تلاش‌ پزشکان ایرانی کبک موثر افتاد

در گفت‌وگو با هفته دکتر امیر عباس بشارتی علاوه بر توضیح درباره این موفقیت که تبعاتی درجهت نجات جان انسان‌ها داشته ارائه می کند. دکتر بشارتی همچنین به امکان تاثیر این موفقیت در مشغولیت به کارِ دائم پزشکان تحصیل کرده خارج در سیستم سلامتی کبک می‌پردازد. / تحریریه هفته

آقای دکتر امیر بشارتی گرامی به نظر می‌آید تلاش‌ها برای گرفتن پروانه کار در کبک برای پزشکان تحصیل کرده خارج به نتایجی رسیده. لطفا درباره اینکه دقیقا این دستاورد چیست توضیح می‌دهید؟

امیر عباس بشارتی: هدف از تلاش‌های ما در وهله اول کمک به بهبود وضعیت ناگوار خانه‌های سالمندان درابتدای پاندمی بود. من باور داشتم و دارم که ما به عنوان پزشکانی با توانایی‌ها و مهارت‌هایی مختلف، می‌توانیم در بهبود شرائط مفید باشیم. هدفمان کمک درشرایط بحرانی در خانه‌های سالمندان بود. بعد از نامه‌نگاری‌ها و رایزنی‌هایی که انجام گرفت، با کمک آقای دکتر خدیر و خانم دکتر مشعوف صدای ما به «سانته ‌پوبلیک» رسید و واحد پیشگیری و کنترل عفونت‌هایِ این اداره رسمی تصمیم گرفت پروژه‌ای را با استفاده از پزشکان دیپلمه خارج از کبک شروع کند. هدف سانته پوبلیک این بود که از آنها برای بهبود وضع بحرانی در خانه‌های سالمندان با بهره‌گیری از توانایی‌ها و مهارت‌هایشان استفاده کند. به‌طور خلاصه خدمتتان عرض کنم ما توانستیم در زمان بسیار حساسی کمک کنیم تا از آلوده شدن آن بخش از خانه‌های سالمندان که هنوز موارد تست مثبت نداشتند جلوگیری نماییم.

پس به نظر می‌آید تا این لحظه که ما صحبت می‌کنیم کار بخشی از پزشکاني فارغ التحصیل خارج آغاز شده است؟

امیر عباس بشارتی: بله ما کارمان را شروع کردیم؛ البته نه به‌عنوان پزشک بلکه به‌عنوان متخصصین حوزه سلامت در خانه‌های سالمندان خصوصی با اولویت آنهایی که هنوز گرفتار نشدند و هنوز کیس مثبت نداشتند تا بتوانیم از ورود ویروس به آن خانه‌ها جلوگیری کنیم. این کار مستلزم یک سری آموزش‌هایی بود که ما به‌صورت فشردۀ آنلاین و حضوری طی یک هفته تا ده روز دیدیم و حدود یک هفته هم در محیط‌های کار حضور داشتیم و ویزیت‌ها را شروع کردیم. حالا هم به‌صورت مستقل به خانه‌های سالمندان سرکشی می‌کنیم و سعی داریم تا در جلوگیری از عفونت و پخش ویروس کووید۱۹ به آنها کمک کنیم.

همچنین در حال کشیک دادن در یک CHSLD شدیدا آلوده هستیم تا بتوانیم هر چه سریعتر گسترش ویروس را در آنجا مهار کنیم.

آیا ظرفیت پذیرش محدودیت‌هایی هم دارد؟

امیر عباس بشارتی: این شغلی که برای پزشکان دیپلمه خارج از کبک ایجاد شد طبابت و فعلیت به عنوان یک پزشک نیست. در حقیقت ما استخدام بخش کنترل و پیشگیری عفونت سانت‌پوبلیک در مونترال هستیم. چون بیشترین آمار بیماری در کبک و به‌خصوص جزیره مونترال بوده، ما در پنج CIUSSS که در مونترال وجود دارد تقسیم شدیم و هرکدام از ما در قالب تیم‌های دونفره مسئولیت تعدادی از این خانه‌ها را به عهده داریم. هرروز به آنجا سرکشی می‌کنیم، با آنها صحبت می‌کنیم، اگر سؤالی داشته باشند جوابگو هستیم و اگر لازم باشد به آنها آموزش می‌دهیم که چگونه از ورود ویروس به آنجا و در صورت ورود از انتشار آن جلوگیری کنند.

در حال حاضر یک پزشک تحصیل کرده خارج چه گام‌هایی لازم است بردارد تا بتواند وارد این سیستم بشود؟

امیر عباس بشارتی: اگر منظور از سیستم، ورود به شغل فعلی است، در مرحله اول از بین صد نفر مصاحبه‌شونده برای این شغل حدوداً سی نفر پذیرفته شدند. از این میان دوازده نفر ایرانی بودند. بازهم تأکید می‌کنم که این شغل ربطی به موضوع اجازه گرفتن پزشکان برای کار ندارد و با درخواست ما به دولت برای کمک به هم‌وطنانمان در کبک مرتبط است. تا در شرایط فعلی کمک کنیم که مرگ‌ومیر کمتری در خانه‌های سالمندان اتفاق بیافتد.

آیا از نگاه شما این یک دستاورد موقت است یا یک تحول ماندگار در پروسه تصمیم‌گیری برای دادن مجوز کار به پزشکان تحصیل کرده خارج؟

امیر عباس بشارتی: پزشکی که در خارج از کبک تحصیل‌کرده برای اینکه بتواند وارد سیستم پزشکی اینجا شود، مسیر طولانی و دشواری را باید طی کند. از طرفی هم احتمال ورود به سیستم در اینجا بسیار محدود است. به‌طور خلاصه، در اولین قدم، یک پزشک دیپلمه خارج از کبک باید یک امتحان عملی و یک امتحان شفاهی بدهد و ازنظر زبان اگر در کبک است باید مدرک زبان فرانسه و اگر خارج از کبک است باید مدرک زبان انگلیسی با حداقل نمراتی که تعیین شده، داشته باشد. بعد از این مراحل، متقاضی باید در سیستم انتخاب رزیدنت به اسم کارمز شرکت کند تا بتواند در یکی از دوره‌های رزیدنتی قبول شود. اگر اقدام کرد و به او مصاحبه دادند و قبول شد می‌تواند بعد از گذراندن دوره رزیدنتی به‌عنوان پزشکی که اجازه کار در کانادا و کبک دارد مشغول به کار شود؛ بنابراین یک پرسه طولانی، سخت است با احتمال ضعیفِ قبولی.

مسیر دیگر این است که فرد متقاضی بعد از شرکت در دو امتحان ذکر شده، ۲ سال‌ آخر دوره پزشکی را در یکی از دانشکده‌های پزشکی داخل کبک گذرانده و فارغ‌التحصیل دانشکده‌های پزشکی داخل کبک ‌شوند. در این وضعیت ورود به سیستم خیلی آسان‌تر خواهد بود.

راه سومی هم هست که پزشکان در کشور مبدأشان دو امتحان مذکور را داده باشند، سپس برای ده تخصصی که در اولویت نیاز وزارت بهداشت کبک است درخواست ویزای کار کنند. جای کارشان معمولاً در مناطق دورافتاده تعیین می‌شود و مدرک زبان OQLF هم نیاز دارند و چنانچه درخواستشان موردقبول واقع شود یک دوره ارزیابی سه‌ماهه در کبک می‌گذرانند و اگر آن را ‌هم قبول شدند مستقیما در تخصص خودشان مشغول به کار می‌شوند.

شما خودتان پزشک متخصص هستید و احتمالا متخصصان دیگری هم در مجموعه شما هستند. آیا این نیروهای متخصص در جایگاه خود مشغول خواهند شد؟

امیر عباس بشارتی: این دستاورد فعلی می‌تواند تحولی ماندگار در پروسه اشتغال پزشکان دیپلمه خارج از کبک باشد؛ منتهی نه در پزشکی بلکه در سیستم سلامت کبک. از طرفی هم می‌تواند وسیله‌ای برای تسهیل و تسریع ورود به سیستم پزشکی در اینجا باشد. چون درنهایت با توجه به ذات کاری که هم اکنون ما با آن در ارتباط هستیم‌، در سیستم سلامت اینجا ادغام می‌شویم و با مشکلات دست‌وپنجه نرم می‌کنیم و نهایتا تجربیات کانادایی کسب می‌کنیم؛ که می‌تواند در ورود به پروسه رزیدنتی بسیار کمک‌کننده باشد.

در این روند بیشترین حمایت‌ها را از جانب کدام بخش از جامعه دریافت کردید؟

امیر عباس بشارتی: قبل از هر چیز، همکاری و کار دسته جمعی پزشکان ایرانی بود که صدای ما را «اعلام کمک به دولت در شرایط بحرانی» به مسولین رساند. همکاری رسانه‌ها، فعالیت ایرانی‌تباران در فضاهای مجازی و پیگیری‌های روزمره دکتر خدیر و دکتر مشعوف در کسب این موفقیت بسیار موثر بود.

آیا بخش‌هایی از دستگاه سیاسی (در اپوزیسیون یا حتی در ساختار بوروکراتیک حاکم) با شما همراهی کردند؟

امیر عباس بشارتی: بنده از زمانی که این کار را شروع کردم و تا به امروز هنوز آشنایی دقیقی با سازوکار حزب‌های سیاسی و روابطشان در کبک ندارم؛ اما در این حین ۲ نفر از نماینده‌های اپوزیسیون مجلس با بنده و یکی دیگر از دوستان در تماس بودند و تلاش می‌کردند که به ما کمک کنند.

حدس من این است که شما در این مرحله متوقف نمی‌شوید. گام بعدی‌تان چیست؟

امیر عباس بشارتی: بله هرکدام از ما که به عنوان پزشک وارد سیستم اینجا شویم قطعاً فعالیتمان را متوقف نمی‌کنیم و به تلاشمان ادامه می‌دهیم تا سیستم سلامت و بهداشت و درنهایت جامعه کبک بتواند از این پتانسیل قوی و این تجربه‌‌های فراوانی که پزشکان دیپلمه خارج از کبک همراه با خود می‌آوردند استفاده کند. هر تلاشی می‌کنیم تا بتوانیم جایگاه خودمان را بشناسانیم. از طرفی خودمان هم سعی می‌کنیم تا جایی که امکان دارد از هر فرصتی استفاده کنیم تا در این سیستم ادغام شویم و تجارب کانادایی کسب کنیم؛ برای مثال با کار کردن در این سیستم با عناوین دیگر مثل دستیار پزشک یا همین شغل فعلی به‌عنوان مأمور بازرسی و مشاور کنترل عفونت و پیشگیری از بیماری‌های سانته ‌پوبلیک.

برای پزشکان ایرانی‌تبار کبک، در رابطه با تقویت زبان فرانسه برنامه‌هایی در دست اجرا داریم. طی گردهمایی‌های مجازی قبل از هر چیز تلاش می‌کنیم، دوستانی که به تازگی به کبک آمدند یا حتی قصد مهاجرت به کبک به‌عنوان پزشک دارند را با واقعیت روبرو کنیم و درصد احتمال ورود به سیستم را برایشان روشن می‌کنیم. درعین‌حال برای امتحانات آماده‌شان می‌کنیم تا بتوانیم دست در دست هم به تسریع روند ورود پزشکان دیپلمه به سیستم پزشکی اینجا کمکی کنیم.

همین حالا که من با شما صحبت می‌کنم فرصت‌هایی ایجادشده و گروه‌های مختلفی در حال شکل‌گیری هستند. دوستان سعی دارند در گروه‌های آموزشی در جلسات آنلاین راه‌هایی که رفتند و تجربه‌هایشان را به اشتراک بگذارند و به‌صورت رایگان تجربیاتشان را در مورد نحوه گذراندن امتحانات و مسیر آن آموزش دهند. در کل فعالیت‌های متعددی به‌صورت درون‌گروهی انجام می‌شود، حداقل بین ایرانی‌ها که بنده در جریان هستم این‌طور هست. همه این فعالیت‌ها هم به‌صورت غیرانتفاعی انجام‌ میشود. حداق فایده این جلسات کسب تجربه کار گروهی است که متاسفانه که ما در ایران بسیار کم داشتیم.

آیا اشتغال به کارتان دائم است یا موقت؟

امیر عباس بشارتی: قصد کارفرمایان این شغل فعالیت دائمی است؛ منتهی این بستگی به ما دارد که چطور خودمان را نشان داده و چه حد کارمان را درست انجام داده و بتوانیم مفید واقع شویم. از طرفی هم فعلاً تا جایی که من اطلاع دارم این شغل با بودجه اورژانسی دولت که در اختیار سانت‌پوبلیک هست راه‌اندازی شده تا از وضعیت بحران فعلی عبور کنیم. در مورد ادامه آن دقیق نمی‌دانم که در انتها چه خواهد شد. ولی گمان می‌کنم با وضعیتی که وجود دارد و با فعالیت‌های دوستان، مشاوره‌هایی که انجام می‌دهند، پرزنتیشن‌های خوب، جمع‌آوری مقالات و ایده‌های نوین ما پزشکان دیپلمه خارج از کبک به سانت‌پوبلیک، احتمالاً این قضیه بتواند ماندگار شود و به‌عنوان یک تجربه‌ی خوب برای پزشکان دیپلمه خارج از کبک و برای سیستم سلامت اینجا از سانت‌پوبلیک در تاریخ ثبت شود. همچنین راهی برای شناساندن قابلیت‌های پزشکان خارجی به مراکز تصمیم‌گیری در پذیرش رزیدنت و دادن پروانه کار مثل کالج پزشکان و وزارت بهداشت باشد.

آیا این «دعوت به کار» تاثیری برای پزشکانی که شرایط اقامتشان تثبیت نشده است دارد یا خیر؟

امیر عباس بشارتی: این دعوت به کار عملاً برای پزشکانی اتفاق افتاد که از قبل ساکن کبک بودند و ازنظر مهاجرتی مشکلی نداشتند و سیتیزن اینجا شده بودند. من فکر می‌کنم این موضوع بسیار اختصاصی و با حجم کم است بنابراین بعید است روی مسائل اقامتی تأثیر بگذارد. ولی اگر این روند ادامه پیدا کند، ممکن است در آینده محلی باشد برای جذب پزشکان خارجی و دست‌کم پزشکانی که قصد مهاجرت دارند می‌توانند به این شغل به‌عنوان یک مرحله موقت یا دوره گذار برای کسب تجربیات کانادایی و ادغام در سیستم سلامت و زبان و فرهنگ کبک به آن نگاه کنند تا بعد از گذراندن امتحاناتشان به‌عنوان پزشک مشغول به کار شوند.

سخنِ آخر؟

امیر عباس بشارتی: درنهایت اگر بخواهم نکته‌ای اضافه کنم: بسیار خوشحالم از اینکه توانستم مفید واقع شوم و هر دفعه که از خانه‌های سالمندان بیرون می‌آیم حس خوبی دارم چون راهنمایی‌هایی کردم که می‌تواند مؤثر باشد و برقراری و حفظ این رابطه با آنها کمک می‌کند تا در آینده به‌وضوح شاهد کاهش نرخ مرگ‌ومیر در خانه‌های سالمندان باشیم.

نکته‌ای دیگری که می‌توانم بگویم در مورد بحث پزشکان و ورود آنها به سیستم است که بسیار مفصل است. ما در این مصاحبه بیشتر به آن شغل پرداختیم. اگر بخواهم خیلی مختصر و مفید بگویم راه ورود به پزشکی در کانادا و به‌خصوص کبک بسیار مشکل و احتمال وقوعش بسیار کم است، ولی غیرممکن نیست. اگر پزشکی برای طبابت بخواهد به اینجا بیاید با یک برنامه‌ریزی طولانی‌مدت قبل از مهاجرت تأکید می‌کنم چهار پنج سال قبل از مهاجرت می‌تواند احتمال موفقیتش را بسیار بالا ببرد.

آقای دکتر امیر بشارتی از شما سپاسگزاریم