فرناز جورابچیان، کارگردان «خانه‌ی خاموش»: جمهوری اسلامی اجازه‌ی خروج به ما نمی‌داد، کانادا اجازه‌ی ورود!

فرناز جورابچیان، کارگردان «خانه‌ی خاموش»: جمهوری اسلامی اجازه‌ی خروج به ما نمی‌داد، کانادا اجازه‌ی ورود!

جشنواره‌ی فیلم «هات داکسِ» (Hot Docs) تورنتو نخستین جشنواره‌ای بود که «فرناز جورابچیان»، یکی از کارگردانانِ «خانه‌ی خاموش»، از زمان نمایش جهانی این مستند در ماه نوامبر در «آیدفا»، توانست درش حضور داشته باشد.

«خانه خاموش» که سرنوشت سه نسل از یک خانواده‌ی ایرانی طبقه‌ی متوسط به بالا را دنبال می‌کند، در نخستین حضور بین‌المللی خود، در بخش رقابتی اصلی سی‌وپنجمین دوره‌ی جشنواره‌ی بین‌المللی فیلم مستند آمستردام (آیدفا) در کشور هلند به نمایش درآمد و پس از آن هم توانست جایزه‌ی «میترانی» در بخش مسابقه‌ی اصلی جشنواره‌ی بین‌المللی فیلم مستند «فیپاداک» در کشور فرانسه را بگیرد.

با این حال، فرناز جورابچیان و برادرش محمدرضا جورابچیان، کارگردانان خانه‌ی خاموشی، به علت ممنوع‌الخروجی نتوانستند در این دو جشنواره و همچنین جشنواره‌های فیلم برزیل و لوگزامبورک حضور داشته باشند.

 

 

فرناز جورابچیان به «ورایتی» می‌گوید: «من و برادرم به دلیل اتهامات نادرست و ناعادلانه‌ای که به ما وارد کردند، نتوانستیم ایران را ترک کنیم. به دلیل این ممنوعیت هم فرصت‌های زیادی که  فیلممان برایمان ساخت را از دست دادیم.»

به گفته‌ی فرناز، مقامات جمهوری اسلامی با ارتباط هنری و فرهنگی آنها با مجامع بین‌المللی و سرمایه‌گذاران که در واقع یک ضرورت و حق اولیه‌ی هر مستندسازی در سراسر جهان است، مشکل داشتند.

پس از آن هم در چرخشی از این مواضع، ممنوعیت سفر فرناز و محمدرضا لغو شد. این لغو ممنوع‌الخروجی، به فرناز که شهروند ایران و کاناداست و در کانادا نیز تحصیل کرده، این امکان را داد تا در نخستین نمایش خانه‌ی خاموش در هات داکس، در سوم می، شرکت کند.

جشنواره‌ی بین‌المللی فیلم مستند هات داکس که مهمترین و بزرگ‌ترین رویداد مستند در آمریکای شمالی به‌شمار می‌رود، سی‌امین دوره خود را با نمایش آثار مستندی از کشورهای مختلف جهان در چندین بخش از جمله بخش رقابتی «ویترین جهان» که خانه‌ی خاموش هم در این بخش شرکت دارد، بخش رقابتی «فیلم‌های بلند»، بخش رقابتی «فیلم‌های نیمه‌بلند»، بخش رقابتی «فیلم‌های کوتاه» و بخش «نمایش ویژه» از ۲۷ آوریل تا ۷ می ۲۰۲۳ در تورنتو در حال برگزاری است.

خانه‌ی خاموش به تهیه‌کنندگی فرناز و محمدرضا جورابچیان و الهه نوبخت و همچنین به تهیه‌کنندگی مشترک استفانی لوبرون، جوئِل مارانان و انجمن ملی فیلم کانادا با تدوین هایده صفی‌یاری و محصول مشترک کشورهای ایران، کانادا، فرانسه، فیلیپین و قطر است.

در جریان پرسش و پاسخ فیلم که محمدرضا از راه فیس‌تایم در آن مشارکت داشت، فرناز توضیح داد که تدوین ۵۰۰ ساعت فیلم برای خانه‌ی خاموش و رساندن آن به ۱۰۰ دقیقه سه سال طول کشید.

فرناز می‌گوید: «در طی سال‌ها از خانواده‌مان عکس‌های بسیار گرفتیم و بنابراین کوهی از آنها را داشتیم. همچنین در دوران کودکی فیلمساز آماتور بودیم، بنابراین تعداد زیادی فیلم آرشیوی هم داشتیم. انتخاب بین این که از کدام فیلم استفاده کینم و از کدام نکنیم واقعا سخت بود.»

پس از هات داکس، خانه خاموش قرار است در جشنواره فیلم مستند دوکسا (DOXA) در ونکوورِ بریتیش کلمبیا و شصت‌وسومین جشنواره‌ی بین‌المللی کراکوف در لهستان نمایش داده شود.

فرناز می‌گوید: «درخواست ویزای محمدرضا را کانادا رد کرد: تصمیمی بسیار عجیب از طرف مقامات کانادایی. بنابراین، امکان سفر با این فیلم را دولت دیگری از ما گرفت. امیدوارم روزی در جهانی زندگی کنیم که هیچ دولتی نتواند تصمیم بگیرد که فیلمسازی به سفری برود یا نرود.»

فرناز همچنین در گفت‌وگو با هفته توضیح داده است: «محمدرضا قبلا برای آمدن به هات داکس ویزا گرفته بود و سال‌ها قبل هم برای حضور در هات داکس با ویزا به کانادا آمده بود و این عجیب است که این بار دولت کانادا به او ویزا نداده است».

گفتنی است، این اتفاقی در حال پیش آمده که دولت کانادا مدعی است که از فعالان فرهنگی، مستندسازان و کوشندگانی که به هر شکل تحت فشار جمهوری اسلامی‌اند حمایت می‌کند. بنابراین، رد درخواست ویزای محمدرضا جورابچیان علامت سئوال بزرگی را پیش روی باهمستان ایرانیان کانادا گذاشته است، علامت سئوالی که به سختی می‌توان پاسخ منطقی برایش یافت.

ارسال نظرات