خنده، یک انفجار سیستم لذت در مغز است

امروز دور جدید فستیوال «فقط محض خنده» شروع به کار کرد، جشنواره‌ای که سی و پنج سال است مردم را می خنداند.

همکار گرامی‌ام مریم ایرانی مطلب زیبایی در معرفی این فستیوال تهیه کرده که پرونده این شماره هفته را تشکیل می دهد. مریم عزیز در مقدمه خود نوشته است: «خنده بر هر درد بی‌درمان دواست. نیازی به تلاش برای اثبات علمی این امر نیست. همه می‌دانیم که با خندیدن حال‌مان بهتر می‌شود. مردمی که شاد و خندان هستند، سالم‌ترند.

خنده، یک انفجار سیستم لذت در مغز است. خندیدن، یک پدیده پیچیده است که از سه لایه عصب شناختی، زبان شناختی و جامعه شناختی قابل بررسی است.  یکی از چندین مهارتی است که ما بدون آنکه به فکر آن باشیم، آن را انجام می‌دهیم. محققان دریافته‌اند که کودک در رحم مادر می‌خندد .کودکان خنده‌شان را در رحم مادر تمرین می‌کنند. آن‌ها، یک یا دو ماه قبل از تولد خنده‌های قابل تشخیصی را نشان می‌دهند.

بعد از تولد نیز بی‌اختیار می‌خندند زیرا نیاز به جلب کمک بزرگترها دارند. مطالعات نشان می‌دهد که خنده، کلی و جهانی است و در تمام فرهنگ‌‌ها یکسان. این روزها «جشنواره فقط محض خنده» در مونترال برپاست و مانند هر سال عده زیادی از طرفداران خندیدن را به شهرما کشانده ‌است. شاید برای خیلی از شما مثل خود من سوالات زیادی درباره این جشنواره هست که تا به حال به آن فکر نکرده‌اید.

خندیدن و خنداندن در تمام فرهنگ‌ها بستگی به عناصر زیادی دارد که ممکن است مشابه نباشد ولی اینکه کمدین‌های بتوانند با توانایی‌شان تمام این تفاوت‌ها را رد کنند و مردم را به طور دسته جمعی بخندانند، خودش مهارت و کار بزرگی را می‌طلبد. شاید برای شروع بد نباشد نگاهی به خود خندیدن بکنیم. آیا واقعا خندیدن و خنداندن اتفاقات مهمی هستند؟»

فستیوال «فقط محض خنده»، از روزی که با آن آشنا شدم، برایم قابل توجه ویژه و قابل تحسین بوده است. شاید دلیل آن این است که در سرزمین مادری من گرییدن و گریاندن جایگاه بالایی دارد و در مقابل خندیدن، بویژه با صدای بلند خندیدن در بسیاری موارد عملی به شدت نکوهیده است.

حالا در مونترال از گردانندگان این فستیوال ممنونم که چنین برنامه ای را راه انداخته و آن را روز به روز بیشتر توسعه داده اند. بخش «شوی اقوام» ethnic show به نظرم برای همه ما بسیار جالب باشد. امیدوارم در روزهای آینده فرصت کنید و دست کم یک یا دو شو از این فستیوال را ببینید.

برایتان دنیایی پر از خنده آرزو می‌کنم.