لاریجانی‌ها و رویال بانک کانادا

کامران ملک‌پور

«سینا لاریجانی فرزند فاضل لاریجانی یکی از پنج برادر مافیای قدرت در جمهوری اسلامی از مدیران ارشد رویال بانک RBC در ونکوور کانادا است.»

این نقل به مضمون پست اینستاگرامی مشترک من و دوستی به نام میرا نصیری در هفته اول نوامبر یعنی یک‌ماه قبل است. نوشته‌ای کوتاه که سرآغاز مقاله‌ای بود که یک رسانه معتبر فارسی‌زبان خارج از ایران حاضر به انتشارش نشد و حالا در یک فایل کامپیوترم خاک می‌خورد.

آن پست ویدیویی و توییت‌های بعدی‌ام درباره سینا لاریجانی هرچند کمتر از مقاله بازتاب نداشت. اولین کامنت‌ها بر اساس شک و شبهه بود. چند نفری نوشتند که بهتر است بجای بردن آبروی مردم مطمئن شوم فرد معرفی‌شده همانی است که مدعی‌ام. درواقع داستان آن‌قدر برای مخاطبان غیرمتعارف بود که حاضر نبودند آن را باور کنند. کار به جایی رسید که مجبور شدم به یکی از طرفداران حکومت که به شدت موضوع را انکار می‌کرد پاسخ دهم. تأکید کردم که تحقیقات کاملی قبل از انتشار انجام شده است. ازجمله یک‌بار با موبایل شخصی فرزند فاضل لاریجانی تماس گرفته‌ام.

تماسی که چند ثانیه بیشتر طول نکشید و او پس از پی بردن به اینکه شناخته‌شده گوشی را قطع کرد. در کانادا افراد وابسته به مقامات سیاسی موظفند در روابط مالی، پولی و اقتصادی این ارتباط خود را اعلام کنند. در اغلب فرم‌های استخدامی هم گزینه‌ای وجود دارد که از فرد می‌خواهد اگر وابستگی به افراد شناخته‌شده سیاسی دارند (politically exposed person) اعلام کنند. سینا اردشیر لاریجانی نه‌تنها به خاطر چهار عمویش موظف بوده این موضوع را در زمان استخدام برساند بلکه موقعیت شغلی پدرش نکته جالب‌تری دارد. فاضل اردشیر لاریجانی پدر این مدیر ارشد بانک، رایزن فرهنگی سفارت جمهوری اسلامی ایران در خاک کانادا بوده است. همان سفارتخانه‌ای که دولت کانادا نزدیک به یک دهه قبل دربش را بست. سینا لاریجانی در مدارک مالی دیگری که به رؤیت شخصی‌ام رسیده در پاسخ به این پرسش رایج گزینه منفی را انتخاب کرده است. به عبارت ساده‌تر او اعلام کرده که هیچ‌یک از نزدیکانش از افراد شناخته‌شده سیاسی نیستند!

این در حالی است که به‌جز مشاغل پدر، آملی لاریجانی یکی از عموهای سینا رئیس قوه قضاییه ایران بوده و علی لاریجانی عموی دیگر هم سال‌ها ریاست مجلس را بر عهده داشته است.

یک هفته پس از گزارش درباره «آقازاده‌» دو تابعیتی و عدم واکنش بانک تعدادی از ایرانیان در مقابل ساختمان اصلی رویال بانک در ونکوور تجمع کردند.

می‌دانیم که در سراسر کانادا، از جمله در بریتیش کلمبیا تجمع مسالمت‌آمیز آزاد است. در روز بیست و چهارم نوامبر پس از یک فراخوان آنلاین توسط مخالفان جمهوری اسلامی در ونکوور عصر یک روز کاری چند صد نفر در تقاطع دو خیابان اصلی شهر جورجیا و بورارد جمع شدند. برخی حاضران پرچم شیر خورشید ایران را در دست داشتند. بعضی‌ها هم نوشته‌هایی که از بانک می‌خواست دلیل همکاری با یکی از خانواده‌های گرداننده حکومت ایران توضیح دهد.

شعبه اصلی بانک در ونکوور به دلیل این تجمع توسط مدیرانش تعطیل شد. این رخداد بی‌اهمیت درواقع تنها واکنش علنی بانک به درخواست ایرانیان تا زمان انتشار این گزارش است؛ هرچند باید از جلسه خصوصی مارتین تیبودو هم یاد کرد.

چند روز پس از دست‌به‌دست شدن پست کوتاه اینستاگرامی، ارشدترین مدیر بانک در استان بریتیش کلمبیا هم تحت‌فشار افکار عمومی جلسه‌ای با تعدادی از همکاران ایرانی‌اش تشکیل داد.

او پس از شنیدن صحبت‌های همکارانش و دغدغه آن‌ها که سینا لاریجانی امکان دسترسی به‌حساب تمام ایرانیان کانادا را دارد. پاسخ داد که ازنظر وی حضور این فرزند مقام دولتی حکومت ایران در بانک مشکلی ندارد. او حتی عنوان کرد که به دلیل تهدیدهای جانی که به او شده پیشنهاد داده تا نیروی محافظ برایش استخدام کنند. مارتین تیبودو درواقع آب پاکی را روی دست همکارانش ریخت و با گفتن جملاتی حساب‌شده خواست دستکم صداهای داخل مجموعه کاری‌اش را خاموش کند.

فردای انتشار پست کوتاه آنلاین که هزاران بازدید گرفته بود افسر خانمی از پلیس ونکوور با تلفن تماس گرفت. با توپ پر گفت که بهتر است پشت عنوان روزنامه‌نگاری‌ام قایم نشوم. سینا لاریجانی یک شهروند موفق و سخت‌کوش کانادایی دانست که به‌طورقطع و یقین ارتباطی با رژیم ایران ندارد. اصرار داشت همان چند خط معرفی کوتاه جان وی را به خطر انداخته و باید سروته قضیه را هم بیاورم. وقتی پرسیدم آیا می‌داند که چه نوشته‌ام گفت فارسی بلد نیست اما هرچه که هست نباید ادامه پیدا کند. در جواب با صدای لرزان گفتم که بهتر از من می‌داند در این کشور آزادی بیان حرف اول را می‌زند. تهمت و تهدیدی انجام‌نشده و تنها معرفی یک فرد است. جمع‌بندی کردم. که پست‌ها سرجایشان خواهند ماند و مکالمه ناخوشایند به پایان رسید.

ناگفته نماند بعدتر این رویه تغییر کرد و دو افسر ارشد پلیس ونکوور و پلیس سواره نظام سلطنتی در جلسه‌ای حضوری اطمینان دادند تا زمانی که در حریم قانون به کار ژورنالیستی ادامه بدهم مشکلی نخواهم داشت.

تجمع مقابل بانک RBC

حال با علنی شدن پیشینه این مدیر ارشد این سؤال مطرح است که آیا بانک از این ارتباط خانوادگی مطلع بوده و اگر مطلع بوده چه اقدامات پیشگیرانه‌ای انجام داده است؟ هرچند شواهد نشان می‌دهد پاسخ به این پرسش منفی است.

حال که از این سوابق خانوادگی وعدم ابراز آن توسط کارمند به قول مدیر ارشد بانک توانمند، دوست‌داشتنی و سخت‌کوش مطلع شده چه اقدامی کرده است؟

چرا بانک حاضر نیست به نگرانی‌ها دراین‌باره پاسخ دهد؟ آیا هرگونه پاسخی به ابهام نشان خواهد داد که رویال بانک کانادا تخلفی مرتکب شده و یا اشتباه کرده است.

مقامات بانک رویال بر این باورند که سکوت در این زمینه موجب فراموشی موضوع خواهد شد چیزی که بعید است جامعه چند صدهزارنفری ایرانی کانادایی حتی با گذشت زمان براحتی از کنارش بگذرند.

توضیح: این گزارش توسط آقای کامران ملک‌پور، روزنامه‌نگار مستقل ساکن ونکوور تهیه شده و برای انتشار به هفته ارسال شده است.