تجلیل از نوروز ۱۴۰۲ زیر حکومت طالبان چگونه بود؟

تجلیل از نوروز ۱۴۰۲ زیر حکومت طالبان چگونه بود؟

برای دومین سال پیهم مردم افغانستان از نوروز باستان تجلیل نکردند و حکومت طالبان بار دیگر از تجلیل این جشن به گونۀ رسمی خودداری کرد در حالیکه از این جشن عنعنوی و تاریخی همه‌ساله در افغانستان به شیوه‌های مختلف تجلیل می‌شد.

در بارانی که نیست قدم می‌زنم و

در خیابانی که نیست

به سمت خانه در حرکتم

با یاری که نیست سخن می‌زنم

و با فنجانی که نیست چای می‌ریزم

و در گلدانی که نیست

گل نیلوفر و نرگس و مریم می‌گزارم

دست می‌گزارم در میان دستانی که نیست

بر موبل طلایی می‌نشینم و به مهمانی که نیست

خوش آمدید گفته و سال نو را مبارک می‌گویم.

 

 

محمد یونس صدیقی، سخنگوی وزارت کار و امور اجتماعی دولت طالبان قبل از فرا رسیدن نوروز اعلام کرده بود که دوشنبه نوروز تجلیل نمی‌شود و رخصتی رسمی نخواهد بود.

با آنکه همه‌ساله در نخستین روز سال نو خورشیدی رخصتی عمومی اعلام می‌شد، طالبان این روز را از تقویم خود حذف کرده و از مامورین دولتی خواسته‌اند که در این روز به کارشان حاضر شوند.

عبدالاحد عماد، رئیس انتشارات وزارت اطلاعات و فرهنگ طالبان نیز اعلام کرد: «این تعطیلات مطابق با قوانین اسلامی نیست، اما جشن‌های خصوصی توسط غیرنظامیان مجاز خواهد بود و دولت امارت اسلامی به طور رسمی نوروز را جشن نمی‌گیرد.»

اما برخی از نهادهای خصوصی و مراکز آموزشی خصوصی در افغانستان و همچنان برخی از نهادهای دیپلوماتیک افغانستان در بیرون از این کشور، به هدف تجلیل از جشن باستانی نوروز، یک روز را رخصتی اعلام کرده‌اند.

برخی از منابع مردمی در بلخ می‌گویند که حضور مردم در روضۀ شهر مزار شریف اندک بود و مراسم برافراشتن علم (جهنده) در ولایت بلخ برگزار نشده است.

یک باشندۀ این ولایت که به دلیل تهدیدات امنیتی از ذکر نامش خودداری کرد، به صدای امریکا گفت که تا کنون هیچ برنامه‌ای برای تجلیل از این روز در شهر مزار شریف گرفته نشده است.

او افزود: «مردم و بیشتر فامیل‌ها از شهر مزار شریف بیرون شده و در حال حاضر برای تجلیل از نوروز و میله به طرف دشت شادیان می‌روند.»

برخی از خبرنگاران محلی بلخ نیز می‌گویند که مقام‌های محلی طالبان گفته‌اند که از نوروز تجلیل نخواهند کرد و به گونۀ شفاهی دستور داده‌اند تا مردم از این روز در این ولایت تجلیل نکنند.

در کابل نیز حضور مردم در کارته سخی و برخی تفریحگاه‌های شهر مانند سال قبل بسیار کم‌رنگ و اندک بود. به گفتۀ شماری از باشندگان شهر کابل، امسال در زیارت کارتۀ سخی نیز برنامه برافراشتن علم (جهنده) برگزار نشد اما ده‌ها نفر در این ساحه از سال‌نو تجلیل کردند.

اما نقیب الله عظیمی، مسئول کلب پهلوان ناصر در کابل گفت که بدون کدام برنامه رسمی، پهلوانان صبح نوروز از نقاط مختلف شهر کابل در کارته سخی جمع شدند و جهنده سخی را برافراشتند.

به گفته قربان علی بیداد یکی از باشندگان کارته سخی به هفته گفت افراد زیاد طالبان برای تامین امنیت این زیارت توظیف شده و در محل حضور داشتند و دروازۀ زیارت سخی به روی رفت و آمد مردم باز است و طالبان برای آنان مشکل ایجاد نکرده اند.

مردم در ولایت‌های بامیان و هرات نیز مراسم جهنده بالا را به شکل محدود اجرا کردند و طالبان به آنان گفته بودند که نوروز را در خانه‌های‌شان جشن بگیرند.

محمد صادق عاکف، سخنگوی وزارت امر به معروف و نهی از منکر طالبان به رسانه‌های افغانستان گفت که کارمندان این وزارت در ولایت‌ها به مردم «توصیه» نموده‌اند که جشن نوروز را برگزار نکنند، به خاطری که جواز شرعی ندارد.

اداره امر به معروف و نهی از منکر طالبان در ولایت دایکندی با انتشار مکتوبی مردم را از برگزاری جشن نوروز منع کرده است. در این مکتوب نگاشته شده است: «هر کسی که فرهنگ کفر را در بین مردم ترویج نماید، خود نیز از جمع آن‌ها می‌باشد. هدیه و تحفه به نسبت روز نوروز صحیح نیست، با متخلفین برخورد قانونی صورت می‌گیرد.

در سال‌های گذشته و قبل از حکومت امارت طالبانی در روز نخست سال نو خورشیدی مراسم برافراشتن علم (جهنده) با حضور هزاران نفر و مقام‌های ارشد حکومتی در روضۀ علی در بلخ و کارته سخی در کابل برگزار می‌شد.

از سوی دیگر یکبار دیگر فامیل‌های که دختران‌شان باید به مکتب می‌رفتند و این دومین سال است که به امر طالبان خانه‌نشین شده‌اند؛ در آرزوی گشودن در‌های مکاتب همزمان با فرا رسیدن سال جدید خورشیدی می‌باشند.

همزمان با آغاز سال ۱۴۰۲ خورشیدی و جشن باستانی نوروز در افغانستان، برخی از شخصیت‌های سیاسی، سازمان ملل متحد و نهادهای دیپلوماتیک در پیام‌های جداگانه این روز را تبریک گفتند. حامد کرزی، عبدالله عبدالله نیز در صفحه‌های اجتماعی و تویتر به مردم سال ۱۴۰۲ خورشیدی را تبریک گفته و از طالبان خواستند که درهای مکاتب را به روی دختران بگشایند.

تامس وست، نمایندۀ ویژه ایالات متحده برای افغانستان به مناسب سال جدید خورشیدی در تویتر، سال پر از شادی و صلح‌آمیز برای افغان‌ها و افغانستان آرزو کرده و گفت: «از آنجایی که نوروز زمان تجدید، خوش‌بینی و آغاز بهار است، بزرگ‌ترین امید ما این است که دختران و زنان افغانستان به مکتب و کار بازگردند. مشارکت آن‌ها در جامعه، آیندۀ روشن‌تری را برای کشور رقم خواهد زد.»

فرهاد دریا در صفحات اجتماعی نوشت: اگر نوروز را تعطیل کنند با بهار و بلبلانش چکار خواهند کرد؟

نوروز می‌تواند مرحم زخم‌های عمیقی باشد که گروه حاکم در افغانستان، هَی بر تن و بر وطن و بر فرهنگ ما کاشته راهی اند. شاید شماری از عزیزان بگویند در چنین روزگار تلخ، که کارد از استخوان‌های مردم گذشته، جشن یا عید نوروز و تبریک و تهنیت گویی و شادمانی، به درد ملت خندیدن است.

اما من برخلاف این باور می‌اندیشم. حقیقت آن است که با تجلیل کردن و جشن گرفتن نوروز، می‌توانیم آن زنجیرهای را بشکنیم که توسط این حاکمان ستمگر بر دَور گُرده‌ی فرهنگ قدیم و سال‌دیده‌ی ما پیچانده شده است.»

ملک ستیز آگاه سیاسی به تجلیل از نوروز خطاب به مردم نوشت: «جشن باستانی نوروز را بر همه مبارک و تهنیت می‌گویم. می‌دانم روز‌های دشواری را سپری می‌کنیم. اما بزرگ‌ترین انتقام از تاریک‌اندیشان و مخالفین دانش و بینش تجلیل از فرهنگ باستانی ماست. می‌دانم که خانواده‌های زیادی در سرزمین دردکشیده‌ام امروز را با اندوه و تلخی سپری می‌کنند. اما باز هم تاکید می‌کنم؛ تجلیل از نوروز زنجیر‌های بسته بر گلوی فرهنگ باستانی ما را می‌درد و پنجره‌های سلول‌های زندان سیه‌فکران را ویران می‌کند. پس این روز را برای آزادی فرهنگی باید با تمام جان و وجدان تبریک و تهنیت گفت.

به قول مولانای بزرگ:

«اندر دل من مها دل افروز تویی

یاران هستند و لیک دلسوز تویی

شادند جهانیان به نوروز و به عید

عید من و نوروز من امروز تویی»

افغان‌های مونتریال ضمن اینکه فرا رسیدن سال نو خورشیدی را از طریق صفحات اجتماعی به مردم افغانستان تبریک و تهنیت گفتند؛ از سوی انجمن زنان افغان در مونتریال نیز شام دوشنبه جشن نوروزی برگزار شد.

گفتنی است که طالبان در دور اول حکومت خود در سال‌های ۱۹۹۶ الی ۲۰۰۱ میلادی نیز مانع برگزاری جشن نوروز و شماری از برنامه‌های فرهنگی و مذهبی مردم افغانستان گردیده بودند.

منبع: رسانه‌های افغانستان، صفحات اجتماعی و ارتباطات مردمی

ارسال نظرات