سه گلوله به قلب خواهرم شلیک کردند

جسد مریم (دیبا) در حالی در بهشت‌زهرا دفن شد که به خانواده‌اش هم اجازه برگزاری مراسم عزاداری ندادند و در سکوت خبری، دفن شد.

بابک اسمعیل‌زاده فعال، برادر مریم در تورنتو زندگی می‌کند و در گفت‌وگو با رسانه هفته از جزئیات کشته‌شدن خواهرش می‌گوید. بابک می‌گوید که خانواده‌اش از سوی مأموران امنیتی جمهوری اسلامی تحت فشار بوده‌اند تا اطلاعاتی درباره قتل مریم اسماعیل‌زاده منتشر نشود.

حالا بابک اسمعیل‌زاده قصد دارد در ۲۲ ژانویه، مراسم یادبودی برای خواهرش در تورنتو برگزار کند. او در گفت‌وگو با هفته از این مراسم و همچنین جزئیات کشته‌شدن خواهرش می‌گوید که در ادامه می‌خوانید.

آقای اسمعیل‌زاده! درباره جزئیات اتفاقی که برای خواهرتان افتاد و به قتل او منجر شد، توضیح بیشتری می‌دهید؟

بابک اسمعیل‌زاده فعال: درست یک هفته پیش از اینکه این اعتراضات شروع شود، خواهرم منزل نبوده است تا زمانی که کشته می‌شود؛ بنابراین خانواده من اطلاعات چندانی از چگونگی ماجرا ندارند. ۱۵ دسامبر سال گذشته میلادی مادرم پیامی مبنی بر این داد که مریم فوت شده و منتظر دعوت‌نامه از طرف شما بوده است. من در ۱۵ دقیقه اول گیج بودم و نمی‌دانستم چه پاسخی بدهم. وقتی از چگونگی ماجرا پرسیدم به من گفتند که مریم بیرون بوده و ایست قلبی کرده است.

سپس من را به خواهرزاده‌ام ‌ارجاع دادند. از طریق تلگرام با او ارتباط گرفتم. به من گفت من هیچ اطلاعاتی ندارم. فقط می‌دانم باید به اداره آگاهی میدان شاپور برویم. بعداً اینها سناریوشان عوض شد. متوجه شدم که به‌شدت از طرف نیروهای امنیتی تحت‌فشار هستند. آخرین سناریوشان این بود که از بلندی پرت شده است. درحالی‌که یک شاهد عینی که از آوردن نامش معذورم، به من گفت که من آنجا بودم. آنجا هیچ تظاهراتی نبوده است. مریم را شناسایی و تعقیب کرده بودند تا اینکه در خیابان نیاوران تهران، سه گلوله به سمت قلبش شلیک می‌کنند. الان در مدارک پزشکی قانونی نوشته شده که در اثر اصابت متعدد جسم سخت کشته شده است.

تاریخ فوت خواهرتان مشخص شده است؟

بابک اسمعیل‌زاده فعال: همان ۱۵ دسامبر سال گذشته بوده است که با پیگیری‌های متعدد، توانستم این اطلاعات را کسب کنم.

درباره مریم کمی برای ما توضیح دهید؟ آیا فعال سیاسی بودند؟

بابک اسمعیل‌زاده فعال: ایشان تا زمان مرگش، هیچ ارتباطی با این تظاهرات نداشتند. خودم فعال سیاسی هستم. اگر می‌دانستم فعالیت سیاسی انجام می‌دهد، قطعاً جلوی او را می‌گرفتم. متأسفانه من هم هیچ ارتباطی با او نداشتم. مریم در کار ناخن بود و در سالن‌های آرایش مختلف و با درآمد خیلی خوب کار می‌کرد. مدتی هم درگیر سرطان سینه شد و در نتیجه یکی از سینه‌هایش را درآوردند. بعد دنبال شیمی‌درمانی بوده است. دو بار کرونا می‌گیرد که در آن دوران ما همواره نگران او بودیم، اما مشکلی پیش نیامد. پیش از مرگ او، از روزی که از خانه بیرون رفت هیچ کسی اطلاعاتی از او ندارد. صفحه اینستاگرام او را چک کردم، یکسری اطلاعات کسب کردم در این حد که در مورد مهسا امینی، چند تا پست گذاشته بوده است.

شما هیچ گمانه‌زنی ندارید که چرا مأمورها سه گلوله به او شلیک کرده‌اند؟

بابک اسمعیل‌زاده فعال: او در تظاهرات بوده است. قانون نانوشته تظاهرات حکم می‌کند که پس از حضور در تظاهرات نباید از خانه بیرون بیایی تا تظاهرات بعدی. متأسفانه او بی‌احتیاطی کرده و متوجه نبوده است که کسی دنبال اوست. ولی من حدس می‌زنم شاید کسی هویت او را افشا کرده باشد، اما شاهد عینی دقیقاً چیزی را گفت که عرض کردم.

شاهد عینی اطلاعت دیگری ارائه نداد؟ اینکه مریم در حال انجام چه کاری و در چه موقعیتی بوده و یا شلیک‌ها از چه فاصله‌ای بوده است؟

بابک اسمعیل‌زاده فعال: متأسفانه تنها چیزی که توانست به من بگوید همین بود و به من گفت دیگر با من تماس نگیر.

اعتبار آن شاهد عینی برای شما ثابت شده است؟ آیا از منابع دیگر هم اطلاعاتی کسب کرده‌اید؟

بابک اسمعیل‌زاده فعال: من مطمئن هستم که او درست گفته است.

شما گفتید خودتان هم فعال سیاسی هستید. کمی هم درباره خودتان می‌گویید؟

بابک اسمعیل‌زاده فعال: آخرین باری که به ایران سفر کردم، سال ۲۰۱۳ بوده است. دو سال قبلش مادرم با من تماس گرفت و گفت نادر (برادر بزرگم) را گرفته‌اند و در زندان است. نادر هیچ‌گونه فعالیت سیاسی ندارد و اصلاً سواد کار سیاسی ندارد. متأسفانه به‌خاطر یک فحش به خامنه‌ای یا هر چیز دیگری، او را به شدیدترین وجه ممکن، شکنجه کرده بودند. موقعی که آخرین بار به ایران رفتم و تمام بدنش را دیدم، وحشت کردم، چون به فاصله هر یک اینچ، جای خاموش‌شدن سیگار بود.

وقتی داشتم برمی‌گشتم به کانادا، به مادرم گفتم دیگر به ایران بازنمی‌گردم، چون می‌خواهم به سراغ فعالیت‌های سیاسی بروم. وقتی به کانادا برگشتم، دو سال عضو کنگره ایرانیان کانادا بودم که پس از مدتی، طی جلسه‌ای هم برای تغییر اساسنامه سازمان، من به‌عنوان داوطلب در آن جلسات بودم. آنجا بود که متوجه شدم این کنگره هم به درد ما نمی‌خورد. این هم به نحوی لابی جمهوری اسلامی به شمار می‌رود.

چه سالی عضو کنگره بودید؟

بابک اسمعیل‌زاده فعال: سال ۲۰۱۳ و ۲۰۱۴. بعد از آن، با یکسری از دوستان که برای خانم ریحانه جباری (محکوم به اعدام در ایران) کمپین ساخته بودند، مشارکت داشتم که متأسفانه موفق نشدیم و ریحانه را اعدام کردند. ازآن‌پس هم در شبکه‌های اجتماعی می‌نویسم و به همه می‌گویم که چه اتفاقاتی افتاده و چه باید بکنند.

شغل شما در تورنتو چیست؟

بابک اسمعیل‌زاده فعال: پارت تایم مشغولم. منتها مشکل بزرگی که دارم این است که هشت سال پیش یک تصادف بزرگ با اتومبیل داشتم و آن اتفاق، من را کمی ناکار کرده است و نمی‌توانم با پای راستم به‌راحتی راه بروم. به همین دلیل، مشمول مزایای ODSP (برنامه حمایت از معلولان) هم هستم.

شما در بنری که اخیراً منتشر کرده‌اید، عنوان کردید که اجازه برگزاری مراسم چهلم خواهرتان را به شما نداده‌اند. داستان این موضوع چیست؟

بابک اسمعیل‌زاده فعال: مراسم چهلم نبود. مراسم خاک‌سپاری بود. مأموران حکومتی اجازه ندادند که خانواده‌ام جسد خواهرم را ببینند. جسد در پلاستیک پیچیده شده بود. حتی اجازه فیلم‌برداری و عکاسی هم ندادند. من از خانواده خواهش کرده بودم که برای من تصویر بفرستند، اما نتوانستند.

پس بعداً برای اجرای مراسم چهلم مشکلی نداشتند؟

بابک اسمعیل‌زاده فعال: نه. اما مثلاً مراسم سوم را یک روز بعد برگزار کردند. چهلم فکر می‌کنم ۲۳ ژانویه باشد. توصیه کردم که تنها نروید، چون خانواده من سه چهار نفر بیشتر نیستند و ممکن است خطرناک باشد.

شما هم اعلام کردید که یکشنبه ۲۲ ژانویه در مل لستمن تورنتو قصد دارید برنامه‌ای برای یادبود خواهرتان داشته باشید. یکشنبه هم فکر می‌کنم یک تظاهرات دیگری هم در میدان مل لستمن برگزار می‌شود.

بابک اسمعیل‌زاده فعال: مراسم چهلم خواهرم در تورنتو ساعت ۴ تا ۵ بعدازظهر ۲۲ ژانویه در مل لستمن برگزار خواهد شد. درباره اینکه تظاهرات دیگری هم در همان روز و در همان مکان برگزار شود، اطلاع دقیقی ندارم.