بامداد جمعه، ۱۳ ژوئن ۲۰۲۵: حملات هوایی گسترده اسرائیل
در حوالی ساعت ۰۳:۳۰ صبح به وقت تهران، نخستین حملات گسترده هوایی اسرائیل آغاز شد. بر اساس گزارشها، بیش از ۲۰۰ فروند هواپیما به ۱۰۰ هدف شامل سایتهای نظامی و هستهای از جمله نطنز، فردو، اصفهان و تاسیسات نظامی متعدد حمله کردند . این حمله که آینده برنامه اتمی ایران را در دید میگرفت، با پنج موج پیاپی همراه بود و اسرائیل آن را "حملۀ پیشدستانه" عنوان کرد . همزمان، موساد اقدام به خرابکاری در رادارهای پدافندی ایران کرد تا مسیر پروازی نیروهای خود را باز کند .
قربانیان و تلفات اولیه
در پی این حملات، شمار زیادی از مقامات ارشد سپاه و دانشمندان هستهای کشته شدند. خبرگزاری فارس از کشته شدن «تقریباً همه فرماندهان ارشد نظامی» خبر داد
منابع ایرانی از حدود ۷۸ کشته و بیش از ۳۲۰ زخمی در روز نخست حمله گزارش کردند، با احتمال این که بخش عمدهای از مجروحان غیرنظامی باشند .
واکنش فوری ایران
حدود ساعت ۲۱:۰۰ همان جمعه شب، ایران با رونمایی از «عملیات وعده راستین ۳»، اولین موج موشکی و پهبادهای کروز را به سمت تلآویو، حیفا و جفای اسرائیل شلیک کرد . اسرائیل و آمریکا اعلام کردند اکثر موشکها رهگیری شدهاند، با این حال، برخی خسارات محدود به سازههای مسکونی وارد شد .
روز دوم: شنبه، ۱۴ ژوئن ۲۰۲۵
ایران بار دیگر در حوالی ۰۱:۰۰ بامداد شنبه، موشکهایی روانه اسرائیل کرد که باز هم بسیاری از آنها رهگیری شد. چند ساختمان مسکونی و امدادی آسیب دیدند و تعداد مجروحان به حدود هفت نفر رسیدند، از جمله دو امدادگر تیبری .
حملات ادامهدار اسرائیل
در واکنش، اسرائیل ساختمانهایی نظیر وزارت دفاع و پالایشگاه نفتشهران را در تهران هدف قرار داد و خسارات گستردهای برجای گذاشت . حدود ۶۰ نفر در یک برج مسکونی در تهران جان خود را از دست دادند . نیروهای پدافندی و وزارت دفاع ایران نیز به موج حملات پیاپی اسرائیل گرفتار شدند .
روز سوم: یکشنبه، ۱۵ ژوئن ۲۰۲۵
روز یکشنبه نیز تعادل حفظ شد؛ ایران انفجارهایی را در تلآویو و حیفا بهراه انداخت و اسرائیل نیز به پاسخ ادامه داد . شورشیان حوثی یمن هم برای نخستینبار با موشکی به یافا حمله کردند، گرچه مشخص نیست این حمله با حمایت ایران بوده
تأثیر بر مذاکرات اتمی
مذاکرات هستهای ایران و آمریکا در عمان که برای یکشنبه برنامهریزی شده بود، به دلیل حملههای اسرائیل لغو شد. تهران اعلام کرد تا زمانی که مورد حمله است حاضر به گفتگو نیست .
روز چهارم: دوشنبه، ۱۶ ژوئن ۲۰۲۵
شب هنگام پس از تبادل موشکی، اسرائیل از کاهش فعالیت موشکی ایران خبر داد؛ ایران بیش از ۲۰۰ موشک شلیک کرده بود و اسرائیل تأثیر قابلتوجهی از حمله دید. رهگیریها موفقیتآمیز نبودند؛ حداقل ۱۴ غیرنظامی کشته شدند و تحریم منطقهای ادامه یافت .
برتری هوایی اسرائیل
روز دوشنبه، مقامهای اسرائیلی اعلام کردند تسلط کامل بر فضای هوایی ایران را در اختیار دارند و عملیات «game-changer» رخ داده است. این وضعیت باعث شد اسرائیل امکان رزمایش عمیقتر و بمباران بیشتر را در اختیار داشته باشد، البته برای ضربه نهایی به سایتهای هستهای عمیق مانند فردو، پشتیبانی بمبافکنهای آمریکایی ضروری است.
روز پنجم و امروز: سهشنبه، ۱۷ ژوئن ۲۰۲۵
ترور فرمانده ارشد
ارتش اسرائیل در ادامه عملیات، علی شادمانی (رئیس ستاد جنگ ایران) را در تهران ترور کرد؛ او تنها پنج روز پس از جانشینش این نقش را بر عهده داشت. این اقدام نشاندهنده توانایی بالا در هدفگیری دقیق است .
ادامه حملات نقطهای
صبح سهشنبه، سه نفر در شهر کاشان کشته شدند. همزمان ایران مدعی حمله به مراکز اسرائیلی و موساد شد، هرچند اسرائیل واکنشی را اعلام نکرد .
تحریم منطقه
گروه ۷ بیانیهای حمایتی صادر کرد، ایران را منبع بیثباتی خواند و حق خود را برای واکنش مشروع تأیید کرد. واشنگتن از اسرائیل حمایت نشان داد و ترامپ نشست G7 زودتر ترک کرد.
وضعیت موشکی ایران
در مجموع، ایران بیش از ۴۰۰ موشک و پهپاد استفاده کرده است (حدود یکسوم از زرادخانه موشکی). اسرائیل ادعا میکند بیش از ۹۰٪ این حملات را رهگیری کرده، اما هزینه آن حدود ۲۸۵ میلیون دلار در هر شب بوده و ذخایر بهسرعت کاهش مییابد.
تحلیل کلی از روند تاکنون
هدفگذاری استراتژیک اسرائیل: عملیات به روشنی روی ضعیفسازی شبکه موشکی، پدافندی و هستهای تمرکز دارد. با این حال، سایتهای عمیق همچنان آسیبپذیر نیستند مگر با مشارکت آمریکا .
کاهش توان موشکی ایران: تخریب حدود یکسوم پرتابگرها و کاهش حملات نشان از تضعیف قابلتوجه جمهوری اسلامی دارد.
هزینه سنگین دفاع اسرائیل: سیستمهای رهگیری شدیداً زیر فشار هستند و ذخایر موشکی در آستانه خالی شدناند.
خطر گسترش درگیری: حضور نظامی آمریکا و حمایت گروه ۷، احتمال دخالت گسترده را افزایش میدهد. درگیریهای فرامرزی با مشارکت گروهی مثل حوثیها، نشاندهنده گسترش احتمالی است.
جمعبندی و وضعیت امروز
از حملات گسترده جمعه (۱۳ ژوئن) تا نگارش این گزارش (۱۷ ژوئن)، جنگ اسرائیل و ایران با شدت بالا جریان دارد:
متحدین آمریکا و ائتلاف غربی فعالسازی پشتیبانی و انتقال منابع را در پی داشتند.
روند موشکی ایران بهتدریج کاهش یافت، ولی همچنان تهدید بالقوه باقیست.
ترور فرمانده ایرانی مدیریت دفاعِ ایران را آسیبپذیر کرد.
گروه ۷ و آمریکا از اسرائیل حمایت کردند و هشدار درباره گسترش درگیری دادند.
در حال حاضر هیچ نشانه محکمی از کاهش تنشها دیده نمیشود و تحلیلگران انتظار ادامه درگیری تا پایان ماه را دارند. این نبرد، فراتر از دو کشور، تعیینکننده آینده امنیتی خاورمیانه خواهد بود—خصوصاً در حوزه انرژی، هستهای و سیاستهای منطقهای.
منابع: بی.بی.سی، The Independent، اکسیوس، رویترز
ارسال نظرات