از افتخاراتِ این فرزندِ کوچک یکی آن است که وقتی در سالِ ۱۳۹۲ کتابخانه ملی می‌خواست در آیین «نکوداشتِ حامیان نسخ خطی» از یک عمر فعالیتِ استاد تجلیل کند، مأموریت تدوین «جشن‌نامهٔ ایشان را به من سپرد.
برای آن جشن‌نامه استاد، دست‌نوشتِ زندگی‌نامه‌شان را (که خودشان دو سال قبلش در ۹۲سالگی نوشته بودند) در اختیار ما قرار دادند که بخش کوتاهی از آن را در ادامه نقل می‌کنم و نوشته را به عکسی از دست‌خطشان زینت می‌دهم.
روحشان قرین ارامش باد و همنشین با عزیزانی مثل دهخدا که تمام عمر به جان برای ایران کوشیدند.
«سرآغاز
می‌دانیم فاصلهٔ زمان زاده‌شدن تا مردن آدمی طول عمر اوست؛ اما آدمی جز طول عمر عرض عمر نیز دارد و آن همانست که دانشمند عالی‌قدر شیخ‌الرئیس ابوعلی سینا (۳۷۰ تا ۴۲۸ هجری قمری) با ۵۸ سال زندگی در پاسخ نکته‌گیری که او را به رعایت اعتدال در برخی اعمال توصیه می‌کرده، گفته است: «خواهانِ عرض زندگیست نه طولِ آن.»
اما طول عمر یا عرضِ آن تعبیرات دیگری نیز دارد. از شادروان دکتر پرویز ناتل خانلری، استاد دانشمند دانشگاه تهران و شاعر باذوق و مدیر باتدبیر مجلهٔ «سخن»، نقل شده که به یکی از همکاران خود در مجلّه گفته است: «عمر دوهزاروپانصدساله دارد.» و پیداست که مراد او از این بیان، آگاهی‌هاست که از مظاهر گوناگون مدنیّت و آثار با ارج مادّی و معنوی، علمی و ادبی، هنری و ابتکاری مردم ایران از آغاز فرمانروایی مادها تا زمان خود اوست.
غرضم از این مقدمه، تکیه‌کردن بر عرضِ عمر یا طولِ آن نیست، مرادم اشاره‌کردن به سال‌هاییست که صرفِ بهره‌گیری‌ها و انجام‌دادن کارهای گوناگون شده است و مجموع آنها به تعبیری حکایت از عرضِ عمر نیز دارد و طول آن.
از دید طول زندگی، چون روز چهارم اسفندماه یک‌هزارودویست‌ونودوهشت شمسی متولد شده‌ام، امروز که چهارم اسفند هزاروسیصدونودودو شمسی است، درست که به نودودومین سال عمر پا نهاده‌ام و بی‌شک از اینکه چندگاه دیگر خواهم زیست، ناآگاهم. خدای تعالی داند و بس.
عرض عمر حساب دیگری نیز دارد؛ بدین‌شرح:
۶۲ سال با پدر که در هزاروسیصدوشصت شمسی درگذشت، ۷۴ سال با مادر که در هزاروسیصدوهفتادوچهار دار فانی را وداع گفت؛ تا امروز شصت‌وچهار سال با همسر و شصت سال با فرزندان…
حاصلِ عمر
به‌گفتهٔ سخنور نامی، مولوی بلخی، سه سخن:
خامی، پختگی، سوختگی
حاصل عمرم سه سخن بیش نیست خام بدم، پخته شدم، سوختم
به‌تعبیر خودم سه نودودو سال:
نودودو سال زندگی پرفرازونشیب کودکی، تحصیلی، خدمات اداری و فرهنگی با سلامت نفس و نام نیک.
نودودو اثر که قسمت اعظم آن تصحیح متون نظمی و نثری و چند تألیف و یک ترجمه است.
نودودو مقاله در موضوعات گوناگون ادبی، تاریخی، لغوی، اجتماعی و جز این‌ها.»
ارسال نظرات