد افغانستان با گروه طالبان مذاکره می‌کنند، لطفاً کودکان و دختران خود را به یاد داشته باشند. کودکان و دختران افغانستان فقط در شرایط متفاوت که نتیجه رقابت جهانی و منطقه‌ای بوده، به چنین اسارتی درآمده‌اند. کودکان و دختران افغانستان تفاوتی از نظر حقوق انسانی با کودکان شما ندارند. لطفاً آینده‌ی آن‌ها را معامله نکنید. در درازمدت، امنیت و مصونیت تنها در پرتو حکومت قانون ممکن است. ما خواهان اعاده‌ی قدرت به مردم هستیم. در گام نخست فصل دوم قانون اساسی باید اعاده گردد و جامعه جهانی از تطبیق آن نظارت کند. در گام بعدی مذاکرات همه‌جانبه، شفاف و جامع برای ایجاد سازمان دولت و نظام سیاسی جدید مطابق مقتضیات و نیازهای عصر امروز ما آغاز گردد. بله، من بعد از نشست اسلو به کابل بازمی‌گردم. من خطر برگشت به افغانستان را بهتر از هرکسی در اینجا می‌شناسم. اما من و میلیون‌ها زن جوان و پیر افغانستان مصمم هستیم از مقاومت و مبارزه ما برای «نان، کار و آزادی» دست نمی‌کشیم.
خانم محبوبه سراج که در دوره‌های حکومت قبلی نیز در بخش‌های مختلف دفاع از حقوق زن کار کرده است و در این نشست اشتراک داشت گفت: «اینکه در این نشست طالبان سخنان ما را می‌شنیدند و ما سخنان آنان را امیدوارکننده است و اینکه طالبان در عمل چی می‌کنند بعداً دیده خواهد شد و نمی‌دانم چرا طالبان چند روز قبل از نشست اسلو دختران معترض مانند پروانه ابراهیم خیل و خانم پریانی را در اسارت در آوردند و این مسئله امروز جهانی شد. ما باید اجازه ندهیم که ملک ما را به چند قسمت تقسیم کنند من نماینده آن عده زنانی است که مرا به حیث نماینده خود می‌دانند. امید دارم که نشست اسلو یک چینل گفت‌وگو باز شد.»
از سوی دیگر مردم در باره این نشست نظریات مختلفی را ارائه کردند. در این میان اسماعیل فروغی به این نظر است: «پس از سخنرانی پرشور و پرخاش شجاعانه وهوشمندانه‌ی» هدا خموش «عضو هیئت شرکت‌کننده درجلسه‌ی اوسلو، من آن باورم را دوباره تکرارمی نمایم که این بار افغانستان تنها با رهبری یک زن خردمند و شجاع، می‌تواند از گنداب این بحران هولناک بیرون کشیده شود. نه توسط یک مرد آن‌هم یک ملای ناپدیدی چون ملاهیبت الله آخوند.
اگر مردان افغانستان می‌خواهند و جرئت این را دارند تا کفاره‌ی تمام گناهان انباشته‌شده‌ی تاریخی‌شان را که همواره حکومت‌های غیرمردمی را بی‌چون‌وچرا اطاعت کرده‌اند، بپردازند، این بار باید از یک زن دلیر، صادق و خردمند حمایت کرده، او را به رهبری کشور برگزینند. – زنی که تک، تک مردمش را دوست داشته، وابسته به قوم و قبیله‌ای نباشد. زنی که دلش برای درمان دردهای استخوان‌سوز تمام مردمش یکسان بتپد و صادقانه برای درمان تمام دردها، آبادی و ترقی کشور تلاش نماید.
من باور دارم که نظام قرون وسطایی امارت طالبان نمی‌تواند دوام بیاورد. پس چه بهتر که نظام پسا طالبان را یک زن خردمند، نترس و صادق رهبری کند و این به همت و حمایت همه‌ی ما وابسته است.»
قابل‌یادآوری است وضعیت بشردوستانه در افغانستان پس از تسلط طالبان به‌شدت بدتر شد و کمک‌های بین‌المللی به طور ناگهانی متوقف و ایالات متحده ۹.۵ میلیارد دلار (۸.۴ میلیارد یورو) دارایی‌های بانک مرکزی افغانستان را که در خارج از کشور نگهداری می‌شد، مسدود کرد. به گفته سازمان ملل که می‌گوید سال جاری میلادی برای رسیدگی به بحران انسانی در این کشور به پنج میلیارد دلار از سوی کشورهای کمک‌کننده نیاز دارد، گرسنگی اکنون ۲۳ میلیون افغان یا ۵۵ درصد جمعیت این کشور را تهدید می‌کند.
و اینکه عده‌ای از شهروندان و کشورهای متحد با امریکا در تشویش این استند که مبادا نشست اسلو معنای به رسمیت دادن حکومت طالبان را داشته باشد. وزیر خارجه ناروی گفته بود که این دیدار به معنای مشروع دانستن یا به رسمیت شناخته‌شدن طالبان افغانستان نیست. اما باید با مقام‌های طالبان افغانستان صحبت کرد چون ما نمی‌توانیم اجازه دهیم که وضعیت سیاسی به یک فاجعه انسانی بدتر تبدیل شود.
از سوی دیگر علی میثم نظری، مسئول روابط خارجی جبهه مقاومت ملی افغانستان که یک گروه اپوزیسیون است و سنگر خود را در مقابل طالبان حفظ کرده، ناروی را به‌خاطر این گفت‌وگوها محکوم کرد و در توییتی نوشت: همه ما باید صدای خود را بلند کنیم و از عادی‌سازی یک گروه تروریستی به‌عنوان نماینده افغانستان توسط دیگر کشورها جلوگیری کنیم.
اینکه سرنوشت زنان فعال مدنی که در این نشست اشتراک کردند و حقیقت دوره سیاه طالبان را در مقابل اعضای این گروپ با جهان غرب در میان گذاشتند چی می‌شود گذشت زمان پاسخ خواهد داد. چون که ذبیح‌الله مجاهد سخنگوی طالبان پس از این نشست به رسانه‌ها گفته است که به فعالین زن افغانستان بگویید بیایید در افغانستان با ما صحبت کنید و در کشور بیگانه آبروریزی نکنید که عاقبت به خیر ندارد.
منبع: صفحات اجتماعی و اشتراک در گروپ‌های مختلف اجماع زنان به طور مجازی
ارسال نظرات