داستان «من وکالت می‌دهم / نمی‌دهم!» از کجا شروع شد؟

رضا پهلوی در آن مصاحبه که ۱۶ ژانویه روی آنتن رفت؛ گفت: «فردا هر کاری که بخواهیم انجام بدهیم، بایستی یک مبنای مقبولیت و مشروعیت از داخل داشته باشد و این بایستی بیشتر از بیان و در عمل دیده شود. اگر فردا قرار باشد در صحنه بین‌المللی از جانب هم‌میهنان رایزنی‌های لازم را انجام دهیم؛ لازم است نشان دهیم که این به پشتیبانی و نمایندگی از طرف زندانیان سیاسی، فعالان مدنی، جریانات فکری و سیاسی داخل کشور است که نتوانسته‌اند در این جلسات حضور پیدا کنند. این را باید بین خودمان و نیروهای داخلی انجام دهیم.»

اما در تاریخ ۱۷ ژانویه، «سعید حافظی»، روزنامه‌نگار ساکن آلمان و مؤسس و سردبیر «رادیو گوشه‌کنار» ویدیویی را در صفحه توییترش با این مضمون منتشر کرد: «شاهزاده رضا پهلوی؛ مصاحبه شما را دیدم و از شما بابت دفاع از تمامیت ارضی ایران و صحبت از ماهیت گروهِ منفورِ مجاهدین تشکر می‌کنم. اما شما گفتید اگر بخواهید نقش رهبری برای دوره گذار را به عهده بگیرید، نیاز به وکالت فعالیت سیاسی، مدنی و مردم ایران دارید.

من، سعید حافظی روزنامه‌نگار و فرزند ایران؛ کسی که در این سال‌ها سعی کرده است، صدای مردمش باشد و امروز معتقد است واژه مردمِ داخل و خارج ایران معنا ندارد؛ با توجه به شناختی که از شما پیدا کردم و با توجه به صحبت‌هایی که از شما شنیدم؛ به شما وکالت تام می‌دهم تا هرجا، هر تصمیمی که احساس کردید برای رسیدن به یک حکومت سکولار و دموکرات لازم دارید؛ بگیرید. این دلیلی بر دفاع من از سامانه سیاسی خاصی نیست، بلکه اعتماد کامل من به شماست…»

او در ادامه از مردم خواست تا فارغ از اینکه به کدام جناح سیاسی تعلق‌خاطر دارند؛ در زیر پُستِ او کامنت بگذارند: «وکالت می‌دهم» و همچنین رضا پهلوی را منشن کنند.

این درخواست بعد از گذشت چهار ماه از خیزش انقلابی ایرانیان در خارج و داخل ایران مطرح می‌شد در فضایی که بسیاری منتقد اپوزسیون بودند که هنوز نتوانسته بودند با یکدیگر و در حمایت از مردم ائتلاف داشته باشند،

استقبال از این پیشنهاد به اندازه‌ای بود که در مقابل آن هشتگی با عنوان «من_وکالت_نمی‌دهم» هم راه افتاد و بحث‌های بسیاری درگرفت. برخی حتی از داخل زندان‌های ایران، پیام رساندند که به شاهزاده رضا پهلوی، وکالت می‌دهند.

البته اشاره به این نکته هم باید کرد که بر اساس برخی نوشته‌ها (ازجمله مقاله‌ای در رادیو فردا) رضا پهلوی، سه سال پیش به‌طور رسمی و در یک مصاحبه تلویزیونی عنوان کرده بود که تمایل دارد وکالت مردم ایران را در مقابل جمهوری اسلامی بر عهده بگیرد.

رضا پهلوی: همراه شما در این مبارزه خواهم بود

رضا پهلوی بعد از گذشت نزدیک به یک هفته از راه افتادن این حرکت، در واکنش به آن خطاب به مردم نوشت: ««ابراز عمومی این اعتماد، ازجمله این امکان را به من و دیگر افراد مورد وثوق شما می‌دهد تا با قدرت و صراحت بیشتری به نمایندگی از شما در سطح بین‌المللی گفت‌وگو و مذاکره کنیم. من از همه نیروهای دموکراسی‌خواه اعم از شخصیت‌ها، احزاب و گروه‌ها» دعوت به همکاری می‌کنم و شرط این همکاری را سه اصل مشترک حداقلی «تمامیت ارضی ایران، دموکراسی سکولار مبتنی بر حقوق بشر و حق مردم برای تعیین شکل نظام سیاسی از طریق یک انتخابات آزاد» می‌دانم. به مسئولیتی که این اعتماد با خود به همراه می‌آورد، آگاهم و هم‌چون چهار دهه گذشته، بدون هرگونه چشم‌داشت و یا انگیزه شخصی، با تمام توانم همراه شما در این مبارزه خواهم بود.»

موافق‌ها، مخالف‌ها و آن‌ها که سکوت کردند

علی کریمی که در این مدت حمایت همیشگی و بی‌پروایش را از خیزش مردمی ایران، نشان داده بود و حتی نام خودش از سوی برخی به‌عنوان کسی مطرح می‌شد که می‌توانست یکی از اعضای ائتلاف برای گذر از جمهوری اسلامی باشد؛ از اولین چهره‌های مشهوری بود که به رضا پهلوی وکالت داد. او توییت زد: «#من_وکالت_می‌دهم، به شاهزاده رضا پهلوی، برای دوران گذار از رژیم بچه‌کش و یک رفراندوم آزاد برای ایرانی آزاد و آباد» همچنین دو روز بعد هم خطاب به کسانی که این وکالت را رد می‌کردند؛ توییتی دیگر زد: «ما همچنان منتظریم دوستانی که تا الان وکالت ندادن شخص موردنظر خود را معرفی کنند»

احسان کرمی، بازیگر و مجری که به تازگی به آمریکا رفته است، ضمن حمایت از موضوع وکالت؛ پتیشنی را در سایت change. org راه انداخت که تا لحظه نوشتن گزارش (شنبه، ۲۲ ژانویه) ۳۲۹.۶۲۳ نفر آن را امضا کرده بودند که این آمار لحظه به لحظه بر تعدادش افزوده می‌شد.

داریوش اقبالی: وکالت می‌دهم اما تنها برای دوران گذار

داریوش اقبالی هم که از زمان قبل انقلاب به‌عنوان هنرمندی معترض و سیاسی شناخته می‌شود، کسی که در زمان محمدرضا شاه، زندانی شد و در زمان انقلاب از ایران گریخت، به ایشان وکالت داد. او متنی در اینستاگرامش منتشر کرد که با چند خطی از غزل معینی کرمانشاهی آغاز می‌شد. «این عقربه تند زمان است که می‌خندد · بر راه دراز و قدم آهستگی ما»

داریوش برخلاف بسیاری که ایشان را «شاهزاده» خطاب کرده بودند، «آقای رضا پهلوی» خواند و نوشت: «در میان افراد خارج از ایران، آقای رضا پهلوی را گزینه مناسبی برای نمایندگی اپوزیسیون خارج می‌دانم. معتقدم ایشان بیش از دیگران می‌توانند نقشی مفید در جهت بازتاب صادقانه خواسته‌های آزادی‌خواهانه مردم داخل ایران در سطح بین‌الملل ایفا کنند. این وکالت تنها برای دوران گذار است و پس از آن تکلیف را انتخابات آزاد روشن می‌کند. همان‌طور که ایشان بارها اعلام کرده‌اند، من هم این نقش را تنها برای دوران گذر از جمهوری اسلامی مفید و موجه می‌دانم. پس از آن، فقط انتخاباتی سالم با حضور آزاد تمام طیف‌های سیاسی و قومیت‌های مختلف، همه برابر با یک رأی، نوع نظام سیاسی ایران و رهبران آن را تعیین خواهد کرد.

مسیح علی‌نژاد، نازنین بنیادی، حامد اسماعیلیون، علی کریمی و رضا پهلوی در این مدت بارها در کنار یکدیگر اسمشان قرار گرفت و برخی امید داشتند که ائتلافی را پایه بگذارند. اما از این میان رضا پهلوی اعلام آمادگی برای وکالت ایرانیان را کرده؛ علی کریمی به « من وکالت می‌دهم» پیوسته اما مسیح و نازنین موضع‌گیری خاصی نکرده‌اند.

حامد اسماعیلیون هم دراین‌باره اظهارنظری نکرده است. البته او در روزهای اخیر و در مصاحبه با «ایران اینترنشنال» درباره ایشان گفته بود: برای شاهزاده رضا پهلوی به‌عنوان کسی که سال‌ها فعالیت کرده احترام قائل هستم و رضا پهلوی در میان بخشی از مردم ایران پایگاه اجتماعی دارد. »

اردلان سرافراز، شاعر و ترانه‌سرا هم در صفحه اینستاگرامش؛ موافقت خودش را با وکالت رضا پهلوی اعلام و نوشت: «برای گذار از رژیم جهل و جنون و یک رفراندوم آزاد برای رسیدن به ایرانی آباد و آزاد به شاهزاده رضا پهلوی وکالت می‌دهم.»

اِبی: برای گذر کردن از این گردنه خطرناک تاریخی

ابی خواننده پرطرفدار هم که در طی این سال‌ها همیشه موضع‌گیری‌های سیاسی داشته است، وکالت داد و نوشت: «در این روزهای سخت و غم‌انگیز در تاریخ کشورمان و برای گذر کردن از این گردنه خطرناک تاریخی، ایرانیان نیاز مبرم به همبستگی و پشتیبانی از یکدیگر دارند. شاهزاده رضا پهلوی و یارانشان گزینه‌ای شایسته برای این گذر تاریخی می‌باشند. به امید آزادی ایران و زمانی که آرای مردم ایران آینده سرزمین‌مان را رقم بزند.

لیلا فروهر ازجمله خوانندگانی که مخفیانه و به سختی بعد از انقلاب از ایران فرار کرد؛ عکسی از خودش در کنار رضا پهلوی را منتشر و نوشته است: « من لیلا فروهر به‌منظور همبستگی و اتحاد برای آزادی ایران و تشکیل دولت دموکراتیک، به شاهزاده رضا پهلوی رأی می‌دهم.»

مادر نیکا شاکرمی، عکسی از رضا پهلوی را در صفحه خود گذاشت و نوشت: «آقای رضا پهلوی برای دوران گذار موجه و مناسب است.»

بابک امینی آهنگساز و نوازنده شناخته‌شده گیتار که از سال ۲۰۰۷ در کانادا زندگی می‌کند با انتشار عکسی از خودش و رضا پهلوی با پوششی راحت و غیررسمی؛ نوشت: «من وکالت می‌دهم به امید آزادی ایران»

در میان سیاستمداران ایرانی‌تبار پارلمان اما اشاره‌ای به این موضوع دیده نشد.

نازنین افشین‌جم فعال حقوق بشری ایرانی –کانادایی و همسر پیتر مک کی وزیر دفاع سابق کانادا که در این روزها بسیار فعال بوده است؛ با اشاره به اعلام حمایتِ علی کریمی از رضا پهلوی که موجب اطمینان خاطرش از درستی این گزینه می‌شود نوشته است: «من واقعاً معتقدم که با اتحاد شانس بیشتری برای موفقیت داریم.»

دکتر امیر حمیدی دیپلمات پیشین ایالات‌متحده آمریکا، کارشناس عالی امنیت ملی و تروریسم جهانی هم نوشت: به‌عنوان یک عضو اندیشکده آوای آزادی آرمان‌هائی که از طرف شاهزاده رضا پهلوی بیان شده‌اند را با آرمان‌ها و اهداف اندیشکده آوای آزادی در یک راستا میدانم و معتقدم ایشان صدای مردم آزادیخواه ایران را منعکس می‌کنند.

شهره آغداشلو، شهرام شب‌پره، کیمیا علیزاده (تکواندوکار و نخستین زن ایرانی برنده مدال المپیک)، شاهین نجفی هم ازجمله کسانی بودند که وکالت دادند.

آن‌هایی که هشتگ زدند: من وکالت نمی‌دهم

• من #وکالت_نمی‌دهم و این ماجرا رو چیزی فراتر از یه پروژه نمی‌دونم. قبلا هم بوده که عده‌ای برن برای یه هشتگ و موج دیجیتال صندوق یا اتاق فکری رو تیغ بزنند. دراین‌باره می‌نویسم چون شعبون بی‌مخ‌ها جو ارعاب و توهین راه انداخته‌اند تا صدای مخالف در نیاد. شما تنها نیستید!
• خوبه رضا پهلوی-که این روزها قهرمانی شده بر اسب سفیدخوشبختی-بگوید نظرش درباره کودتای ۲۸مرداد چیست؟ درباره سلاخی فاطمی و سال‌ها حصر مصدق چه می‌گوید؟ درباره قتل بیژن جزنی و یاران در تپه اوین درحالی‌که درحال گذراندن حکم زندانشان بودند، چه می‌گوید؟ درباره شکنجه‌های سادیستیک ساواک چه نظری دارد؟
• برای تکرار نشدن تاریخ از نوع رفراندم «جمهوری اسلامی: آری یا نه»؛ من وکالت نمی‌دهم
• وکالت به رضا پهلوی دقیقاً نقطه پایان جنبش ۱۴۰۱ است
• خون پاک بچه‌هامون برای #زن_زندگی_آزادی ریخته شد نه برای «من وکالت می‌دهم»
• یادتونه خامنه‌ای هم اومده بود تو یه دوره‌ی گذار مملکت دست بگیره و ماندنی شد؟ ما پایان استبداد میخواهیم. فرد نمیخواهیم!
• باید نهادی ایجاد شود و به هیچ شخصی #من_وکالت_نمی‌دهم. در تمام ۱۰۰ساله اخیر آنجا که نهاد به نفع شخص کنار رفت فاجعه ایجاد شد.
• بعضی هم هستند که هرچقدر براشون درباره ضرورت «رهبری جمعی که بازتاب تکثر جامعه و اپوزیسیون باشد» صحبت کنی باز بلانسبت مثل گاو نگاهت می‌کنند و می‌گن اگه رضا پهلوی نه پس کی؟ پیشنهاد تو کیه؟ یک اسم بده! کلا ذهنشان از دامنه «یک اسم» اونورتر نمی‌ره!