نرگس هاشمی
| مژده نوری خانمی است که در بخش‌های مختلف حقوقی کار و فعالیت داشته و همواره در راه دفاع از حقوق زنان و کودکان و در مجموع انسان تلاش‌های بسیاری را انجام داده و هدف و مرامش که همانا جلوگیری از فاجعه انسانی است و هر انسان حق زندگی دارد را تا حد توان به کرسی نشاند و مبارزه نمود. در این شماره با خانم نوری مصاحبه‌ای را انجام داده‌ایم تا وسیله‌ای باشیم برای رساندن صدایشان به جهانیان و اشخاص مسئول. |
خانم نوری لطف نموده از خودتان بگویید!
مژده نوری: مژده نوری (مستعار) استم. اصالتاً از ولایت پروان ولسوالی غوربند و متولد ولایت بغلان می‌باشم. به درجه لیسانس از دانشگاه بلخ، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دیپارتمنت قضائی و سارنوالی فارغ گردیدم و بعد از فراغت از حقوق و علوم سیاسی در دوایر مختلف قضایی به کار پرداختم و تا آمدن طالبان در شهر پلخمری زندگی می‌کردم.
از چه زمانی مصروف فعالیت‌های مدنی بودید و در زمان حکومت قبلی کدام مسئولیت‌ها را به عهده داشتید؟
مژده نوری: از ۱۰ سال بدین سو در ولایت بغلان در کنار دیگر زنان باشهامت کشورم فعالیت‌های حقوق بشری و مدنی را انجام می‌دادم. یک مدت به صفت وکیل‌مدافع تحت نام «نوای مستمندان» در ولایت بغلان از حقوق زنان بی‌بضاعت در تمام مراحل تحقیقاتی و محاکماتی اجرای وظیفه می‌نمودم و در زمان حکومت اشرف غنی در اداره لوی حارنوالی در ولایت بغلان شهر پلخمری به حیث حارنوال تحقیق منع خشونت علیه زنان فعالیت داشتم. مسئولیت‌های کاری‌ام دربرگیرنده پرونده‌های چهارده واحد اداری ولایت و بررسی آن‌ها و سپردن و طی مراحل دوسیه‌ها به سیر محاکماتی بود.
با روی کار آمدن حکومت طالبان چه مصروفیت دارید و چگونه زندگی را می‌گذرانید؟
مژده نوری: حال با روی کار آمدن حکومت فعلی (طالبان) بیکار شدم و اجازه فعالیت‌های حقوقی و مدنی برایم داده نمی‌شود و سخت در انزوای امنیتی و اقتصادی قرار دارم.
پس حالا که به شما اجازه کار داده نمی‌شود و در خانه استید مصارف زندگی‌تان را چگونه تأمین می‌کنید و کی کمکتان می‌کند؟
من که نان‌آور خانواده شش نفری استم؛ قسمی که قبلاً هم گفتم در معضله بزرگ اقتصادی قرار دارم و مصارف زندگی ما را که هیچ‌کس نمی‌پردازد چون همه با مشکلات اقتصادی دست‌وپنجه نرم می‌کنند و هیچ‌گونه حمایتگر مالی ندارم. فرزند بزرگم ۹ سال عمر دارد و خوردترین پسرم ۱۱ ماه است. یعنی همه اطفالم به حمایت من ضرورت دارند و من هم در این شرایط سخت و ناگوار نمی‌توانم ضروریاتشان را برآورده سازم.
هر لحظه احساس خطر داشتیم و تهدیدات به حدی بود که نمی‌توان در کاغذ نوشت. چه از یک طرف طالبان وارد شهر ما شدند و از سوی دیگر دروازه‌های زندان به روی همه مجرمین باز گردید و ندای مرگ طنین‌انداز گوشم است.
در دوره سیاه طالبان چقدر به مشکلات شما و مردم افزوده شد چنانچه حکومت قبلی هم بر وفق مراد مردم نبود.
مژده نوری: در حکومت اشرف غنی امنیت سرتاسری در افغانستان وجود نداشت و حملات انتحاری زندگی را برای مردم ما تنگ و تاریک ساخته بود و امکانات زندگی ما به‌تناسب سایر انسان‌های روی زمین ناچیز بود. ولی بازهم شکر می‌کردیم که حداقل اجازه کار و فعالیت نسبی داشتیم و به‌عنوان اولین زن در ولایت بغلان که در بخش پیشبرد تحقیق قضایای زنان مورد خشونت؛ پستی را اشغال و ایفای وظیفه می‌نمودم. اکنون با روی کار آمدن حکومت طالبان همه دست آوردهای که زنان در مدت بیست سال با هزاران مشکل به دست آوردند از بین رفت و دیگر تعریفی از رفع مشکلات برای زنان وجود ندارد تا مورد پیگرد قانونی صورت گیرد.
از اولین روز آمدن طالبان چی خاطره دارید و از چه بیشتر در هراس استید؟
مژده نوری: از روزی که طالبان به شهر ما آمدند؛ با چبلک‌های خانه، اسنادهای ضروری فرزندان و همسرم را با هزاران ترس و هراس و دغدغه‌های نزدیک شدن مرگ گرفته از پلخمری فرار کردیم و آواره ولایت کابل شدیم و هر هفته موقعیت خود را تبدیل می‌کردیم. چون هر لحظه احساس خطر داشتیم و تهدیدات به حدی بود که نمی‌توان در کاغذ نوشت. چه از یک طرف طالبان وارد شهر ما شدند و از سوی دیگر دروازه‌های زندان به روی همه مجرمین باز گردید و ندای مرگ طنین‌انداز گوشم است.
در مورد ادعای عفو عمومی طالبان چی نظر دارید و چشم دید شما چی می‌گوید؟
مژده نوری: به سؤال شما چنین عرض می‌نمایم چنان‌که بزرگان گفته بودند سالی که نیکوست از بهارش پیداست. به همین اساس با پخش اعلامیه‌ای که گویا طالبان عفو عمومی کرده‌اند؛ کاملاً دروغ و بی‌بنیاد است. قتل‌های هدفمند همکارانم به بهانه‌های مختلف صورت می‌گیرد و در این مورد اسناد کافی در دست دارم و این را می‌دانم که دیگر شهر ما آشیانه‌ای برای زندگی قبلی ما نخواهد بود؛ چون هیچ‌گونه امنیت وجود ندارد تا ما را به آینده امیدوار سازد.
همین اکنون تلاشی‌های خانه‌به‌خانه حارنوالان عملاً جریان دارد. درمورد حکومت اشرف غنی باید گفت که در آن‌وقت حداقل به پیمانه امروز وضعیت امنیتی خراب نبود. اگرچه در آن‌وقت هم از جانب طالبان تهدید به مرگ شده و اخطاریه دریافت کردم تا در حکومت فاسد کار نکنم و در متنی که به زبان پشتو نوشته شده بود برایم گفته بودند که ادامه فعالیت‌ها بر ضد امارت اسلامی جرم تلقی شده و عواقب خوب نخواهد داشت و در ضمن اخطار داده بودند که قانون منع خشونت علیه زنان ساخته‌وپرداخته غرب است و آنچه مفکوره‌های غربی‌هاست پیاده نمودن قوانین آن؛ سزای مرگ دارد. چون من یک مدت قضایایی تروریستی اطفال را بررسی می‌کردم که مجرمین آن اکثراً طالبان بودند و با تأسف مستقیم با این گروه مواجه بودم.
ما سارنوالان و زنانی که فعالین حقوق بشر و فعالین جامعه مدنی بودیم اکنون در شرایط بسیار سخت؛ در تنگنای امنیتی و اقتصادی قرار داریم و هیچ راه به‌خاطر نجات ما و خانواده‌های ما وجود ندارد. در ابتدا کشورهای خارجی چند زن سارنوال را از کشور کشیدند اما به دیگر زنان توجهی نکرده همه را به حال خودشان رها نمودند.
با روی کار آمدن حکومت فعلی (طالبان) بیکار شدم و اجازه فعالیت‌های حقوقی و مدنی برایم داده نمی‌شود و سخت در انزوای امنیتی و اقتصادی قرار دارم.
از دید یک خانمی که همواره در مقابل بی‌عدالتی‌ها مبارزه کرده‌اید آیا طالبان می‌توانند واقعاً زنان افغانستان را از کار و فعالیت و مبارزات برحقشان بر علیه ظلم و استبداد مانع شوند؟ در این مورد به طالبان چی گفتنی دارید؟
مژده نوری: از دید من که سارنوال و مدافع حقوق زنان استم و سال‌ها مجری قانون در جامعه‌ی مردسالار افغانستان بودم. فقط می‌گویم:
«چراغ ظلم ظالم تا دم محشر نمی‌سوزد
اگر سوزد شبی سوزد شبی دیگر نمی‌سوزد.»
طالبان با تهدید، فشار، ترور و کشتن و بستن نمی‌توانند؛ مانع کار و فعالیت زنان در افغانستان شوند و گفتنی‌ام به طالبان این است که مجبورند زنان را به‌عنوان آدم بشمارند. آن‌ها باید بدانند که زنان انسان‌اند نه ماشین تولید اطفال. اگر آن‌ها زنان افغانستان را نادیده بگیرند به بحران بزرگ انسانی مواجه خواهند شد.
خواست و پیامتان به دیگر زنان و مراکز زنان که در بخش دفاع از حقوق زن در بیرون از افغانستان فعالیت دارند چیست؟
مژده نوری: خواست و آرزویم از مراکز زنان که مدافع حقوق زن‌اند و در بیرون از افغانستان زندگی و فعالیت دارند این است که به من و امثال من دادخواهی کرده و نجات‌دهنده حیات خودم و فامیلم گردند و در ثانی قسمی که در قانون اساسی نظام جمهوریت صراحتاً از حق حیات تذکر به عمل آمده است. زندگی موهبت الهی است و هر انسان حق زندگی را دارد. لطفاً به مبارزه خویش ادامه بدهند تا باشد عدالت به کرسی خویش قرار بگیرد و هیچ انسان به بهانه‌های مختلف از بین نرود و صدای ما را به جامعه جهانی وسیله شوند.
همچنان گفتنی‌ام به جهانیان این است که لطفاً زنان و مردم افغانستان را کمک کنید تا از بزرگ‌ترین فاجعه انسانی جلوگیری شود.
با ابراز امتنان از خانم مژده نوری
ارسال نظرات