داستان «ته‌دیگ» ایرانی در خانه یک کانادایی یهودی

داستان «ته‌دیگ» ایرانی در خانه یک کانادایی یهودی

ته‌دیگ جایگاهی ویژه در قلب و سفره‌های یهودیان ایرانی در سراسر جهان دارد. ته‌دیگ آن‌ها را به ریشه‌های فرهنگی و سرزمین نیاکانی‌شان پیوند می‌دهد. آنچه میخوانید درباره این بخش از غذای ایرانی در خانه‌ای است که مادری کانادایی و با کیش یهودی زندگی می‌کند.

مترجم: اشکان شاکری 

اریه جِنجِر، مادرش یهودی اشکنازی کانادایی بوده که علاقه‌ی وافری به پخت غذاهای ایرانی داشته است.

اریه میگوید:«وقتی نوبت ته‌دیگ می‌رسید، ما بچه‌های خانواده بر سر ته‌دیگ دعوایمان می‌شد.با این حال نمی‌دانستم که چقدر زمان و وقت باید صرف شود تا چنین ته‌دیگ خوشمزه‌ای درست شود. ته‌دیگ با عشق پخته می‌شود و آشپز آن گاهی از زعفران هم در آن استفاده می‌کند که یکی از گران‌ترین ادویه‌های جهان است و طعمی باورنکردنی به برنج می‌دهد.

بسیاری از یهودیان ایرانی خاطره‌های خوشی از مادران و مادربزرگ‌های خود دارند که به طرز ماهرانه‌ای ته‌دیگ درست می‌کردند. طلایی شدن برنج بدون آن که بسوزد، به شاهکار می‌ماند.

ریشه‌ی ته‌دیگ به کشت برنج در مناطق شمالی ایران بازمی‌گردد. برنج هزاران سال است که در ساحل دریای کاسپین کشت می‌شود و ایرانیان در پختن دانه‌های باریک و معطر استاد شده‌اند.

ته‌دیگ شاید راهی برای استفاده‌ی حداکثری از بقایای ترد برنج باقی مانده در قابلمه پس از پختن باشد که با گذشت زمان به شکلی چنین هنری درآمده است.

یک روایت که در درستی‌اش جای تردید است در تولد ته‌دیگ و سپس ورود آن به سفره ایرانی‌ها وجود دارد که به دوره‌ی قاجار و زمان سلطنت ناصرالدین شاه یا مظفرالدین شاه قاجار بازمی‌گردد.

بنا بر این روایت، خدمه‌هایی که در مطبخ شاه کار می‌کردند، با باقی‌مانده‌ غذا، شکم‌شان را سیر می‌کردند. و روزی نوکرها بر سر ته‌دیگ غذا دعوا می‌کنند.

 وقتی ماجرا را از سرآشپز جویا می‌شوند، ماجرای ته‌دیگ به گوش شاه می‌رسد و او دستور می‌دهد که کمی از ته‌دیگ را برایش ببرند. شاه که از خوردن ته‌دیگ مسرور می‌شود، دستور می‌دهد پس از آن، ابتدا ته‌دیگ را به عنوان پیش غذا برای او ببرند و بعد، غذای اصلی را.

ته‌دیگ حتی راهی اسرائیل هم شده است. با آن که یهودیان از زمان هخامنشیان در ایران زندگی می‌کرده‌اند، اما موج مهاجرت‌شان از ایران به اسرائیل در سده‌ بیستم بود که ته‌دیگ را با خود به اسرائیل آوردند.

برای یهودیان ایرانی ته‌دیگ چیزی فراتر از غذاست و نشان‌دهنده‌ ارتباط‌شان با ایرانیان و سرزمین ایران است و در واقع یادآور ریشه‌های‌شان، و درست کردن ته‌دیگ همه‌ یهودیان ایرانی مهاجر را با فرهنگ و تاریخ مشترک‌شان پیوند می‌دهد.

منبع:

https://aish.com/the-crispy-golden-crust-of-tahdig-a-dish-that-connects-persian-jews-to-their-roots/

ارسال نظرات