جولان زیرسویه XBB.1.5 با قدرت شیوع بالا در کانادا

پس از گذشت حدود یک سال از ظهور سویه اومیکرون، زیرسویه‌های زیادی از آن ایجاد شده است که زیرسویه اخیر آن یعنی XBB.1.5 حالا به یک نگرانی جدی در سیستم‌های بهداشتی برخی کشورها از جمله کانادا تبدیل شده است. این زیرسویه کرونا، با سرعت در حال گسترش است و حداقل در ۲۵ کشور از جمله کانادا و آمریکا نیز دیده شده است.

به گزارش هفته، به نقل از سی‌بی‌سی و سی‌ان‌ان، بسیاری از سویه‌های اومیکرون در طی یک سال اخیر از بین رفته‌اند، اما آنها که باقی ماندند، بالاترین سطح ابتلا به کرونا را در جهان رقم زدند. زیرسویه XBB.1.5 برای اولین بار در ماه اکتبر در آمریکا شناسایی شد و از آن زمان تاکنون حداقل در ۲۵ کشور شناسایی شده است.

آژانس سلامت عمومی کانادا (PHAC) هم از ۲۱ مورد شناسایی شده ابتلا به XBB.1.5 در کانادا خبر داده است، اگرچه آمار کامل، بیشتر از این مقدار است. ۱۲ مورد از این ۲۱ مورد ابتلا در بریتیش کلمبیا، شناسایی شده است. کارشناسان می‌گویند با توجه به تعطیلات در کانادا و تاخیری که در جمع آوری داده‌ها به وجود آمده، وضعیت دقیق آمار مبتلایان در کانادا، همچنان مبهم است.

در عین حال، آنجلا راسموسن، ویروس‌شناس دانشگاه ساسکاچوان هم هشدار می‌دهد که این زیرسویه جدید اومیکرون می‌تواند فصل سخت شیوع ویروس‌های تنفسی در کانادا را طولانی‌تر سازد.

دکتر آرت پون، استاد ویروس شناسی در دانشگاه Western University هم هشدار می‌دهد که انتظار دارد این زیرسویه جدید اومیکرون در نهایت از سایر زیرسویه‌های غالب در کانادا که از سویه BA.5 مشتق شده‌اند، پیشی بگیرد.

پیش‌بینی‌ها حاکی از این است که این زیرسویه جدید اومیکرون بزودی به زیرسویه غالب در بسیاری از کشورها تبدیل خواهد شد. به طور مثال، این زیرشاخه اومیکرون، به سرعت در حال گسترش در جنوب آمریکا است و پیش‌بینی شده است که این واریانت جدید بزودی ۴۰ درصد موارد ابتلا به کرونا در آمریکا را تشکیل بدهد. در بریتانیا هم فعلا یک مورد از هر ۲۵ مورد ابتلا به کرونا از این زیرسویه جدید اومیکرون است، اما پیش‌بینی شده است که سویه غالب بعدی در بریتانیا هم XBB.1.5 باشد.

دکتر ماریا ون کرخوف، سرپرست فنی واکنش به کووید ۱۹ در سازمان جهانی بهداشت هم گفته که این سازمان نگران گسترش زیرسویه XBB.1.5 و توانایی بالای این زیرسویه در فرار از واکسیناسیون است.

البته این مقام مسئول در سازمان جهانی بهداشت گفته که هنوز شواهدی وجود ندارد که نشان بدهد شدت ابتلا به XBB.1.5 بالاتر از زیرسویه‌های دیگر اومیکرون باشد. در عین حال او هشدار داده است که این زیرسویه جدید اومیکرون با سرعت در حال جایگزینی با سایر زیرسویه‌های دیگر کرونا است.

اگرچه شواهدی از افزایش شدت ابتلا در زیرسویه XBB.1.5 وجود ندارد، در عین حال برخی کارشناسان می‌گویند که طبق شواهد اولیه، این زیرسویه جدید اومیکرون می‌تواند به افزایش میزان ابتلا به کرونا منجر شود. درواقع سرعت گسترش این زیرسویه، بالاتر از سویه‌های هم‌خانواده است. به همین دلیل، گسترش این زیرسویه می‌تواند وضعیت تحت فشار در بیمارستان‌های کانادا را حادتر کند.

نکته مهم دیگر این است که XBB.1.5 می‌تواند منجر به عفونت مجدد کرونا در افراد شود. یعنی فرد پس از خلاصی از یک زیرسویه کرونا، احتمال دارد مجدد به XBB.1.5 مبتلا شود.

یک مطالعه آزمایشگاهی از محققان دانشگاه کلمبیا نیز که در مجله پزشکی Cell منتشر شده است، حاکی از آن است که زیرسویه جدید اومیکرون می‌توانند اثربخشی واکسن‌های فعلی را کاهش دهد.

البته این حرف به معنای بی‌اثر بودن واکسن بر این زیرسویه نیست. اخیرا گروهی از محققان آمریکایی در مجله پزشکی نیوانگلند در متنی علمی به این نکته اشاره کردند که افرادی که دوز تقویتی واکسن کرونا را برای مقابله با اومیکرون تزریق کرده‌اند، بدنشان بهتر در برابر همه زیرسویه‌های اومیکرون، مقاوم بوده است.