نرگس هاشمی|
برخی از آگاهان می‌گویند که ممکن است دوام این جنگ بر اوضاع سیاسی و اقتصادی افغانستان اثرهای منفی بگذارد و افغانستان را در سطح جهان به حاشیه براند.
در این باره سید مسعود کارشناس مسائل اقتصادی به این نظر است:
اینکه چه رابطه‌ای میان افغانستان و جنگ اوکراین موج می‌زند، من از دورها شعله‌های گرم آتش جنگ را در افغانستان احساس می‌کنم و فریادهای مظلوم‌ترین‌ها را می‌شنوم.
چرا نگرانم:
۱) کشورهای درگیر در قضیه اوکراین همان‌هایی‌اند که چهل سال در برابر هم در سرزمینی به نام افغانستان جنگیده‌اند.
۲) در افغانستان تغییری آمده از جانب سردار محمد داود خان اولین رئیس‌جمهور کشور به‌سوی غرب، از جانب شوروی‌ها خنثی شد و ۷ ثور به وقوع پیوست و جنگ آغازید. آن روزها در پهلوی غربی‌ها بخصوص انگلیس و آمریکا، چین کمونیست، پاکستان، ایران و تمامی کشورهای عربی به جز عراق و سوریه و لیبیا ایستاد و مصر بی‌طرف شد و مدرن‌ترین سلاح در اختیار مجاهدین قرار داده شد.
۳) نظام دولتی طرف‌دار شوروی تصمیم به واگذاری قدرت گرفت و به مجاهدین از جانب معاونین رئیس‌جمهور و اراکین بلندپایه دولتی تسلیم داده شد. مجاهدین همه از جانب غربی‌ها و اعراب تجهیز و تمویل شدند تاحدی‌که توانستند مانند یک قدرت بزرگ نظامی علیه شوروی‌ها بجنگند. در نهایت نفوذ شوروی در سرحدات جنوبی‌اش شکست، افغانستان ویران شد و عوض کشت گندم سلاح‌ها انبار خانه شد، مردم گرسنه ولی دارنده بیشترین سلاح‌های منطقه شدند.
۴) منطقه و غرب علاقه‌مندی به نیروی به این بزرگی را به دست مجاهدین که هیچگاهی قابل کنترول نبودند، نداشتند.
نقطه‌ضعف را دریافتند و مدرن سلاح‌ها را چون استینگر را با پول گزاف خریداری کردند و بعد برای از میان برداشتن سلحشوران بزرگ مجاهدین و کاهش قدرت نظامی، آنان را به جان هم انداختند. ملیون‌ها نفر کشته، تانک‌ها و قوای زرهی نابود، و جدایی تاریخی ملیت‌ها و اقوام شدیدترین شکل خود را نشان داد.
۵) غربی‌ها را بازهم همان‌های که شوروی را ناپدید کردند، این بار با روسیه در یک صف ایستادند و سرود دشواری‌های فراوان را برای غربی‌ها ساختند. روسیه، چین، پاکستان، ایران، کشورهای عربی، طالبان را به کمک نشستند و زهر فساد را نیز در درون دولت طرف‌دار غرب ترزیق کردند، تا اینکه غرب تصمیم به برآمدن کرد.
۶) غرب برای تلافی از شرق روسیه و شمال چین در قزاقستان وارد شد. روسیه بیدار بود و نگذاشت وضع بدتر شود. تعداد زیاد زندانی شدند. اعتبار بازارهای قزافی سیر نزولی گرفت و ضررهای اقتصادی دید.
۷) غربی‌ها از غرب دشواری‌هایی را برای روسیه ساختند و این بار اوکراین میدان زورآزمایی و حرف‌های بعدی قدرت است.
روسیه حمله می‌آورد، غربی‌ها وعده می‌دهند و اوکراینی‌ها مانند افغانستان در تنور می‌سوزند.
۸) اوکراین برای افغانستان نکته آغاز یک تنش است با وجودی که هزاران کیلومتر از ما دورترند.
دلیل:
کشورهای در گیر همان بازیگران میدان افغانستان‌اند و بازیگران غربی در پی انتقام افغانستان در اوکراین‌اند و روس‌ها در پی قدرت جانی در بالاترین سطح آن‌اند.
اگر غرب شکست کند، افغانستان بهترین تخته خیز بر منافع روسیه و چین و هند است و اگر روسیه شکست کنند؛ افغانستان بهترین راه برای ورود به آسیای میانه و سربه‌زیر کردن ایران و تهدید چین و هند خواهد بود.
حرف کلیدی چیست؟
بعد از جنگ؛ برگشت قدرت‌ها به افغانستان حتمی است و در صورت دوام جنگ نیز برگشت قدرت از طریق ستون‌های پنجم همه طرف‌های درگیر حتمی است.
همه طرف‌ها بخصوص اروپایی‌ها در تلاش‌اند تا اروپا را از جنگ برانند با وجودی که میدان جنگ را گرم نگهدارند و این میدان افغانستان است. اگر آتش در اروپا خاموش نشد کشورهای کوچک و خیلی آرام اروپایی را چون فنلند و سویدن را دم آتش روس بیاندازند.
چه خواهد بود؟ موقف چین و هند
یکی از اختلافات بزرگ چین و شوروی رویارویی با غربی‌ها بود. چین می‌گفت: همین‌طوری که جنگ جهانی اول یک کشور، و جنگ جهانی دوم سیستم سوسیالستی را ایجاد کرد، جنگ سوم جهانی می‌تواند جهان را سوسیالستی بسازد باوجودی که تعداد زیادی کشته خواهند شد ولی یک جهان عاری از ستم پایه خواهد گذاشت.
هشدار افغانستان:
افغانستان در شرایطی نیست که طرف یکی را گیرد. زیرا افغانستان در معضله به رسمیت‌شناختن و فاجعه انسانی دست‌وپا می‌زند.
همسایه‌های افغانستان به‌صورت مستقیم و غیرمستقیم داخل درگیری اوکراین‌اند.
افغانستان با کوچک‌ترین غفلت تبدیل به مرکز نیروهای درگیر که خارجی و داخلی‌اند می‌شود.
راه‌حل چیست؟
جلسه بزرگ احزاب و شخصیت‌های ملی و آکادمیک را دایر گردد.
به‌وجودآوردن دولت فراگیر که هر کدامی طرف‌دار منطقوی و بین‌المللی را داشته باشد. این امر بهانه برگشت جنگ را از بین نمی‌برد ولی تا اندازه زیادی کاهش می‌دهد.
گپ اصلی این است که ستون پنجم تمامی طرف‌های درگیر جنگ اوکراین در حال شکل‌گیری جنگ در افغانستان‌اند. موضوع افغانستان را نمی‌توان از حلقه اوکراین جدا کرد. اوکراین دومین حلقه وصل شده افغانستان است.
مردم در افغانستان چی می‌گویند:
ورالله راغی، دپیلومات پیشین می‌گوید: «کشور کمک‌گیرنده که همیشه بر کمک استوار است، کمک‌ها کاهش خواهد یافت، قیمت‌ها در بازارهای افغانستان افزایش خواهد یافت و افغانستان بیشتر از پیش متضرر خواهد شد.»
اما شفیع اعظم، رئیس روابط اقتصادی وزارت خارجه در رسانه‌های افغانستان گفت: «جنگ اوکراین و روسیه بالای افغانستان بسیار زیاد تأثیرات ندارد، به خاطری که ما دادوستد زیادی با روسیه نداریم.»
افغان‌های مونتریال چی فکر می‌کنند:
سید ظاهر هاشمی:
اگر روسیه با اوکراین درگیر شود، قدم‌هایی که دررابطه‌با آرامش افغانستان برداشته به‌کلی متوقف می‌شود. چون که منافع روسیه در اوکراین بیشتر از افغانستان است و مردم اوکراین تمایل بیشتری به روسیه دارند. اوکراین یک کشور کلیدی برای روسیه محسوب می‌شود، در آنجا با غرب در تقابل است.
عبدالوحید کریمی:
در حمله روسیه به اوکراین، غرب در افغانستان فرصت مناسبی خواهد یافت؛ چون فکر روسیه به‌طرف اوکراین مشغول است و منافع روسیه در افغانستان به خطر خواهد افتاد. ما شاهد هشتک مردم مونتریال بر علیه روسیه بودیم. آرزو می‌کنیم که ای کاش برای مردم افغانستان هم چنین راه‌کردهای را انجام می‌دادند درحالی‌که به ده‌ها بار در صفحات مجازی و مظاهرات خواهان هشتک بر علیه کشور پاکستان شدیم.
زنان اجماع بیرون مرزی که بیشترشان در انتظار تخلیه از افغانستان‌اند به این نظراند:
خانم جهان‌آرا: اینکه مردم اوکراین در آتش جنگ مانند مردم افغانستان می‌سوزند بی‌حد متأثرم. چون درد دیده از دل درد دیده می‌آید. حالا که جهان متوجه اوکراین شده است. فکر کنم ما زنان افغانستان را فراموش خواهند کرد.
تمنا صادقی: خواهران در اوکراین و خودم در افغانستان در بی سرنوشت به سر می‌بریم. دو خواهرم در پروسه تخلیه از افغانستان به اوکراین انتقال داده شدند و سخت به تشویش آنان استم. اینکه آیا کشورهای مهاجرپذیر در مورد تخلیه آن‌ها و ما در افغانستان اقدام جدی می‌کنند و یا خیر سؤال بزرگی است که پیش‌بینی آن دشوار است.
قابل یادآوری می‌دانم که با ناصر باور یکتن از افغان‌های که از سال‌های متمادی در اوکراین زندگی می‌کند فقط توانستم دو روز بعد از حمله روسیه به اوکراین به تماس شوم او پیام گذاشت که در تهکوی‌ها قرار دارند و برای یک هفته نان ذخیره دارند و اما تهکوی‌ها بسیار سرد است و برق و آب وجود ندارد و هیچ‌گونه امکانات دیگر را در اختیار ندارند.
|
در این‌باره بیشتر بخوانید:
|
ارسال نظرات