ویرایش و تنظیم: خسرو شمیرانی
ویکتور گائو، تاجر و حقوقدانِ نزدیک به رئیس جهمور چین اعلام کرد: در صورت ورود آمریکا به جنگ، نمیتوان امکان ورود دیگر کشورها را به جانبداری و حمایت از ایران کنار گذاشت.
العربیه انگلیسی روز ۱۹ ژوئن گفتوگوی مشروحی با ویکتور گااُ داشت.
خبرنگار العربیه میپرسد: «اگر ایالات متحده مداخله کند و به اسرائیل بپیوندد و به این درگیری بپیوندد آیا شما روزی را میبینید که چین، روسیه یا بازیگران دیگر احتمالا به ایران بپیوندند؟»
ویکتور گائو میگوید: «اگر کشورهای دیگر تصمیم بگیرند در این تقابل به اسرائیل بپیوندند، من به آنها تاکید میکنم به سرعت توقف کنند.»
این حقوقدان صاحبنفوذ تاکید میکند: «اگر به طور مثال دیگر کشورها بخواهند به جنگ علیه ایران بپیودند شما نمیتوانید این امکان را کنار بگذارید که دیگر کشورهای بزرگ بخواهند در مبارزه در کنار ایران قرار بگیرند.»
آیا ترامپ و نتانیاهو جهان را به مستقیما به جنگ جهانی سوم هدایت میکنند؟
متن کامل مصاحبه را در زیر بخوانید!
دکتر گائو، خوشحالیم با شما گفتگو میکنیم. ما تاکنون درباره روابط چین و ایران صحبت نکردهایم، پس چرا گفتوگو را از همینجا شروع نکنیم؟ شما روابط بین پکن و تهران را چگونه توصیف میکنید؟
ویکتور گائو: بسیار متشکرم که من را دعوت کردید. چین احترام زیادی برای ایران به عنوان کشوری مستقل قائل است. دو کشور بر پایهی برابری با یکدیگر تعامل دارند. چین تحریمهای یکجانبه از سوی کشورهای دیگر را به رسمیت نمیشناسد؛ چه علیه ایران، چه علیه چین. بنابراین، وقتی چین با ایران تعامل میکند، این تعامل در تمامی زمینهها، از جمله همکاریهای انرژی، صورت میگیرد.
من فکر نمیکنم که این روابط مشکلی داشته باشد. اگر کشوری ثالث از این موضوع ناراضی است، مشکل خود آن کشور است که برای تحمیل تحریمهای فرامرزی تلاش میکند. از سوی دیگر، وقتی جنگی که اسرائیل علیه ایران آغاز کرد شروع شد، موضع چین کاملاً روشن بود: اسرائیل مرتکب تجاوز نظامی علیه کشوری مستقل شد و تمامیت ارضی آن را نقض کرده است. چین حمله نظامی اسرائیل به تأسیسات هستهای داخل ایران را به شدت محکوم کرده و آن را نقض جدی صلح و امنیت جهانی میداند.
مجری: مقامات اسرائیلی بارها در این شبکه به ما گفتهاند که ایران بهشدت به ساخت سلاح هستهای نزدیک شده، شاید حتی هماکنون نیز توان ساخت آن را داشته باشد. و آنها مدام خواستار نابودی اسرائیل هستند. بنابراین، آنها میگویند که آنچه انجام میدهند، دفاع پیشدستانه است. نظر شما درباره این استدلال چیست؟
ویکتور گائو: این نهایت نفاق و ریاکاری اسرائیل است. کشوری که خودش با نقض کنوانسیونهای بینالمللی به سلاح هستهای دست یافته، اکنون کشور دیگری را به تلاش برای ساخت آن متهم میکند. هیچ نمونهای از استاندارد دوگانه و نفاق نمیتوان یافت که از این بالاتر باشد. خاورمیانه جای بهتری خواهد بود اگر اسرائیل سلاحهای هستهای خود را کنار بگذارد. این امر باعث میشود دیگر کشورها نیز تمایلی به توسعه سلاحهای هستهای نداشته باشند و یک میدان بازی برابر در منطقه ایجاد شود.
اینکه اسرائیل دارای سلاح هستهای باشد و مداوماً کشورهای دیگر را به حمله هستهای تهدید کند، خود مشکلی جدی است. جامعه بینالملل باید دست به کار شود و به چنین نقض آشکار صلح و امنیت، نه فقط در خاورمیانه، بلکه در سراسر جهان، پایان دهد.
مجری: ما از رئیسجمهور چین، شی جینپینگ، شنیدیم که روز سهشنبه گفت: «چین عمیقاً نگران عملیات نظامی اسرائیل علیه ایران است.» شما و رئیسجمهور چین این وضعیت را چگونه میبینید؟ چرا اینقدر نگران هستید؟ اوضاع چقدر میتواند خطرناک شود؟
ویکتور گائو: چین همواره نسبت به وقوع جنگ در هر نقطهای از جهان نگران است. این بار، جنگ بهطور کامل بهصورت حمله غافلگیرانه از سوی اسرائیل علیه کشور مستقل و دارای حاکمیت ایران آغاز شد. اینکه این حمله زمانی اتفاق افتاد که ایالات متحده و ایران هنوز در حال مذاکره بودند تا مشکل هستهای را حل کنند، بسیار شگفتآور است. بهنظر من، این حمله همانند حمله غافلگیرانه ژاپن به پرل هاربر در جنگ جهانی دوم است. اسرائیل همچنین مرتکب جنایاتی شده، از جمله ترور گسترده مقامهای دولتی و نظامی ایران. هیچ کشوری نباید چنین ترورهایی را پیش از اعلان رسمی جنگ تحمل کند. بنابراین، نگرانی رئیسجمهور چین کاملاً بجاست؛ چه از نظر وسعت حمله، چه تلفات انسانی، و چه احتمال تشدید اوضاع.
هیچکس نمیداند این جنگ چگونه پیش خواهد رفت. ممکن است از جنگ متعارف به جنگ هستهای برسد، یا حتی—به شکلی طنزآمیز—ایران را مجبور کند واقعاً سلاح هستهای بسازد. آن وقت پیامد آن برای منطقه و جهان چه خواهد بود؟ آیا ایران و اسرائیل واقعاً میخواهند از سلاح هستهای علیه هم استفاده کنند؟ بنابراین، باید از نخستوزیر نتانیاهو خواست که این دیوانگی را متوقف کند. به نظر من، او این جنگ را برای نجات موقعیت سیاسی خود آغاز کرده، نه برای منافع واقعی مردم اسرائیل.
مجری: در روز سهشنبه، چین، رئیسجمهور ترامپ را متهم کرد که به شعلهور شدن تنش میان ایران و اسرائیل دامن میزند. چرا پکن چنین دیدگاهی دارد؟
ویکتور گائو: شواهد نشان میدهند که این یک عملیات مشترک میان آمریکا و اسرائیل علیه ایران بوده است. احتمالاً تقسیم کاری بینشان صورت گرفته. شاید آمریکا بهظاهر حضور فعالی نداشته، اما قطعاً در سطح اطلاعاتی با اسرائیل همکاری داشته است. اسرائیل بارها گفته که آمریکا از ابتدا درگیر بوده، که این نشاندهنده سطح همکاری است. اگر آمریکا مدعی بیطرفی است، باید مدارک کافی برای اثبات آن ارائه دهد. صرف گفتن اینکه درگیر نیستند کافی نیست.
آمریکا باید از تمام ظرفیت خود استفاده کند تا اسرائیل را مجبور به توقف این جنگ کند. همچنین باید مانع سوءاستفاده اسرائیل از نام آمریکا برای انتشار اطلاعات غلط دربارهی همکاریشان در هدف قرار دادن ایران شود. اگر آمریکا وارد این جنگ شود، آیندهی خودش هم در هالهای از ابهام قرار خواهد گرفت.
مجری: ولی این میتواند به نفع باشد، نه؟ چون اگر آمریکا منابع مالی و تمرکز خود را در خاورمیانه صرف کند، چین میتواند بیمزاحمت پیش برود.
ویکتور گائو: اجازه دهید تأکید کنم: چین فقط زمانی سود میبرد که صلح و ثبات در جهان حفظ شود. اگر در هر جای جهان جنگ یا بیثباتی پیش بیاید، چین نیز متضرر خواهد شد. بنابراین، حتی اگر ظاهراً منافع کوتاهمدتی برای چین ایجاد شود، این منافع هدف چین نیست. هدف ما، صلح، ثبات و رفاه برای بشریت است. الان زمان توقف اسرائیل و جلوگیری از پیوستن آمریکا به این جنگ است، تا از وقوع فاجعه برای بشریت جلوگیری شود.
مجری: شما اشارهای به «تغییر رژیم» داشتید. رئیسجمهور ترامپ در شبکههای اجتماعی گفته: «ما دقیقاً میدانیم رهبر معظم ایران کجاست. هدف آسانی است، اما فعلاً قصد ترورش را نداریم.» واکنش چین در صورت چنین اقدامی چیست؟
ویکتور گائو: این نوع اظهارات از سوی رئیسجمهور ترامپ، چه عمدی باشد چه ناخواسته، فقط به سردرگمی دامن میزند. ترور رهبران سیاسی یا نظامی کشورها کاری نادرست است. دنیا امروز باید بر پایهی ادب و قواعد دیپلماتیک عمل کند. ترور، عملی زشت و بومرنگی است که در نهایت میتواند به سمت عامل آن بازگردد و او را نیز از پا درآورد.
ترور در زمانی که اسرائیل یک جنگ اعلامنشده علیه ایران بهراه انداخته، بدترین تصمیم ممکن است. اظهارات رئیسجمهور آمریکا درباره احتمال ترور رهبر ایران، اقدامی نگرانکننده و کاملاً ناپسند است.
مجری: شما تصویری بسیار مثبت از روابط چین و ایران ارائه دادید. اگر ایران همانند سوریه دچار «تغییر مدیریت» شود، این برای چین زیانبار نخواهد بود؟ مثلاً اگر حکومتی طرفدار غرب جایگزین حکومت فعلی شود؟
ویکتور گائو: خیر، من چنین اعتقادی ندارم. چین همیشه با دیدی بلندمدت و تاریخی به رویدادها مینگرد؛ چه آنچه در سوریه رخ داد و چه آنچه در ایران در جریان است. ما با رویدادهای روزمره سردرگم نمیشویم. ما به ۱۰ سال بعد، ۱۰۰ سال بعد، حتی ۵۰۰ سال بعد میاندیشیم. از این منظر، جنگ امری منفی است.
آنچه ایران انجام میدهد، دفاع از حاکمیت و تمامیت ارضیاش است. اگر آمریکا بخواهد به اسرائیل بپیوندد و به ایران حمله کند، تاریخ درباره آنها قضاوت خواهد کرد. همه باید تلاش کنیم تا این جنگ متوقف شود و راهحلهایی صلحآمیز برای مسائل پیدا کنیم. شخصاً خواستار پایان برنامه احتمالی سلاح هستهای ایران هستم و همچنین امیدوارم اسرائیل نیز خلع سلاح هستهای شود. ایجاد خاورمیانهای عاری از سلاح هستهای به سود همه خواهد بود. چین برای رسیدن به این هدف تلاش خواهد کرد.
چین تمام تلاش خود را خواهد کرد تا از گسترش جنگ یا سرایت آن به دیگر کشورها جلوگیری کند.
مجری: ایالات متحده و برخی از متحدانش چین را بخشی از گروهی به نام "CRINK" میدانند: چین، روسیه، ایران، کره شمالی. اگر آمریکا بهشکل آشکار وارد جنگ شود، آیا احتمال دارد چین یا روسیه به حمایت از ایران وارد عمل شوند؟
ویکتور گائو: حمله به کشوری بزرگ چون ایران، با ۱.۶۶ میلیون کیلومتر مربع وسعت و بیش از ۹۰ میلیون جمعیت، و کشوری که در میان شیعیان نفوذ معنوی عظیمی دارد، فقط فاجعه خواهد آفرید. اگر کشورهایی بخواهند به اسرائیل بپیوندند، از آنها میخواهم فوراً متوقف شوند. و اگر کشورهایی بخواهند در کنار ایران بجنگند، این احتمال را نمیتوان رد کرد.
جنگی که علیه ایران آغاز شده، جنگی تجاوزکارانه، اعلامنشده و غافلگیرانه است. هر کشوری که هدف چنین جنگی قرار گیرد، از نظر حقوقی حق دفاع از خود دارد. بنابراین، باید هرچه زودتر این جنگ متوقف شود. ادامه آن فقط به مردم اسرائیل، ایران و منطقه آسیب میزند.
مجری: و آن اصطلاح "CRINK" را چطور میبینید؟ اینکه شما را بخشی از محور خصمانه معرفی میکنند؟
ویکتور گائو: هر اصطلاح یا سرواژهای بسازند، نمیتوانند این حقیقت را تغییر دهند که چین امروز نیروی اصلی صلح، ثبات و توسعه در جهان است. چین با بیش از ۱۴۰ کشور جهان روابط تجاری گسترده دارد. هرکس چین را دشمن معرفی میکند یا دچار توهم است یا عمداً واقعیت را تحریف میکند.
من از ایالات متحده میخواهم با چین بازی نکند. چین دشمن آمریکا نیست. چین نیت خیر برای مردم آمریکا دارد. همانطور که رئیسجمهور ترامپ هم گفته بود، چین و آمریکا اگر با هم کار کنند، میتوانند معجزه بیافرینند. هیچ مشکلی در جهان نیست که نتوان آن را با همکاری دو کشور حل کرد. کسانی که روی جنگ میان چین و آمریکا حساب باز کردهاند، سخت در اشتباهاند. من همواره از صلح میان این دو کشور حمایت کردهام. جنگ نباید بین چین و آمریکا گزینهای باشد. این دو کشور مسئولیت مضاعفی برای حفظ صلح دارند—از جمله پایان دادن به این جنگی که اسرائیل علیه ایران آغاز کرده. هیچکس نباید به نتانیاهو اجازه دهد برای نجات موقعیت سیاسیاش، با راهاندازی جنگ، از عدالت بگریزد؛ چه در داخل اسرائیل، چه در دادگاه لاهه.
مجری: بسیار سپاسگزارم. همیشه گفتوگو با شما لذتبخش است. متشکرم دکتر ویکتور گائو.
ویکتور گائو: متشکرم که من را دعوت کردید. سپاس فراوان.
ارسال نظرات