نیوشا ریاحی|
در چندین شماره گذشته، در صفحه حقوقی مجله هفته به معرفی اجمالی نظام دادگاه های کانادا و کبک پرداختیم. اکنون، بعد از بررسی دادگاههای بدوی، نوبت به دادگاههای تجدیدنظر میرسد که صلاحیت رسیدگی به دعاوی و تجدیدنظر در دعاوی را دارند. |
۱. دادگاه تجدیدنظر فدرال:
این دادگاه سابقهای طولانی در کشور کانادا دارا است و جانشین دادگاه خزانهداری کاناداست که برای اولین بار در سال ۱۸۷۵ ایجاد شد. از وظایف این دادگاه، تجدید نظرخواهی در مورد تصمیمات دادگاه فدرال است. همچنین، به درخواستهای بررسی قضایی تصمیمات آژانس فدرال نیز رسیدگی میکند.
مأموریت این دادگاه، اطمینان از اعمال قوانین فدرال بهصورت یکنواخت و ثابت در سرتاسر کشور ضمن در نظر گرفتن حقوق خصوصی هر ایالت یا قلمروی محل اقامه دعوا است. این دادگاه همچنین صلاحیت رسیدگی به دعاوی دادگاه فدرال و دادگاه مالیاتی کانادا را دارد. تجدید نظرخواهیهای دادگاه فدرال به حوزههای تخصصی، پیچیده و غالباً جدید حقوق میپردازد.
در کنار سایر موارد، دادگاه صلاحیت رسیدگی به دعاوی مربوط به حقوق مالیاتی فدرال، حقوق دریایی، حقوق مهاجرتی، حقوق بومیان، هوانوردی و مالکیت معنوی و امنیت ملی را دارد. این دادگاه تأثیر عمدهای در تحول قوانین کانادایی دارد بدین گونه که در اکثریت قریب بهاتفاق موارد، بهعنوان داور نهایی در پروندههای مطرح شده عمل میکند.
این دادگاه از یک رئیس دادگستری و دوازده قاضی پایین رتبه تشکیل شده است. در حال حاضر، یازده قاضی تماموقت و چهار قاضی فوقالعاده دادگاه تجدیدنظر فدرال وجود دارد و قضات دادگاه توسط فرماندار منصوب میشوند.
۲. دادگاه تجدیدنظر کبک:
این دادگاه به درخواستهای تجدیدنظر از تصمیمات دادگاههای بدوی کبک رسیدگی میکند. کلیه پروندههایی که صریحاً به صلاحیت دادگاه یا ارگان دیگری اختصاص داده نشده باشد را این دیوان رسیدگی مینماید. در عمل این بدان معناست که دادگاه به پروندههای مدنی و تجاری که مبلغشان ۷۰ هزار دلار یا بیشتر است و همچنین پروندههای اداری، خانوادگی، ورشکستگی و دادرسی هیئتمنصفه در پروندههای جنایی را رسیدگی میکند. این دیوان توسط رئیس دادگستری، دستیار ارشد رئیس دادگستری و دستیار رئیس دادگستری اداره میشود.
این دادگاه متشکل از دو بخش مونترال و کبک است. در بخش مونترال دادگاه تجدیدنظر کبک، ۱۰۲ قاضی حاضر هستند که ۸۹ نفر آنها به بخش مونترال و حومه آن اختصاص دارند، یک قاضی به بخش لانگوی، ۷ قاضی به مناطق سنت فغانسوا، بدفورد و مگانتیک و ۵ قاضی به مناطق گتینو، پونتیاک و لبل. بخش کبک این دادگاه، متشکل از ۴۳ پست برای قضات است که ۳۰ نفر از آنها برای بخش کبک است.
بیشتر بخوانید: |
توجه کنید که تصمیمات دادگاه فدرال فقط توسط دادگاه تجدیدنظر فدرال قابلبررسی است. همچنین تصمیمات دادگاههای دعاوی کوچک قابل تجدیدنظر نیست. همه تصمیمات قابل تجدیدنظر نیستند و فقط بعضی از تصمیمات بهصورت اتوماتیک قابل اعتراض هستند و غیر از این موارد نیاز به مجوز دارند. متقاضی تجدیدنظر بایستی قضات دادگاه تجدیدنظر کبک را متقاعد کند که قاضی اول مرتکب خطا در قانون یا نتیجهگیری در مورد حقایقی شده است که شواهد حاکی از آن نیست (تصمیماتی که بهروشنی توجیه نشده بودند) تا بتواند در دعوا پیروز شود. در اینجا طرف مقابل (خوانده)، حق دارد که برعکس آن را استدلال کند. از دیگر اختیارات این دادگاه، توانایی تصمیمگیری در موضوعات بحثبرانگیز حقوقی است. گاهی دادگاههای بدوی در مورد یک قانون حقوقی نظرهای متفاوتی دارند (بهعنوان مثال نحوه تفسیر یک قانون) که دادگاه تجدیدنظر در مورد این موضوع تصمیم میگیرد.
۳. دیوان عالی کانادا:
دیوان عالی کانادا بیش از یک قرن پس از ظهور اولین دادگاهها در سال ۱۸۷۵، در کانادا پدید آمد. این دیوان به تصمیمات دادگاه تجدیدنظر استان و دادگاه تجدیدنظر فدرال رسیدگی میکند؛ بنابراین، دیوان صلاحیت رسیدگی به اختلافات در تمامی زمینههای قانون، منجمله قانون اساسی، قانون اداری، حقوق کیفری و خصوصی را دارد. این دیوان هرسال، سه جلسه برگزار میکند و بهطور متوسط سالانه بین ۶۵ تا ۸۰ مورد تجدیدنظر را رسیدگی مینماید. هر جلسه این دادگاه به مدت سه ماه طول میکشد. اولین جلسه در زمستان، دومین جلسه در بهار و سومین جلسه در فصل پاییز برگزار میشود. دادگاه بهطور کلی ساعت ۹:۳۰ صبح روز دوشنبه تا جمعه تشکیل شده و جلسات آن برای عموم آزاد است. در برخی موارد، دادگاه تصمیم خود را بهصورت شفاهی در پایان جلسه دادرسی صادر میکند اما بیشتر اوقات اینگونه نیست.
هفته را دنبال کنید در: اینستاگرام – تلگرام
در تصمیمات دیوان، نیازی به اتفاق آرا نیست و ممکن است که اکثریت تصمیم بگیرند. در صورت تصمیمگیری توسط اکثریت، اقلیت دلایل مخالف را بیان خواهند کرد. هر قاضی میتواند در صورت تمایل دلایل خود را بنویسد. قضاوتها همزمان به هر دو زبان رسمی فرانسه و انگلیسی بهصورت آنلاین و چاپ شده منتشر میشوند. بدین ترتیب دعاوی رسیدگی شده در دیوان را میتوان به ترتیب تاریخ رسیدگی و خلاصهای کوتاه از تصمیمات کتبی دادگاه بر روی سایت دیوان یافت.
همانگونه که در شمارههای پیشین این سلسله مقالات بهاختصار اشاره شد، این دیوان از ۹ قاضی تشکیل شده است ازجمله یک رئیس دادگستری که رئیس دادگستری کانادا نامیده میشود. همه قضات باید خود را منحصراً وقف وظایف قضایی کنند. هیچ قاضیای در این دیوان، نمیتواند دفتر دیگری داشته باشد یا در هیچ شرکت تجاری فعالیت داشته باشد. قاضی منصوب در این دادگاه تا زمانی که بازنشسته شود یا به سن ۷۵ سالگی برسد همچنان مشغول به اداره دیوان است اما نکته مهم آن است که به دلیل ناتوانی یا سو رفتار توسط فرماندار کل قابل عزل است.
روش دادرسی در دیوان عالی کانادا در آییننامه دادگاه عالی کانادا آمده است. این آییننامه بیان میکند که چه اسناد و مدارکی باید ثبت شوند، چه تعداد نسخه از مدارک لازم است و چه زمانی باید تحویل و ثبت شوند. این دستورالعملها حاوی جدولی با عنوان «الزامات خاص اسناد» است که میتواند بهعنوان ابزاری مرجع مورد استفاده قرار گیرد.
توضیح: متن فوق اطلاعات عمومی در خصوص موضوع مقاله است و در صورت بروز مشکلِ حقوقی، خواننده میبایست از وکیل خود، مشاوره حقوقی دریافت نماید. نگارنده مقاله و مجله «هفته» هیچ مسئولیتی در مورد ابعاد حقوقی این متن نخواهند داشت.
برای اطلاعات بیشتر یا برقراری ارتباط میتوانید به وبسایت دفتر حقوقی Riahi Legal مراجعه و سؤالات خود را از وکیل دادگستری کبک، خانم نیوشا ریاحی بپرسید.