نگاهی به فیلم‌های ایرانی و مطرح‌ترین‌ها در «تیف»

عارف محمدی، نویسنده سینمایی

جشنواره جهانی فیلم تورنتو از روز ۷سپتامبر تا ۱۷ سپتامبر برگزار خواهد شد.

امسال بیش از ۱۷۰ فیلم در بخش‌‌های مختلف به نمایش در خواهد آمد و این در حالی‌ست که بسیاری از عوامل فیلم‌‌های تولیدی هالیوود  به دلیل اعتصاب اتحادیه بازیگران و فیلمنامه‌نویسان از حضور در محافل تبلیغاتی منع شده‌اند.

اگر چه پیش‌بینی فیلم‌‌های خوب تا قبل از نمایش آنها امکان‌پذیر نیست اما من به روال هر سال تعدادی از فیلم‌هایی که بر اساس سابقه و شهرت کارگردانان می‌توان حدس زد که ارزش دیدن را خواهند داشت معرفی می‌کنم و نقد اجمالی فیلم‌ها به بعد از پایان فستیوال موکول می‌شود. ذکر این نکته را ضروری می‌دانم که معرفی تمامی فیلم‌ها و حتی فیلم‌سازان مطرح به ویژه سینمای هالیوود در این مطلب کوتاه امکان‌پذیر نیست و توصیه نگارنده بر اساس سلیقه شخصی و بیشتر معرفی فیلم‌‌های مستقل است.

فیلم‌ها و سینماگران ایرانی

آشیل Achills  از فرهاد دلاارم

در جشنواره امسال بر خلاف سالهای گذشته که تولیدات سینمای ایران چشمگیرتر بود تنها یک فیلم از سینمای ایران انتخاب شده . فیلم آشیل  اولین ساخته بلند  فرهاد دلاٰرام. فیلم داستان  ارتوتیست جوانی  به نام فرید است که در گذشته فیلمساز بوده و حالا در شیفت شب یک بیمارستان  کار میکند.
یک شب او با دختر جوانی به نام هدیه  آشنا میشود که در بخش اعصاب و روان دستهایش را با دستبند  به تخت بیمارستان  بسته اند و متوجه میشود که او یک زندانی سیاسی است که سالها در این بیمارستان بستری بوده و به همین جهت تلاش میکند تا به او کمک کند و راهی برای رهایی او پیدا کند.
فرهاد دلارام قبل از این با فیلم کوتاه تتو در جشنواره‌‌های جهانی موفق به کسب جوایز متعددی شد.

شیدا Sheyda  از نورا نیاسری

شیدا، ماجرای یک زن ایرانی را به تصویر می‌کشد که همراه با دختر خردسالش راهی استرالیا شده است و در اردوگاه پناهندگان زندگی می‌کند.

آنها در جستجوی آزادی و در تلاش برای تطبیق خود با شرایط جدید زندگی هستند ولی خاطرات تلخ گذشته موانعی در مسیر آنهاست.

شیدا ساخته نورا نیاسری فیلمساز ایرانی مقیم استرالیا به تهیه کنندگی کیت بلانشت بازیگر مشهور هالیوود است. زر امیر ابراهیمی نیز نقش اصلی فیلم را به عهده دارد.

سرزمین مادری از یاسمن مظفری  (فیلم کوتاه)

فیلم   روایت  جوانی ایرانی در آمریکاست که بحران‌‌های زندگی شخصی اش با تنش‌‌های گروگانگیری در سال ۱۹۷۹ اوج میگیرد.
مظفری فیلمساز مقیم کانادا چند سال پیش با یک فیلم بلند به نام firecrackers   در جشنواره تورنتو حضور داشت .

مست دل از مریم تفکری ( فیلم کوتاه)

فیلم کوتاه مست دل  محصول مشترک ایران و انگلستان  اثری آوانگارد از خاطرات روزگار جوانی زنی ایرانی را با تلفیق عکس‌‌های اصلی یک عروسی وکلیپ هایی از سینمای داستانی پس از انقلاب تلفیق میکند.

ژوستین تریه   محصول فرانسه    Anatomy of a Fall

آناتومی یک سقوط که امسال جایزه نخل طلای جشنواره کن را دریافت کرد داستان یک زوج نویسنده به نام‌های ساموئل (با بازی اسوان آرلو) و ساندرا (با بازی زاندرا هوله) است. ساندرا نویسنده‌ی موفقی است اما برعکس او،  چشمه‌ی خلاقیتِ ساموئل خشک شده و با کار تدریس  پاره وقت زندگی را می‌گذراند. این دو، پسر ۱۱ ساله‌ای به نام دنیل دارند که طی تصادفی، بینایی خود را از دست داده و زندگی زناشویی این زوج  را با تنشی جدی روبه‌رو ‌کرده است. ماجرا از جایی شروع می‌شود که پسر خانواده هنگام بازگشت به خانه پدر خود را غرق در خون و در حالیکه  روی زمین افتاده  مشاهده می‌کند. مرگی مشکوک که در ابتدا تصور می‌شود یک خودکشی بوده اما رفته رفته  انگشت اتهام به سمت ساندرا نشانه می‌رود و او برای ارتکاب این قتل مرموز به دادگاه فراخوانده میشود.

این فیلم تاکنون برنده جوایزمهمی چون نخل طلای جشنواره کن ۲۰۲۳ شده است.

ویم وندرس ‌ Perfect Days

داستان فیلم «روز‌های عالی» درباره‌ی فردی آرام و مهربان به نام هیرایاما (با بازی کوجی یاکوشو) است که متصدی نظافت سرویس‌های بهداشتی عمومی در ژاپن است و از انجام این کار لذت می‌برد. او با چیز‌های کوچک زندگی خوشحال است و در اوقات فراغت خود کتاب‌های داستان می‌خواند و به این زندگی ساده قانع است. دستیار تنبل او به شدت تحت تاثیر سادگی و تعهد کاری اوست . فیلم تا نیمه به سبک زندگی آرام او میپردازد  تا اینکه سر و کله‌ی خواهرزاده‌ی پرشور و شوق هیرایاما پیدا می‌شود و ابعاد پنهانی از زندگی هیرایاما را نمایان میسازد.

ویم وندرس آلمانی پیش از این با آثار درخشانی چون فرشتگان بر فراز برلین و پاریس تگزاس به شهرت رسید.

 نوری بیلگه جیلان About Dry Grasses

فیلم «روی علف‌های خشک» داستان یک معلم به نام سامت (با بازی دنیز جلیل‌اغلو) را روایت می‌کند که درگیر حواشی و مشکلاتی در محل کارش می‌شود. مشکلاتی که مربوط به رابطه‌ی او با شاگردانش و به خصوص یکی از آن‌ها به نام سویم (با بازی ایچه باگچی) است. او به انحطاط اخلاقی محکوم می‌شود و همین موضوع و درگیری‌اش با مدیر مدرسه تمام رفتار و زندگی شخصی او را زیر سوال می‌برد.

نوری بیلگه جیلان یکی از مهمترین فیلمسازان عصر حاضر ترکیه و سینمای بین الملل است که با فیلم هایی چون دوردست ، روزی روزگاری در آناتولی و خواب زمستانی در محافل سینمایی مطرح شد.

الکساندر پینThe Holdovers

پل هانهام معلم یک آکادمی به نام  دیرفیلد است و تقریبا هیچ کس نه معلم‌ها و نه شاگردها او را دوست ندارند. در جشن شب کریسمس او که کسی را ندارد تا انتظارش را بکشد در مدرسه میماند تا  مسئول نظارت بر دانش‌آموزانی باشد که به دلیل نداشتن خانواده قادر نیستند برای جشن کریسمس به خانه بازگردند. اما رفته رفته هر یک از دانش آموزان به دلایلی مدرسه را ترک میکنند و او مجبور می‌شود با یک دانش آموز سرکش به نام آنگوس بماند و این در حالیست که سرآشپز آفریقایی- آمریکایی مدرسه نیز به آنها میپوندد و ماجراهای جالبی را رقم میزنند.

کوثر بن هانیه Four Daughters


فیلم «چهار دختر» داستان یک خانواده‌ی تونسی را روایت می‌کند که دو تا از چهار دختر خانواده طی رفتارهای سنتی و سخت‌گیرانه‌ی مادرشان از خانه  فرار میکنند و به داعش می‌پیوندند و در نهایت سرگذشت تلخی برایشان رقم می‌خورد. این فیلم مستند – داستانی که با بازی اعضای واقعی این خانواده در کنار هنرپیشه‌های حرفه‌ای ساخته شده است، سعی دارد با بازسازی یک  داستان واقعی  شرایط  زنان عرب را در جامعه‌ی سنتی و مردسالار تونس به تصویر بکشد.
خانم کوثر بن هانیه فیلمساز تونسی در  سال ۲۰۲۲ برای ساخت فیلم مردی که پوستش را فروخت نامزد جایزه بهترین فیلم خارجی شد. فیلم چهار خواهر موفق به کسب سه جایزه در جشنواره کن ۲۰۲۳ شد.

از دیگر فیلم‌‌های فیلمسازان مطرح میتوان فیلم‌‌های زیر را برای تماشا توصیه کرد.

 جاناتان گلیزر The Zone of Interest

 هایائو میازاکی The Boy and the Heron

 ریوسوکه هاماگوچی Evil Does Not Exist

 ویکتور اریس Close Your Eyes

 آکی کوریسماکی Fallen Leaves

 آلیس روواچر La Chimera

 جان کارنی Flora and Son

اتوم آگویان Seven Veils  
 رومن پولانسکی The Palace

علاقمندان برای اطلاعات بیشتر از داستان فیلم ها، عوامل، تاریخ نمایش فیلم‌ها و نحوه خرید بلیت به سایت جشنواره مراجعه کنند.