آرمین آریانپور|
کاهش نرخ تورم تا رسیدن به نرخ هدف بانک مرکزی - بین ۱ تا ۳ درصد- هنوز فاصله زیادی دارد ولی همین که نرخ به روند نزولی رسیده بسیار نویدبخش است. در میان اقلامی که در مطالعه تورم بررسی می‌شوند معمولاً دسته‌ای گران‌تر و دسته‌ای ارزان‌تر از قبل هستند ولی در مجموع کاهش نرخ تورم دو پیام اصلی به دنبال داشت. یکی اینکه تورم در کانادا به تورم در همسایه جنوبی به‌صورت مستقیم وابسته است و دیگر اینکه سیاست‌های پولی و مالی بانک مرکزی در افزایش نرخ بهره توانسته در بعضی از بخش‌های اقتصاد موجب کاهش نسبی نرخ تورم شود.
تورمی که در ماه ژوئن به بالای هشت درصد رسیده بود در ماه گذشته حدود هفت و شش دهم درصد توسط اداره آمار کانادا گزارش شد و روند رشد قیمت‌ها پس از یک سال رو به‌کندی گذاشت. بااین‌وجود نرخ تورم هنوز از متوسط افزایش دستمزد -حدود ۵ درصد در سطح فدرال- بیشتر است. این موضوع در کبک کمی متفاوت است چرا که میانگین افزایش دستمزد در کبک حدود هشت درصد برآورد می‌شود و دلیل اصلی آن کمبود نیروی کار و برتری نسبی بخش نیروی کار نسبت به کارفرماست.
درست مانند آنچه در ایالات متحده رخ داد، کاهش بهای بنزین نقش بسیار مؤثری در کاهش تورم داشته است. جدا از تخفیف موقتی مالیاتی که در استان انتاریو به بنزین اختصاص داده شد، به گزارش اداره آمار کانادا عامل اصلی کاهش بها مربوط به کاهش قیمت نفت به دلیل عوامل بین‌المللی همچون کاهش تقاضای آمریکا برای خرید نفت بوده است. به نظر کارشناسان، بهای نفت دوباره مانند گذشته با شدت قبل صعود نخواهد کرد ولی در طی سه‌ماهه دوم امسال افزایشی نسبی و مستمر، یعنی در حدود هشت درصد خواهد داشت. بهای بنزین نسبت به ماه گذشته حدود ۹ درصد کاهش‌یافته است. همچنین در ماه ژوئیه کاهش بهای بنزین در استان انتاریو حدود دوازده درصد بود که دلیل آن همان‌طور که اشاره شد، تخفیف مالیاتی دولت استانی به مصرف‌کنندگان است که از اول ژوئیه در این استان به اجرا درآمد.
مواد غذایی اما شاهد رشد قیمت بود. دلیل اصلی افزایش بهای مواد غذایی اخلال در زنجیره تأمین کالا و همچنین جنگ اوکراین است. باوجوداینکه نرخ کلی تورم کاهش‌یافته ولی قیمت مواد غذایی از نه و چهار دهم در ماه ژوئن به نه و نه دهم در ماه ژوئیه رسید. در میان اقلام خوراکی، بودند موادی مانند قهوه، تخم‌مرغ و میوه‌های تازه که قیمتشان حتی از ۱۰ درصد نیز فراتر رفت و موجب افزایش تورم در سبد مواد غذایی شد. قیمت نان و محصولات به‌دست‌آمده از غلات شاهد رشد ۱۳ درصدی بودند و دلیل اصلی آن درگیر بودن دو کشور بزرگ تولیدکننده گندم در جهان یعنی روسیه و اوکراین است.
پس از افزایش تقاضا برای سفرهای تفریحی، بهای بلیت و حمل‌ونقل مسافری به شکل چشمگیری افزایش یافت. به‌گونه‌ای که قیمت بلیت هواپیما تنها در عرض یک ماه حدود ۲۵ درصد بالاتر رفت. همچنین قیمت غذا در منوی رستوران‌ها نیز افزایش هفت درصدی را ثبت کردند. اما ازآنجاکه با اتمام محدودیت‌های مربوط به کرونا و همچنین فرارسیدن فصل تابستان، مردم به مشارکت در تفریحات بیرون از خانه علاقه بیشتری دارند، قیمت ابزار و وسائل کامپیوتری و ویدئویی کاهش‌یافته است.
سردی در بازار املاک
در شرایطی که بازار مسکن به‌تدریج از بهترین روزهای خود فاصله می‌گیرد، تعداد معاملات املاک مسکونی در ماه ژوئیه نیز دچار نوسان شد. طبق اعلام انجمن املاک کانادا ACI تعداد معاملات ملک در پنج ماه گذشته روند نزولی داشته اما در ماه ژوئیه میزان این کاهش -پنج و سه دهم در صد- کمتر از ماه‌های قبل گزارش شده است. در ماه ژوئیه تنها حدود ۳۷ هزار معامله در بخش املاک مسکونی صورت گرفت که در مقایسه با سال گذشته ۲۹ در صد کمتر است. اگر تنها دوران کرونا را مورد بررسی قرار دهیم، این میزان از حداکثر معاملات -قله نمودار- حدود ۴۰ در صد کمتر شده است؛ بنابراین، ماه ژوئیه در دوران کرونا تابه‌حال شاهد کم‌ترین تعداد معاملات ملک مسکونی بوده است. دلیل اصلی و مهم این رویداد، همان‌طور که در هفته‌های پیش نیز بیان شد افزایش شدید نرخ بهره معیار بانک مرکزی است که وام گرفتن را برای خریداران سخت‌تر یا ناخوشایندتر کرده است. باوجوداینکه نرخ بهره بالا رفته و تعداد معاملات کمتر شده است ولی هنوز هستند خریدارانی که منتظرند برای خرید ملک فرصتی مناسب نصیبشان شود. به نظر برخی از کارشناسان، احتمالاً در فصل پاییز شاهد ارائه قیمت‌های بهتر یا املاک مناسب‌تری در بازار مسکن خواهیم بود. پیش‌ازاین که بازار داغ‌تر بود، اگر فردی قصد فروش منزل خود و خرید یک ملک جدید داشت احتمالاً با ریسک کمتری برای فروش ملکش مواجه بود. اما اوضاع به‌تدریج در حال تغییر است و تعداد معاملات رو به کاهش است؛ بنابراین با دسته‌ای از فروشندگان طرف هستیم که عجله‌ای در فروش ندارند و از کاهش قیمت‌ها نیز چندان خشنود نیستند؛ بنابراین در حال صبر کردن برای یافتن موقعیت فروش مناسب هستند.
به‌غیراز تعداد معاملات، بهای متوسط ملک نیز به حدود ششصد و سی هزار دلار رسید که در مقایسه با سال گذشته حدود ۵ در صد و در مقایسه با ماه پیش از آن حدود سه درصد کاهش‌یافته است. البته این میزان نسبی است. به‌عنوان‌مثال در مناطق مسکونی در جنوب غربی استان انتاریو، تنها بهای املاک نسبت به حداکثر قیمت نمودار حدود ۱۵ در صد کمتر شده است. شهر ونکوور در طی چهار ماه گذشته شاهد افت قیمت املاک مسکونی بوده اما کاهش قیمت در مونترال چندان سریع رخ نداده است. در مونترال قیمت خانه همان‌طور که در مقایسه با سایر نقاط کانادا مانند تورنتو و ونکوور سریع رشد نکرد، به همان نسبت بهای ملک نیز نسبت به دو ماه گذشته با آهنگ کمتری رو به کاهش گذاشته است. به‌طورکلی و طبق نظر کارشناسان، شرایط بازار املاک چه از لحاظ تعداد معاملات و چه از لحاظ قیمت املاک در حال بازگشت به وضعیت پیش از کرونا است.
سؤالی که در این میان به ذهن می‌رسد این است که باتوجه‌به وضعیت کنونی بازار مسکن، آیا اکنون زمان مناسبی برای خرید ملک است؟ این سؤال مهمی است اما جواب روشن و قطعی ندارد. شرایط بازار در حال تغییر و چرخش به سمت خریدار است اما هنوز این اتفاق به طور کامل رخ نداده است. هستند مناطقی که کماکان از نظر خریدوفروش در اولویت هستند و رقابت همچنان در آن مناطق جریان دارد. اما از لحاظ اقتصادی خرید ملک امروز کمی خطرناک است. به این دلیل که اولاً نرخ بهره وام بالاست و میزان بهره پرداختی به بانک‌ها چندان مقرون‌به‌صرفه نیست. دوماً حال که بازار در حال تصحیح شدن است و قیمت‌ها در حال کاهش هستند ممکن است پس از خرید، آن ملک را نتوان – یا حداقل در آینده نزدیک نتوان – دوباره به همان قیمت فروخت. از سوی دیگر، به دلیل کمبود خانه‌های قابل‌خرید برای قشر متوسط، اگر کسی در این شرایط به خرید خانه اصرار ورزد و اقدام به خرید خانه‌ای ارزان‌قیمت کند باید این نکته را در نظر داشته باشد که هر ارزانی بی‌علت نیست و ممکن است هزینه‌های تعمیر و بازسازی آن ملک، به‌ویژه با قیمت کنونی مصالح و مواد اولیه، از حد بودجه خریدار فراتر رود.
پیشروی مصرّانه بانک مرکزی در جدال با تورم
باوجوداینکه شواهد نشان می‌دهند نرخ تورم از ماه ژوئیه به بعد با روند نزولی مواجه خواهد شد اما هنوز با نرخ هدف بانک مرکزی یعنی حدود دو در صد فاصله بسیاری دارد. اقتصاددانان معتقدند بانک مرکزی نباید از روندی که در سیاست‌های پولی برگزیده دست بکشد و نباید خوش‌بینی زودرس حاصل از گذر از قله تورم باعث شود که در مسیر سستی نشان دهد. حال سؤال اصلی اینجاست که آیا با شرایط و وقایع اخیر میزان افزایش نرخ بهره کماکان مانند پیش‌بینی‌های قبل ۷۵ واحد خواهد بود یا به نیم درصد کاهش خواهد یافت؟
دسته‌ای دیگر از اقتصاددانان هم معتقدند پیک کنونی ممکن است پایدار نباشد و باتوجه‌به عدم‌قطعیتی که هنوز در اقتصاد و سیاست جهانی وجود دارد این امکان هست که عوامل دیگری باعث افزایش دوباره تورم شوند. به نظر این دسته، تورمی که بدون تأثیر و دخالت دولت، خود در مسیر نزولی حرکت کند پایدار است و هنوز برای اطمینان از پایداری آهنگ نزولی فعلی تورم کمی زود است.
منابع: وب‌سایت شبکه‌های خبری سی‌بی‌سی و نشریه لودووار
ارسال نظرات