تهدیدهای حکومت اسلامی علیه مخالفانش در کانادا، ایران و جهان

در گزارشی با تیتر «مخالفان ایرانی در کانادا می‌گویند که تحت نظارت و تهدید رژیم در ایران هستند»، سی‌بی‌سی نیوز نشان می‌دهد که سرویس اطلاعات امنیتی کانادا (CSIS) تهدید ایرانیان در خاک کانادا توسط رژیم ایران را تأییدشده می‌داند. آدرینه آرسنال خبرنگار ارشد سی‌بی‌سی گفت‌وگوهایی با این افراد داشته که عنوان کرده‌اند در اعتراضات و همچنین در زمان بیرون رفتن از خانه‌هایشان توسط وابستگان رژیم جمهوری اسلامی که در کانادا هستند؛ مورد تهدید، نظارت و حتی تعقیب قرار می‌گیرند.

یکی از این افراد مریم شفیع‌پور است که هشت سال است در کانادا زندگی می‌کند و تجربه گشت ارشاد و زندانی شدن در اوین را به جرم «تبلیغ علیه نظام» دارد. او به این خبرنگار گفته؛ سال گذشته سپاه اطلاعات مربوط به زندگی او را از خواهرش در ایران گرفته و از آن برای تهدید خود و خانواده‌اش استفاده می‌کند. آن‌ها می‌دانند که روبروی خانه او یک مدرسه است و سه گربه دارد و حتی دوستانش را با او رفت‌و‌آمد دارند می‌شناسند. مریم شفیع‌پور معتقد است آن‌ها تلاش کرده‌اند از این اطلاعات برای طعمه قرار دادن او و بازگرداندنش به ایران استفاده کنند. مریم علیرغم همه تهدیدها، هنوز به فعالیت‌های خود ادامه می‌دهد اما بعدازاین اتفاق با همه دوستانش قطع رابطه کرده است تا آن‌ها را در معرض خطر قرار ندهد.

جاسوس اما دیجیتال

مریم شفیع‌پور که نگران هک شدن و قرار گرفتن یک نرم‌افزار جاسوسی در تلفنش بوده، از یک لابراتوآر امنیت سایبری در تورنتو که کارش کشف تهدیدهای جاسوسی دیجیتال فعالان حقوق بشر است؛ کمک می‌گیرد. آن‌ها تلفن او را در Citizen Lab از نظر نرم‌افزارهای جاسوسی بررسی می‌کنند و به او می‌گویند؛ تلفنش هک نشده اما نزدیک به ۳۵ تلاش برای تغییر رمز عبور اینستاگرامش و ۱۸ تلاش برای فریب او و تغییر دادن رمزش پیدا کردند.

این موضوع که به‌عنوان «جاسوسی دیجیتال» شناخته می‌شود؛ تنها شامل حال مریم نشده است و ایرانیان دیگری هم در خاک کانادا در معرض آن قرار گرفته‌اند.

شاید این موضوع به نظر دور از ذهن برسد اما ران دبیرت مدیر Citizen Lab به سی‌بی‌سی گفته است؛ جمهوری اسلامی فناوری‌های گسترده‌ای دار که امکان نفوذ مستقیم در تلفن‌های همراه شخصی افراد را مهیا می‌کند تا از این طریق بداند، افراد مورد نظرش کجا هستند و با چه کسی ارتباط دارند.

او و دیگر فعالان اذعان داشته‌اند که (با وجود تأیید پلیس) هیچ کمکی از پلیس یا مقامات دولتی کانادا دریافت نکرده‌اند و احساس نمی‌کنند که تهدید شدنشان در اینجا جدی گرفته شود و مقامات کانادایی به پرونده آن‌ها رسیدگی کنند.

طرح ربودن سه کانادایی در حاشیه ربودن مسیح علی‌نژاد

سال گذشته (۲۰۲۱) که اف‌بی‌آی جزئیات طرح ربودن مسیح علی‌نژاد، فعال ایرانی-آمریکایی را از خانه‌اش در نیویورک منتشر کرد؛ بخشی از گزاش هم به نقشه‌هایی برای ربودن سه فرد دیگر در کانادا اشاره داشت که نام‌هایشان فاش نشده است. طبق اسناد دادگاه، جمهوری اسلامی حتی کارآگاه خصوصی در بروکلین، نیویورک و کانادا برای جاسوسی از علی‌نژاد و چهار مخالف دیگر استخدام کرده بود.

بیانیه سرویس اطلاعاتی کانادا: «بازیگران دولت متخاصم، ازجمله جمهوری اسلامی ایران، اعضای جامعه‌ی کانادایی را رصد و ارعاب می‌کنند و جوامع دیاسپورا اغلب به‌طور نامتناسبی هدف قرار می‌گیرند.[...] سازمان امنیت کانادا CSIS به‌طور فعال چندین تهدید جانی ناشی از جمهوری اسلامی ایران بر اساس اطلاعات معتبر را بررسی می‌کند. درنهایت این فعالیت‌های خصمانه و مداخلات خارجی امنیت کانادا و کانادایی‌ها و همچنین ارزش‌های دموکراتیک و حاکمیت ما را تضعیف می‌کند.»

متن‌های تهدیدآمیز برای افراد معمولی

فقط فعالان سرشناس مانند شفیع‌پور و علی‌نژاد نیستند که احساس خطر می‌کنند. دیگرانی هم که شناخته‌شده نیستند، به دلیل تهدیدهایی که در تلفن‌های همراهشان (تماس و پیامک) دریافت کرده‌اند؛ به سی‌بی‌سی گفته‌اند؛ دیگر نمی‌توانند علناً از رژیم انتقاد کنند چراکه نگران امنیت خود و خانواده‌هایشان در ایران هستند. آن‌ها با قول گرفتن از خبرنگار برای ناشناس ماندن، مصاحبه کرده‌اند.

اما محتوای پیام‌هایی که به آن‌ها ارسال‌شده، چه بوده؟ از ارسال پست در شبکه‌های اجتماعی و صحبت درباره ایران خودداری کنند. با «دشمن» در خارجِ کشور از طریق ایمیل و یا سایر وسایل ارتباطی صحبت کنند چراکه این اعمال مجرمانه است و منجر به پیگرد قانونی خواهد شد.

متن پیام هم به زبان فارسی بوده و مشابه همان متن‌هایی که چندین سال است برای فعالان و خبرنگاران در داخل ایران ارسال می‌شود. اما کار به همین‌جا هم ختم می‌شود و علاوه بر هشدار دادن؛ این افراد تهدید هم می‌شوند: «قطع ارتباط برای شما بسیار مهم است و این پیامک آخرین هشدار امنیتی است.»

این افراد هرچند نگران وضعیت خودشان شده‌اند اما بیشتر از همه برای اعضای خانواده‌شان که در ایران زندگی می‌کنند، ابراز ناراحتی کرده‌اند: «تعداد زیادی از اعضای خانواده من در ایران زندگی می‌کنند. من آن‌ها را دوست دارم و نمی‌خواهم برای‌شان اتفاقی بیفتد.»

اما همه این تهدیدها باهمدیگر یکی نبوده‌اند. مرد جوان دیگری که او هم نخواسته هویتش فاش شود، از یک سری تماس‌های تلفنی گفته که از شماره‌های مسدود شده و حتی محلی کانادا دریافت کرده است که به او گفته‌اند؛ چرا پست‌های منفی درباره ایران در رسانه‌های اجتماعی منتشر کرده است؟ آن‌ها او را با نام کوچکش خطاب قرار می‌دادند.

موردتوجه اینکه، این فرد گفته؛ صفحه او «خصوصی» بوده و در معرض دید عموم هم نبوده است.

این دو جوان درباره اینکه چطور شناسایی شده‌اند؛ حدس می‌زنند در زمان حضور در تظاهرات از آن‌ها عکس گرفته‌شده؛ به اطلاعات ایران فرستاده و به این طریق شناسایی شده‌اند.

آن‌ها هم به پلیس مراجعه کرده‌اند اما حتی نتوانسته‌اند از قسمت پذیرش، عبور کنند و پلیس به آن‌ها گفته نمی‌تواند به آن‌ها کمکی کند. «من احساس می‌کنم پلیس، چه در تورنتو و چه در هر جای دیگر کانادا، صبر می‌کند تا کسی بمیرد و بعد کاری انجام دهد.»

تهدید هست اما نه خیلی زیاد!

این معترضان تهدید شده، تنها از سوی «سرویس اطلاعات امنیتی کانادا» با بی‌توجهی روبرو نشده‌اند و «پلیس سواره‌نظام سلطنتی کانادا» هم به گفته آن‌ها بهایی نداده است. سی‌بی‌سی این مورد را هم پیگیری کرده است.

جواب سرویس اطلاعات امنیتی کانادا (CSIS): وضعیت را زیر نظر دارد و برای اولین بار جمعه گذشته اعلام کرده در حال بررسی چند تهدید جانی از سوی جمهوری اسلامی است.

جواب پلیس سواره‌نظام سلطنتی کانادا (RCMP): این مشکل «در حال افزایش است» اما هنوز به آن تعدادی نرسیده است که گزارش (بررسی) شود.

پدر را «خودکشی» کردن و ربودن پسر با استفاده از «پرستو»

تهدید ایرانیان خارج از کشور؛ موضوعی بود که «واشینگتن پست» هم در گزارش مفصلی تحت عنوان «افزایش ترور و آدم‌ربایی مقامات غربی را نگران کرده است» به آن پرداخت. اهمیت و به‌نوعی کمیت و کیفیت ماجرا به حدی بود که متریال این گزارش را اسناد و مدارک دولتی و مصاحبه با ۱۵ مقام در واشنگتن، اروپا و خاورمیانه تشکیل می‌دادند و آن‌ها بر این مورد تأکید داشتند که «دولت ایران تلاش‌های خود را برای ربودن و کشتن مقامات دولتی، فعالان و روزنامه‌نگاران در سراسر جهان ازجمله در ایالات‌متحده افزایش داده است.» واشنگتن‌پست نوشته، این اطلاعات را با این شرط به آن‌ها داده‌اند که گوینده «ناشناس» بماند.

این گزارش با شرح ماجرایی برای «رامین سیدامامی» آغاز می‌شود. موزیسین و پادکستر معروف ایرانی که در ونکوور زندگی می‌کند. او در پادکست خود، با مهمانانی از داخل ایران صحبت می‌کند و به موضوعاتی می‌پردازد که در فرهنگ محافظه‌کار ایرانی (گفته واشنگتن‌پست) تابو هستند؛ مواردی مانند جنسیت، سلامت روان و از دست دادن ایمان مذهبی.

البته رامین تنها به این دلیل شناخته‌شده نیست. او فرزندِ «کاووس سید امامی» از فعالان بسیار شناخته‌شده محیط زیست است که شش سال پیش (۴ بهمن ۱۳۹۶) به همراه تعدادی دیگر از فعالین محیط زیست دستگیر و متهم به جاسوسی شد. جمهوری اسلامی بعد از ۱۵ روز؛ جسد بیجان او را به خانواده‌اش تحویل و به آن‌ها گفته شد که او در زندان خودکشی کرده است.

رامین سید امامی به روزنامه واشنگتن‌پست گفته بود: «افسران سرویس اطلاعات امنیتی کانادا در تابستان ۲۰۲۱ به خانه من آمدند. یکی از افسران برایم توضیح داد که دولت ایران لیستی از افرادی را که در خارج از کشور زندگی می‌کنند و تهدیدی برای رژیم به‌حساب می‌آیند؛ تهیه‌کرده است. آن افسر به من نگفت که نامم در آن لیست هست یا نه اما از حضور و محتوای حرف‌شان پیدا بود که می‌خواهند به من بگویند اقدامات احتیاطی را انجام دهم. یکی از افسران کانادایی هم از من خواست تلفن همراهم را برای جلوگیری از امواج الکترومغناطیسی طراحی‌شده در کیسه‌ای قرار دهم.»

رامین نهایتاً این جمع‌بندی را داشته که افسران سرویس اطلاعات امنیتی کانادا موضوع را جدی گرفته‌اند و گفته است: «احساس کلی من این بود که آن‌ها (تازه) این موضوع را جدی گرفته‌اند و متوجه شده‌اند که اگر مردم در سرزمین خودشان تهدید شوند، داستان کاملاً متفاوت است.»

برخلاف گفته‌های کسانی که با سی‌بی‌سی مصاحبه کرده و اعلام کردند پلیس به آن‌ها اهمیت نداده است؛ رامین سیدامامی بدون اینکه درخواستی از پلیس کانادا داشته باشد؛ از خطر احتمالی مطلع شده است.

تحلیل واشنگتن‌پست دراین‌باره را بخوانید: «برای سیدامامی خطر بسیار واقعی است. پدرش که یک دوستدار محیط زیست بود، در فوریه ۲۰۱۸ در زندان ایران درگذشت و از خروج مادرشان یک سال پس‌ازاین موضوع جلوگیری شد.»

افسران کانادایی به سیدامامی هشدار دادند که نباید به کشورهای هم‌مرز با ایران سفر کند و از طرح‌های «honeypot» - همان پرستوی ساخته جمهوری اسلامی- آگاه باشد که در آن فردی به‌عنوان شریک احساسی به هدف نزدیک و او را به دست عوامل رژیم می‌سپارد.

به دستور جمهوری اسلامی؛ به دستِ باندهای تبهکار

مقامات گفته‌اند که سرویس‌های اطلاعاتی و امنیتی جمهوری اسلامی برای اجرای نقشه‌های خود عمدتاً به نیروهای نیابتی متکی هستند و صدها هزار دلار به سارقان جواهرات، فروشندگان مواد مخدر و سایر مجرمان در طرح‌های قتل پیشنهاد می‌دهند.

هرچند به گفته آن‌ها به همین دلیل (استفاده از خلافکاران) طرح‌های آن‌ها در مواردی شکست می‌خورد و لو می‌رود؛ یا قاتل‌های اجیرشده دستورات را اجرا نمی‌کند اما پافشاری جمهوری اسلامی بر این موضوع باعث می‌شود که درنهایت یک معترض، روزنامه‌نگار یا شخصیت دولتی غربی، کشته و جرقه درگیری مستقیم با تهران زده شود.

همچنین تأکید شده است؛ سرعت این طرح‌ها در دو سال گذشته به طرز چشم‌گیری افزایش یافته است.

آماری هم داده‌ شده: «سرویس‌های امنیتی ایران از زمان روی کار آمدن رژیم جمهوری اسلامی و در چهار دهه گذشته، عملیات مرگبار زیادی را در خارج از کشور انجام داده‌اند. تخمین زده می‌شود؛ آن‌ها بین سال‌های ۲۰۱۵ تا ۲۰۱۷، حداقل سه مخالف را در اروپای غربی کشته‌اند.»

یکی از کسانی که در گزارش واشنگتن‌پست به‌عنوان قربانی عوامل جمهوری اسلامی درخارج از کشور از وی نام برده شده، یک فعال عربِ ایرانی است که در مقابل خانه‌اش در لاهه به ضرب گلوله کشته شد.

اشاره این گزارش به «احمد ملا نیسی»، است که سال ۲۰۱۷ در مقابل خانه‌اش و به ضرب گلوله کشته شد. مولا نیسی در سال ۱۹۹۹ جنبش مبارزه عرب برای آزادی اهواز (ASMLA) را تأسیس کرده بود که به دنبال ایجاد کشوری جداگانه در جنوب غربی ایران بود.

دخترش «حوره» در مصاحبه‌ای که با رویترز داشته است؛ به دیگر تبعیدیان (ایرانی) که در اروپا زندگی می‌کنند هشدار می‌دهد و می‌گوید: «مرگ پدرم یادآور یک زنجیره از قتل مخالفان ایرانی در اروپای دهه ۱۹۹۰ بود. اروپا به نظر امن می‌رسد، اما مراقب باشید. از زمان قتل پدرم، خانواده ما تحت حفاظت پلیس هلند و در یک خانه امن بوده‌اند. ما به اینجا آمده‌ایم تا در امنیت باشیم اما احساس امنیت نمی‌کنیم. درحالی‌که دولت‌های اروپایی باید برای تأمین امنیت فعالان تلاش بیشتری کنند.» البته حکومت جمهوری اسلامی قتل مولا نیسی را محکوم و قول تحقیق درباره آن را داده بود.

تهدید دیاسپورا و تضعیف حاکمیت کانادا

در ادامه گزارش تحقیقی واشنگتن‌پست؛ سخنگوی سرویس اطلاعاتی امنیتی کانادا، بدون اینکه درباره پرونده رامین سیدامامی اظهارنظری کند در بیانیه‌ای اعلام کرده است: «این آژانس آگاه است که بازیگران دولت‌های متخاصم، ازجمله جمهوری اسلامی، جوامع کانادایی را رصد و ارعاب می‌کنند و در این میان جوامع دیاسپورا (مهاجر) اغلب به‌طور نامتناسب (بیشتری) هدف قرار می‌گیرند. سرویس اطلاعاتی امنیتی کانادا، به‌طور فعال چندین تهدید جانی از سوی جمهوری اسلامی را بر اساس اطلاعات معتبر بررسی می‌کند چراکه این فعالیت‌های خصمانه و مداخلات خارجی امنیت کانادا و کانادایی‌ها و همچنین ارزش‌های دموکراتیک و حاکمیت ما را تضعیف می‌کند.»

اما در میان هجوم این اخبار، مقاماتی که این رسانه با آن‌ها گفت‌وگو داشته درباره دستاوردهای این چندساله برای مقابله با طرح‌های تروریستی جمهوری اسلامی؛ به این موارد اشاره‌کرده‌اند:

- ترور جان بولتون مشاور سابق امنیت ملی در واشنگتن

- ربودن مسیح علی‌نژاد، روزنامه‌نگار ایرانی ساکن آمریکا

- تلاش‌های متعدد برای کشتن اتباع بریتانیایی و سایر ساکنان بریتانیا

- استفاده از یک فروشنده مواد مخدر ایرانی برای قتل «برنارد هانری لوی» شخصیت رسانه‌ای و نویسنده فرانسوی و از رهبران جنبش فیلسوفان نو

- تلاش برای کشتن بازرگانان اسرائیلی در قبرس

- طرحی برای استفاده از قاتلان زندانی در دبی برای کشتن تجار اسرائیلی در کلمبیا

واشنگتن‌پست برای تکمیل این گزارش به دنبال پاسخ دیپلمات‌های جمهوری اسلامی هم بوده است اما آن‌ها به تماس‌ها و ایمیل‌های بسیاری که به آن‌ها زده شده پاسخ نداده‌اند. همچنین FBI هم در این زمینه اظهارنظری نکرده است.

مخالفان جمهوری اسلامی؛ هیچ جا در امان نیستند

اما دلیل به وجود آوردن این حجم از ارعاب و تهدید چیست؟ مقامات به واشنگتن‌پست این‌طور توضیح می‌دهند: «طرح ربودن علی‌نژاد از خانه‌اش در بروکلین، گویای تلاشی جهانی برای ارعاب ایرانیان تبعیدی است. آن‌ها می‌خواهند با این کار نشان دهند؛ آن‌ها (منتقدان و مخالفان) در هیچ‌جای جهان در امان نیستند.»

منابع: وب‌سایت شبکه‌های خبری سی‌بی‌سی نیوز، واشنگتن‌پست و رویترز