از خوانندگان؛ نگاهی به زمینه‌های نام‌گذاری ۸ مارس، به عنوان روز جهانی زن

از خوانندگان؛ نگاهی به زمینه‌های نام‌گذاری ۸ مارس، به عنوان روز جهانی زن

هشتم مارس پدیده‌ای است که جهانیان را به اجرای عدالت و احترام به حقوق زن هشدار می‌دهد و بر این واقعیت که بدون برابری کامل حقوق زنان با مردان استقرار صلح در جهان میسر نخواهد بود تأکید می‌ورزد.

 

بخش «خوانندگان» هفته متعلق به خوانندگان است. تنها محدودیت انتشار مطالب در این صفحه قوانین کاناداست. سلیقه سردبیر و دست‌اندرکاران هفته در انتشار مطالب در این بخش تاثیری ندارد.

 

 

چرا رسم و آئین شکوهمند مبارزاتی هشتم مارس در کنار دیگر آئین‌های انقلابی و مبارزاتی کارگری همچون اول ماه می به‌منزله مدال پیروزی و افتخار بزرگ بر سینه جنبش کارگری چپ اروپا بعد از یک‌صد و اندی سال نقش بسته است؟

در سال ۱۹۱۰ در دومین کنفرانس بین‌المللی زن‌های سوسیالیست در کپنهاک یک خانم سوسیالیست آلمانی نامدار به‌نام خانم کلارا تستکین (Clara Zetkin) در حالی که ریاست تشکیلات بین‌المللی زنان سوسیالیست را بر عهده داشت گزارش مفصلی از شرایط زندگی زنان عموماً و فشار مضاعف بر روی طبقه کارگر زن خصوصاً در کشورهای سرمایه‌داری و فئودالی به کنفرانس ارائه داد و سپس روز هشتم مارس را نماد جهانی روز زن پیشنهاد کرد که به تصویب کلیه حاضران که به یک‌صد نفر زن سوسیالیست از ۱۷ کشور بالغ می‌شد رسید تا مبارزه ادامه یابد و بزرگداشت هرساله هشتم مارس تلنگری باشد برای هوشیاری و به‌روز کردن مبارزات زنان.

در این هنگام که حکومت‌های راست افراطی بمانند صدراعظم بیسمارک بر آلمان فرمان می‌راندند کلارا تستکین به دلیل عقایدش به زندان افتاد و بعد از آزادی راه خود را از سوسیال دموکرات‌های معطر نوع اروپایی جدا کرد. این سوسیال دموکرات‌های نوع اروپایی در میدان مبارزه و عمل یک پای می‌لنگیدند و سپس همواره به راست می‌غلطیدند.

کلارا در سال ۱۹۱۶ موفق شد با همکاری چهره نامدار و نام‌آشنا و تئوری‌دان و مبارز بزرگ روزا لوگزامبورگ (Rosa Lia Luksen Burg) حزب کمونیست آلمان را (K.P.D) تأسیس کند. روزا لوگزامبورگ از چهره‌های درخشان لهستانی تبار یهودی آلمان، زنی دانشمند و شخصیتی مطرح در مبارزات قرن بیستم اروپا بود که در کنار دیگر رهبران حزب کمونیست آلمان در ۱۹۱۹ تیرباران شد.

کلارا تستکین در سال ۱۹۲۰ از طرف کمونیست‌های آلمان به نمایندگی مجلس آلمان (رایشتاک) انتخاب گردید تا مبارزه را در میان رهبران ارتجاع و در سطح بالا ادامه دهد. کالارا تا سال ۱۹۳۳ و به قدرت رسیدن نازی‌ها در مجلس ماند. به دلیل سن بالا (۷۵ سالگی) و سنت دیرینه، سخنرانی آخرین افتتاحیه مجلس را بر عهده گرفت. با اینکه از بیماری سل و ضعف بینایی رنج می‌برد و نیز یقه سیاهان (طرفداران هیتلر) حضور اکثریتی داشتند توانست در این افتتاحیه مجلس طی سخنرانی شجاعانه نازیسم را بکوبد و ملت آلمان را نسبت به فاشیسم هیتلری و خطرات حکومت نازی‌ها هشدار دهد. با روی کار آمدن هیتلر در سال ۱۹۳۳ به شوروی رفت و با خاکسترش پای دیوار کرملین آرمید.

 

توحش سرمایه‌داری

چرا کلارا تستکین روز هشتم مارس را به عنوان روز جهانی زن پیشنهاد کرد؟

شرایط بسیار سخت، دستمزد پایین و کار طولانی در کارخانه نساجی کتان در شهر نیویورک باعث گردید کارگران، روز هشتم مارس سال ۱۸۵۷ دست به اعتصاب بزنند؛ اما پنجاه سال گذشت، هیچ تغییری اتفاق نیفتاد و اصلاحی در شرایط کاری کارگران صورت نگرفت. از این رو کارگران همین نساجی برای احیای خاطره مبارزاتی کارگران در روز هشتم ماه مارس ۱۹۰۸ یعنی پنجاه سال بعد دست به اعتصاب زدند. صاحب کارخانه نساجی به کمک چماقداران خود کارگران اعتصابی را در محل کارشان زندانی کرد تا از سرایت اعتصاب به بخش‌های دیگر کارخانه جلوگیری کند. سپس به دلایل ناشناخته کارخانه آتش می‌گیرد. ۱۲۹ نفر کارگر در آتش می‌سوزند به این علت کلارا تستکین هشتم مارس را روز جهانی زن در کنفرانس زنان سوسیالیست در کپنهاک به تصویب می‌رساند (۱۹۱۰).

این حرکت کلارا و دیگر زنان سوسیالیست از ۱۷ کشور دنیا بسیار موفق و ثمربخش بود زیرا یک سال بعد در ۱۹۱۱ برای اولین بار در چندین کشور اروپایی بمانند آلمان، اتریش، دانمارک و سوئیس بیش از یک میلیون نفر گرد هم آمدند و ضمن بزرگداشت هشتم مارس مبارزات زنان را تداوم بخشیدند.

در دومین سال یعنی در سال هزار و نه‌صد و دوازده (۱۹۱۲) در اروپا مخصوصاً در روسیه میلیون‌ها زن برای همبستگی جهانی و اعتراض به فقر و جنگ (جنگ جهانی اول سرمایه‌داران) با شعار «نان و صلح» به خیابان‌ها ریختند و پایان جنگ و مراجعت فرزندان و شوهران را به آغوش خانواده خواستار شدند.

با پیروزی انقلاب اکتبر ۱۹۱۷ در روسیه و تشکیل دولت شوروی، لنین رسماً جنبش روز هشتم مارس را روز جهانی زن اعلام کرد. به این ترتیب دولت شوروی اولین کشوری بود که روز جهانی هشتم مارس و جنبش برابری زنان با مردان را به رسمیت شناخت. سپس لنین با لغو هر نوع تبعیض: جنسی، مذهبی، قومی، نژادی و... منشور هشتم مارس را عملاً به اجرا گذاشت و بالاخره سازمان ملل متحد زیر نفوذ سرمایه‌داری زن‌ستیز (به هدف بهره‌کشی با دستمزد پایین) بیش از نیم‌قرن طول کشید تا در سال ۱۹۷۵ هشتم مارس را به‌منزله روز جهانی زن به رسمیت بشناسند.

بعد از جنگ جهانی دوم، کشورهای بلوک شرق کلاً به‌طور رسمی هشتم مارس را جشن می‌گرفتند کشورهای غربی در سال‌های بعد از ۸۰ به مقوله حقوق زن و برابری زنان با مردان توجه چشم‌گیر کردند اما هنوز هم فاصله زیادی با اهداف هشتم مارس دارند. امروز میلیون‌ها انسان زن و مرد در گردهمایی‌ها، هشتم مارس را گرامی می‌دارند.

 

از کلارا تستکین بیشتر بدانیم

او دختری از دهکده ویدرو در ایالت ساکس آلمان بود که پنجم ژوئیه ۱۸۵۷ در یک خانواده روستایی با پدر فرهنگی و مادر فمینیست چشم به جهان گشود. کلارا راه پدر را در پیش گرفت و دانشسرای عالی (دانشکده تربیت معلم) را در لایپزیگ به پایان برد و به شغل معلمی پرداخت. هم‌زمان در شرایط بسیار سخت خفقان حکومت راست‌های افراطی همچون صدراعظم بیسمارک در گردهمایی‌های زن‌های سوسیالیست مخفیانه شرکت می‌کرد و در این گردهمایی‌ها بود که با یک یهودی کمونیست انقلابی روس تبعیدی حکومت تزار آشنا شد و به ازدواج غیر رسمی انجامید که حاصل آن دو پسر: ماگزیم تستکین و کنستانتین تستکین بود.

نام این روس انقلابی اوسیپ تستکین (Ossip – Zetkin) بود که از بزرگان و نام‌آوران هنر نقاشی و مجسمه‌سازی در جهان بود و با بزرگان این هنر همچون پیکاسو رابطه هنری داشت. در سال ۱۸۸۰ به خاطر عقایدش بازداشت و به‌عنوان عنصر نامطلوب از آلمان اخراج گردید. او به پاریس رفت و آنجا مستقر شد. اوسیپ تستکین در تبعیدگاه پاریس به رهبری اولین جنبش کارگران مهاجر انتخاب گردید. در همین ایام کلارا تستکین در آلمان بازداشت و اخراج گردید. وی در پاریس به همسرش پیوست و به اتفاق او به تهیه مقدمات کنگره بین‌الملل دوم دست به کار شد. در همین زمان اوسیپ به بیماری سل درگذشت (۱۸۸۹).

حال در آستانه تشکیل کنگره بین‌الملل دوم که قرار بود کلارا درباره اشتغال و استقلال اقتصادی و رهایی زنان از زیر ستم مردان صحبت کند رفقای خود را از تغییر موضوع سخنرانی که به دلیل تحول فکری و تغییر عقیدتی دیگر خود او را قانع نمی‌کرد سخن به میان آورد. این بار تحلیل کلارا درباره اشتغال زن چنین بود: زنی که ارباب خانه را با ارباب کارخانه یا سلطه شوهر را با سلطه سرمایه‌دار جابه‌جا کرده «برده شوهر بوده، شده برده صاحب‌کار» بنابراین مبارزه باید طبقاتی باشد و کل سیستم سرمایه‌داری فاسد وا مانده که دچار اعتراضات و اعتصابات است هدف قرار گیرد. بدین ترتیب کلارا تستکین با فمینیسم بورژوایی خط و نشان کشید. یادش گرامی و راهش پایدار باد.

برچسب ها:

ارسال نظرات