این کتاب پژوهشی است در پیوند ژرف میان گاهشماری خورشیدی، حافظهی جمعی، و هویت تاریخی ایرانیان. نویسنده در این اثر تلاش کرده است نشان دهد چگونه نظام زمانسنجی خورشیدی نهتنها از دل تاریخ پرتلاطم ایران زنده و پویا باقی مانده، بلکه به بخش بنیادینی از هویت فرهنگی، سیاسی و تاریخی ساکنان ایرانزمین تبدیل شده است.
نویسنده با بررسی ریشههای تاریخی تقویم خورشیدی، از جمله تدوین تقویم جلالی در قرون میانه و رسمی شدن آن در عصر پهلوی، به این پرسش میپردازد که چرا جشنهایی چون نوروز همچنان در حافظهی ملی ایرانیان زنده ماندهاند، حالآنکه آیینهایی چون مهرگان به فراموشی سپرده شدهاند.
در این میان، نقش حافظهی جمعی—بهعنوان ذخیرهی مشترک خاطرات، دانش و تجربهی تاریخی یک ملت—در تداوم و بازتولید هویت ایرانی محور اصلی بحث قرار میگیرد. نویسنده با نگاهی انتقادی به مفاهیمی چون «حافظهی تاریخی» و «هویت ملی»، آنها را در پیوند با نشانههای زمانی و فرهنگی تحلیل میکند و به خواننده نشان میدهد که چگونه تقویم و زمانسنجی میتواند بنیانی برای انسجام فرهنگی و تاریخی یک ملت باشد.
این کتاب نخستین پژوهشیست که بهطور نظاممند به بررسی گاهشماری خورشیدی ایران از منظر حافظهی جمعی و ساختارهای هویتی پرداخته است و تلاشیست برای پر کردن خلأیی مهم در ادبیات ایرانشناسی و مطالعات فرهنگی تاریخی.
عباس امانت
عباس امانت تاریخنگار برجستهی ایران و جهان فارسیزبان است که با دههها فعالیت علمی در دانشگاه ییل بهعنوان استاد ممتاز تاریخ شناخته میشود. او دانشآموختهی دبیرستان البرز و دانشگاه تهران است و دکترای خود را در سال ۱۹۸۱ از دانشگاه آکسفورد دریافت کرد. امانت بین سالهای ۱۹۸۳ تا ۲۰۲۱ در دانشگاه ییل تدریس کرد و نقش مهمی در شکلگیری و گسترش مطالعات ایران و خاورمیانه ایفا نمود. حوزهی پژوهش او تاریخ ایران در دوران مدرن و پیشامدرن، اندیشههای مهدوی در تشیع، و روششناسی تاریخنگاری را در بر میگیرد. از مهمترین آثار او میتوان به کتابهای ایران: تاریخ مدرن، قبله عالم، رستاخیز و نوزایی، و اسلام آخرالزمانی و تشیع ایرانی اشاره کرد. وی همچنین سردبیری و ویرایش چندین مجموعه مقاله و اثر پژوهشی را بر عهده داشته که پیوندهای تاریخی میان ایران، جهان اسلام، و چشماندازهای جهانی را بررسی میکنند.
امانت افزون بر تالیف، در مقام سردبیر، استاد، و روشنفکر عمومی نقش مهمی در گسترش دانش ایرانشناسی ایفا کرده است. او سردبیر نشریه مطالعات ایران بوده، برنامهی مطالعات ایرانی در مرکز مکمیلان دانشگاه ییل را مدیریت کرده و مدخلهای مهمی را برای دایرةالمعارف ایرانیکا نگاشته است. فعالیتهای پژوهشی او دامنهای وسیع را دربر میگیرد: از ویرایش متون کلاسیک گرفته تا پژوهش در زمینهی تاریخ مهدوی، حکمرانی در ایران پیشامدرن، و تحولات فرهنگی در حوزهی دریای خزر. همکاریهای علمی او با پژوهشگران تاریخ، ایرانشناسی، و محیطزیست منجر به بازاندیشی در مفهوم هویت ایرانی، حافظهی تاریخی، و سنتهای دیوانسالاری ایرانی شده است.
برای تهیه کتاب در اینجا کلیک کنید
برای مطالعه بیشتر دراینجا کلیک کنید
ارسال نظرات