شروع موج دوم کووید۱۹ در دست خود ماست

بخش دوم و پایانی| 

تینا فرشادگهر: امروز ایران یکی از مرگبارترین روزهای کرونا را گذرانده و در شبانه‌روز گذشته ۲۰۰ تن جان خود را ازدست‌داده‌اند و بیش از دو هزار و شش‌صد نفر به این بیماری مبتلا شدند و وزیر بهداشت موج جدیدی از بیماران کووید۱۹ را اعلام کرد. متأسفانه خبرهای ناراحت‌کننده از ایران همچنان ادامه دارد و بخشی از آن‌هم در ارتباط با کووید۱۹ است.

نیما مشعوف: معضلی که ایران با آن روبه‌رو است، علاوه بر کووید۱۹ بی‌اعتمادی مردم نسبت به دولت است. برای اینکه از ابتدا پنهان‌کاری کردند و برخورد نادرستی با این موضوع داشتند. مردم که اعتماد درستی به آنها نداشتند همان تعدادی کمی که اعتماد داشتند هم سر این موضوع اعتمادشان را به‌کل از دست دادند. درصورتی‌که در زمان بروز بیماری‌های واگیر به این صورت، هر کشوری احتیاج فراوان به یک رهبر دارد که بگوید الآن باید این کار را کرد و همه انجام دهند. به خاطر اینکه شوخی‌بردار نیست و اینک ما پس از چهار ماه تجربه کووید۱۹ در کبک می‌بینیم که چقدر افراد صدمه دیدند و چه مشاغلی که ورشکست شدند و اگر موج دوم ایجاد شود پیش‌بینی کرده‌اند که شاید ۴۰٪ بیزینس‌ها نتوانند دوباره راه بیفتند.

تینا فرشادگهر: ما چقدر با موج دوم فاصله ‌داریم؟

نیما مشعوف: اکنون در کبک، بازگشایی یک مقدار بی‌سروسامان است. زمانی که خواستند مدارس را باز کنند همه جزئیات را بررسی کردند و سعی کردند طوری آن را طراحی کنند که اگر احتمالاً چند نمونه از بیماری هم پیش آمد مجبور نباشند دوباره کل مدرسه‌ را تعطیل کنند؛ بنابراین سیستمی را طراحی کردند که هر کلاسی یک حباب باشد یعنی کلاس‌ها باهم در تماس نباشند که اگر کسی در یکی از کلاس‌ها آلوده شد فقط آن کلاس تعطیل شود نه کل مدرسه و احتمال شیوع بین حباب‌ها را از بین ببرند. برای کمپ تابستانی بچه‌ها نیز همان شیوه را حفظ کردند.

بعد یک‌دفعه گفتند چون به‌طور پیگیر تعداد افراد آلوده روزمره کم شده بنابراین دیگر می‌توانیم همه‌جا را بازکنیم. پس همه‌جا به‌یک‌باره باز شد ازجمله بارها؟!

تینا فرشادگهر: دیروز سی‌ویک کیس مثبت در یک بار داشتیم!

نیما مشعوف: بله بار بدترین جا است. چراکه آدم برای دیدار دوستان و رفقا به بار می‌رود، چند پیک مشروب هم می‌خورد، پس تمرکزش برای مراقبت کمتر می‌شود، صدای موسیقی بلند است و اگر بخواهیم صدای همدیگر را بشنویم باید نزدیک شویم، ماسک هم که برای خوردن برمی‌داریم؛ بنابراین بهترین شرایط برای انتقال آلودگی مهیا است. به عقیده من بازگشایی بارها تدبیر بسیار اشتباهی است مگر اینکه سیاستی بچینند تا در فضای باز و با موسیقی ملایم برگزار شود؛ یعنی شرایطی فراهم شود که احتمال خطر پایین بیاید.

تینا فرشادگهر: سؤالم را تکرار می‌کنم، ما چقدر با موج دوم فاصله داریم و چه‌کار کنیم تا وارد موج دوم نشویم؟

نیما مشعوف: اگر من، شما و تک‌تک افراد جامعه احساس مسئولیت داشته باشیم و دستورالعمل‌ها را رعایت کنیم می‌توانیم جلوی موج دوم را بگیریم. ولی در جاهای دیگر دیدیم که اگر رعایت نکنیم سریعاً موج دوم شیوع پیدا می‌کند. این داستان برای ما می‌تواند قبل از پایان تابستان یعنی اواسط اوت اتفاق بیفتد. ولی اگر همه باهم رعایت کنیم می‌توانیم از آن عبور کنیم و به موج دوم نرسیم. دولت نیز موظف است مرزها را کنترل کند؛ یا کلاً آنها را باز نکند یا اگر باز کرد باید تک‌تک مسافران به مدت دو هفته قرنطینه شوند.

تینا فرشادگهر: آیا فکر می‌کنید دولت چنین امکاناتی دارد که تک‌تک مسافران را تست کند تا قرنطینه شوند؟

نیما مشعوف: خیر در واقع چک نمی‌کند. در کبک بر اساس اعتماد عمل می‌کنند. به مردم آگاهی می‌دهند که این کار به نفع همه ما است. اگر بخواهیم از کووید۱۹ عبور کنیم باید همه باهم همراهی کنیم؛ بنابراین نیاز است که مسافران به قرنطینه بروند، فرد مبتلا در قرنطینه بماند و دستورالعمل‌ها توسط تک‌تک افراد جامعه رعایت شود.

تینا فرشادگهر: به عقیده شما تا کی باید با کرونا زندگی کنیم؟ و آیا خبری از واکسن است؟

نیما مشعوف: تحقیقات بر روی واکسن همچنان در حال انجام است ولی هنوز واکسنی بر روی انسان آزمایش نشده. دارند خودشان را آماده می‌کنند. یک سری واکسن تولیدشده که دارد به مرحله آزمایش روی انسان نزدیک می‌شود. منتهی پروسه تولید و ورود واکسن به بازار خیلی زمان‌بر است و در حالت عادی ممکن است چهار سال طول بکشد و اگر بخواهند خیلی سریع اقدام کنند حداقل ۱۸ ماه طول می‌کشد؛ بنابراین شاید اواسط سال آینده واکسن داشته باشیم.

اوریال یکی از مراکز تحقیقاتی مونترال راجع به واکسن در دانشگاه مک‌گیل است و شما اگر به‌عنوان داوطلب علاقه‌مندید در پروسه تست واکسن شرکت کنید می‌توانید به سایت دانشگاه مک‌گیل بروید و در آنجا ثبت‌نام کنید. به خاطر اینکه دانشگاه مک گیل می‌خواهد روزی که آن ماده لازم، آزمایشش را پس داد و دیدند که ضرر و عوارض ثانویه ندارد و می‌تواند جوابگو باشد، همه افراد داوطلب را آماده داشته باشد تا سریعاً بتواند این پروسه از تحقیقات را شروع کند؛ بنابراین شما از حالا می‌توانید در این سایت ثبت‌نام کنید. خود من هم به‌عنوان داوطلب شرکت کردم. ولی پیش از واکسن اگر بتوانند دارویی پیدا کنند که تأثیر مطلوب را بر روی کووید۱۹ داشته باشد دیگر خیالمان راحت می‌شود که اگر کسی هم مبتلا شود حداقل دارویی برای درمان وجود دارد.

تینا فرشادگهر: با روندی که در حال حاضر داریم فکر می‌کنید آیا بحث موج سوم و چهارم هم وجود دارد؟ این روند حداقل تا آخر دسامبر ۲۰۲۰ به چه شکل پیش خواهد رفت؟ ما باید منتظر چه اتفاقی باشیم؟ اگر بگوییم میانگین ۵۰٪ مردم رعایت کنند پیش‌بینی شما چگونه است؟

نیما مشعوف: اگر حتی ما در کبک رعایت کنیم، چون در سرتاسر جهان شیوع بسیار زیادی دارد هرلحظه ممکن است که ما هم دوباره گرفتار شویم. راستش سؤال سختی پرسیدید؛ تا روزی که واکسن به وجود نیاید از بابت تمام دنیا خیالمان راحت نیست. اینکه آیا تا یک سال آینده می‌شود از همه مسافران انتظار داشت که دو هفته در قرنطینه بمانند هم جای بحث خودش را دارد. البته چهار ماه است که این کار را می‌کنیم پس شاید شدنی باشد!

شما داستان ایمنی فله‌ای را به یاد دارید؟ سوئد گفت باید به‌سوی ایمنی فله‌ای برویم. خصوصاً افرادی که صدمه کمتری می‌بینند، بچه‌ها، جوانان، آنهایی که هیچ بیماری زمینه‌ای ندارند هرچه بیشتر مبتلا شوند ایمنی کل جامعه بالا می‌رود. منتهی وقتی با بیماری‌ای روبه‌رو هستیم که طبق آمار ظاهراً احتمال مرگ‌ومیر آن ۳٪ است ریسک این کار خیلی بالاست. شما چطور می‌توانید یک جامعه را قانع کنید که ایمنی فله‌ای را امتحان کند درحالی‌که احتمالاً ۳٪ آن جامعه از بین می‌روند؟!

تینا فرشادگهر: یکی از مادران سوال کرده است با توجه به باز شدن دی‌کی‌رها، آیا خطری برای بچه‌ها یا والدین هست؟ چون بچه‌ها درهرحال در پارک هم بازی می‌کنند و در ارتباط هستند.

نیما مشعوف: بازی در هوای باز مشکلی ندارد چون در فضای آزاد احتمال انتقال ویروس خیلی پایین است. بیشتر مشکل در فضاهای بسته است یا فضای آزادی که تراکم جمعیت زیاد باشد. به‌احتمال خیلی قوی امسال مهدها و کمپ‌ها سعی می‌کنند هرچه بیشتر بچه‌ها را بیرون ببرند. دانش کنونی ما می‌گوید بچه‌ها هم کووید۱۹ را می‌گیرند منتهی صدمه کمی می‌بینند. بیماری در بچه‌ها حاد نمی‌شود، اگر علائمی هم داشته باشند بسیار خفیف است.

تینا فرشادگهر: اما انتقال‌دهنده‌های خوبی هستند؛ یعنی مشکل الآن فقط درگیر شدن بچه‌ها نیست بلکه بچه‌ها اگر به دی‌کی‌ر بروند ممکن است که این بیماری را به خانه بیاورند و به پدر و مادر یا پدربزرگ و مادربزرگ هم انتقال دهند.

نیما مشعوف: طبق دانش امروز ما، بچه‌ها آن‌طور که فکر می‌کردیم بیماری را انتقال نمی‌دهند. مثل آنفولانزا نیست که ناقلان عمده آن باشند. کووید۱۹ را ظاهراً کمتر منتقل می‌کنند. ارزیابی دولت این است که بچه‌های کوچک معمولاً پدر و مادرهایشان هم جوان هستند؛ بنابراین خطر برای پدر و مادرها هم کم است.

بچه‌ها می‌توانند به پدر و مادرشان انتقال دهند اما احتمال خطر کم است. ولی اگر با پدربزرگ و مادربزرگشان در ارتباط نزدیک هستید یا افرادی در خانه بیماری زمینه‌ای دارند، آن‌وقت احتمال خطر زیاد می‌شود. در این موارد شاید ریسک باشد که بچه را به مهد فرستاد ولی اگر اینها نباشد ریسک آن‌هم پایین می‌آید.

تینا فرشادگهر: یکی از شرکت‌کننده‌ها سوال می‌کند با فرض اینکه تولید واکسن و دارو چهار سال طول بکشد، بهتر نیست سالمندان را برای تمام این مدت قرنطینه کنیم؟

نیما مشعوف: چهار سال در خانه بمانند؟!

تینا فرشادگهر: من تجربه شخصی خودم را از کشور ترکیه می‌گویم. ترکیه از اولین کشورهایی بود درهایش را بست و وقتی مسافران وارد می‌شدند آنها را با اتوبوس از فرودگاه برای مدت ۱۴ روز به مراکز قرنطینه تحت نظر پزشک برد؛ اما بازهم به اوج بیماری نزدیک شد. تقریباً هفته اول بود که افراد بالای ۶۵ سال و زیر ۲۰ سال را برای مدت سه ماه و نیم از منزل ممنوع‌الخروج کرد. بقیه اجازه داشتند سر کارشان بروند و هر کاری که می‌خواهند با ماسک اجباری انجام دهند و گروه‌هایی شروع به همکاری برای رساندن دوا و درمان و غذا به آنهایی که ممنوع‌الخروج بودند کردند. برای افراد ۶۵ سال به بالا بسیار سخت بود که سه ماه و نیم از منزل تکان نخورند. حالا باید تصور کنیم که اگر قرار باشد برای تمام این مدت تا زمان تولید واکسن و دارو سالمندان را در خانه قرنطینه کنیم چه اتفاقی می‌افتد!

نیما مشعوف: اما باید مراقبت بسیار زیادی صورت بگیرد، برای اینکه نمی‌خواهیم عزیزانمان از بین بروند؛ یعنی شیوه تجمعاتمان برای سال‌ها و ماه‌های آینده که من امیدوارم ماه‌های آینده باشد تا زمانی که واکسن یا دارویی تولید شود، متفاوت و کاملاً کنترل‌شده باشد.

تینا فرشادگهر: امیدوارم که همه ما و بیشتر از همه ما والدینمان از این دوران به‌سلامت عبور کنند. خیلی ممنون از شما اگر صحبتی باقی مانده بفرمایید.

نیما مشعوف: قبل از اینکه تمام شود این نکته را اضافه کنم راجع به فشاری که به سازمان ملل وارد شد در رابطه بااینکه آیا ویروس از طریق هوا هم منتقل می‌شود یا نه؟ دانشمندان سر این موضوع به توافق نرسیدند.

منتهی ۲۰۰ نفر از دانشمندانی که روی این موضوع تحقیق کردند که آیا این ویروس با قطرات کوچک از دهان خارج می‌شود یا می‌تواند توی ذرات خیلی ریز در هوا معلق باشد و از طریق هوا منتقل می‌شود؟ به نتیجه رسیدند که این ویروس می‌تواند از طریق هوا منتقل شود؛ بنابراین حتی اگر از آن مطمئن نیستیم شرط عقل است که مراقبت لازم را انجام دهیم. در اینجا ماسک اهمیت خودش را نشان می‌دهد.

موضوع دیگری که در تلگرام دیدم راجع به ماسک‌های پارچه‌ای بود و اینکه هیچ کارایی ندارند! این داستان صحت ندارد. در اینجا طی تحقیقاتی به این نتیجه رسیدند که ویروس یک زره بسیار کوچک است پس ماسک پارچه‌ای، بسته به نوع پارچه آن، طبیعتاً پارچه طوری نمی‌تواند جلوی انتقال ویروس را بگیرد، اما اگر متشکل از سه لایه پارچه از جنس‌های متفاوت باشد، برای پیشگیری و مراقبت از ویروس مناسب است.

تینا فرشادگهر: پس به این نتیجه می‌رسیم که پیشگیری از موج دوم در دستان خود ما است و اینکه چقدر احساس مسئولیت فردی و اجتماعی داشته باشیم و به چه میزان دستورالعمل‌ها را رعایت کنیم و از اطرافیانمان درخواست کنیم که رعایت کنند.