عباس محرابیان |
هواپیمای مسافربری اوکراینی صبح روز چهارشنبه هشتم ژانویه بر اثر اصابت موشک پدافندی در حوالی تهران سقوط کرد و تمام ۱۶۷ مسافرش به علاوهٔ ۹ خدمه کشته شدند. ۱۳۸ نفر از مسافران عازم کانادا بودند و ۶ تن از قربانیان این حادثه از دانشجویان دانشگاه تورنتو بودند. محمد و زینب اسدی لاری ۲۳ ساله و ۲۱ ساله از قربانیان سقوط هواپیما بودند. آنان در سال ۲۰۱۳ به کانادا مهاجرت کردند و در شهر برنابی، در نزدیکی ونکوور، ساکن شدند. محمد سال آخر دبیرستان را در دبیرستان آلفا گذراند و دورهٔ کارشناسی را در یوبی‌سی در فیزیولوژی گذراند و در سال ۲۰۱۸ برای ادامهٔ تحصیل در پزشکی به دانشگاه تورنتو رفت. زینب سال ۲۰۱۶ در یوبی‌سی در رشتهٔ زیست‌شناسی شروع به تحصیل کرد و سال ۲۰۱۸ برای ادامهٔ تحصیل به دانشگاه تورنتو رفت.
معلم دبیرستان آلفا: از همان دبیرستان معلوم بود دوباره اسم محمد و زینب اسدی‌لاری را خواهیم شنید
معلم دبیرستان آلفا، رِی فیگورسکی (Rae Figursky)، دربارهٔ آن‌ها به رسانه‌های محلی میگوید: «بچه‌هایی استثنایی بودند. از همان دبیرستان معلوم بود دوباره اسمشان را خواهیم شنید که کارهای بزرگی انجام داده‌اند. و منظورم این است که کارهای بزرگی برای دیگران انجام داده‌اند، نه این که فلان رتبه و مقام را کسب کرده‌اند. هر دویشان دربارهٔ علم، جهان و زندگی بسیار کنجکاو بودند و مدام می‌خواستند بیشتر بدانند. گرچه شخصیت‌شان با هم فرق داشت، ولی یک وجه اشتراک داشتند: اگر می‌خواستند چیزی را بفهمند، تا وقتی تمام جزئیات آن را نمی‌فهمیدند دست برنمی‌داشتند. هر دویشان مسیری را در تحصیل انتخاب کردند که بیشترین فایده را به جامعه برسانند.»
محمد اسدی لاری، با وجود سن کم، دانشجوی پرکار و کارآفرینی موفق بود. همان سال اولی که به کانادا آمد، در دبیرستان خود یک گروه فوق‌برنامهٔ علمی (science club) به راه انداخت که به تدریج بزرگ‌تر شد و ابتدا با دبیرستان‌های دیگر منطقهٔ خود و سپس با دبیرستان‌های سایر کانادا مرتبط شد، و در سال ۲۰۱۵، یعنی در هجده سالگی، محمد اسدی‌لاری به همراه دکتر ساشا نوخوویچ (Sacha Noukhovitch) که یک معلم دبیرستان در تورنتو بود، مؤسسهٔ غیرانتفاعی STEM Fellowship را بنیان نهاد که روش‌های آموزشی خلاقانه در زمینه‌های علوم و مهندسی (Science, Technology, Engineering and Mathematics) را گسترش می‌دهد. دانشجویان بیش از ۲۰ دانشگاه و دانش‌آموزان و معلمان بیش از ۱۰۰ دبیرستان کانادایی از اعضای این مؤسسه هستند، که بستری فراهم می‌کند که اعضایش آموزش تجربی دانشجومحور (student-driven experiential learning) را تجربه کنند. بیش از ۳۰۰ نیروی داوطلب نیز به این مؤسسه کمک می‌کنند.
محمد اسدی لاری در سال ۲۰۱۸ در یک سخنرانی در همایش TedxYouth که در ونکوور برگزار شد و ویدیوی آن در اینترنت موجود است دربارهٔ این مؤسسه و دربارهٔ لزوم پشتیبانی از جوانان صحبت کرد. پیام اصلی او این است که جوان‌ها اگر انگیزه داشته باشند می‌توانند کارهای بزرگ انجام دهند و در طول ویدیو مثال‌های فراوانی ارائه می‌دهد. محمد اسدی لاری هم‌چنین میگوید اگرچه مشکلات جهان مثل فقر و بحران محیط‌زیست بسیار پیچیده و درهم‌تنیده هستند، ولی برای اقدام برای حل آن‌ها هر آدمی باید از کارهای کوچکی که اطراف خودش می‌تواند انجام دهد شروع کند، چرا که اگر کاری را با شوق بسیار انجام دهید، به تدریج افراد دیگر نیز به شما می‌پیوندند و گروهتان بزرگ و بزرگ‌تر می‌شود. او گفت که وقتی با دکتر ساشا نوخوویچ تماس گرفتم، با این که دست‌کم سی سال با هم اختلاف سنی داشتیم، خیلی سریع توانستیم با هم شروع به همکاری کنیم چرا که نظرات مشترکی دربارهٔ مشکلات آموزشی مدارس کشور داشتیم و نظراتمان دربارهٔ این که آموزش علوم باید چطور باشد بسیار شبیه هم بود.
| بیشتر بخوانید: |
ذهن، قلب و انرژی بی‌نظیر محمد اسدی لاری در خاطره‌ها خواهد ماند
دکتر الکساندرا گرین‌هیل (Alexandra Greenhill)، از اعضای هیئت امنای CAPIE که محمد اسدی لاری از مؤسسان آن بود، دربارهٔ محمد میگوید: «ذهن، قلب و انرژی بی‌نظیر محمد اسدی لاری در خاطره‌ها خواهد ماند. او جامع‌نگر و آینده‌نگر بود، و تمرکزش بر تولید و ابداع و ساختن آینده‌ای بهتر بود. همواره می‌گفت می‌توانیم فلان کار را بکنیم پس باید بکنیم.» دکتر پاتریشیا هوستون (Patricia Houston)، استاد پزشکی دانشگاه تورنتو، گفت «محمد جوان فوق‌العاده‌ای بود که عدهٔ زیادی را در عمر کوتاهش تحت تأثیر قرار داد. او به همه کمک می‌کرد در حالی که انتظاری از کسی نداشت. از دست دادن دو فرزند مسلماً مصیبت بزرگی برای خانوادهٔ اوست.»
به غیر از STEM Fellowship، محمد اسدی لاری چندین فعالیت فوق‌برنامهٔ دیگر نیز داشت. او از بنیان‌گذاران انجمن پزشکان مبدع و کارآفرین (با نام اختصاری CAPIE) بود و با شاخه‌های دانشجویی کمیسیون کانادایی یونسکو، مؤسسهٔ تحقیقات پزشکی کانادا، صلیب سرخ کانادا و مجمع جهانی اقتصاد نیز همکاری داشت و چندین مقالهٔ علمی نیز در زمینه‌های علوم نانو، علوم شناختی و ایمن‌شناسی سرطان نگاشته بود. او جوایز متعددی به خاطر فعالیت‌های علمی و فوق‌برنامهٔ خود برنده شده بود. از جمله در سال ۲۰۱۴، در حالی که تنها یک سال بود به کانادا آمده بود، به خاطر کسب بالاترین معدل در دبیرستان مدال برنز فرماندار کل کانادا را دریافت کرد و در سال ۲۰۱۸ به خاطر فعالیت‌های فوق‌برنامهٔ خود برندهٔ جایزهٔ دانشجویی 3M به ارزش پنج هزار دلار شد.
سهیل ناصری، دوست نزدیک محمد و از دانشجویان دانشگاه بریتیش کلمبیا (یوبی‌سی)، در مراسم یادبودی که برای او در این دانشگاه برگزار شد درباره‌اش چنین گفت: «محمد همواره در تلاش بود تأثیرات عمیق و گسترده‌ای در زمینه‌های گوناگون بگذارد، از سیاست‌گذاری و آموزش گرفته تا ساختن جامعه‌ای عادلانه‌تر. او همیشه مشغول بود. از لحظه‌ای که از خواب بلند می‌شد تا لحظه‌ای که می‌خوابید، بی‌وقفه کار می‌کرد تا اهدافش را تحقق بخشد.»
سامان ارفعی، دوست نزدیک محمد اسدی لاری: انرژی می‌گذاشت تا وضعیت دیگران را بهتر کند
سامان ارفعی، دوست نزدیک محمد، دربارهٔ او گفت «حضور او برای من پر از آرامش بود و مطمئناً یکی از بهترین پزشکان نسل خودش می‌شد. آن‌چه او را از دیگران متمایز می‌کرد، توانایی رهبری آینده‌نگرانهٔ او، اصرار برای کار ممتاز کردن و همدلی واقعی برای تمام اطرافیانش بود. از وقت و انرژی خودش می‌گذاشت تا وضعیت دیگران را بهتر کند. او کم‌تر از همه به خودش فکر می‌کرد. دیدی انسانی داشت و هدفش دادن اعتمادبه‌نفس به همهٔ جوان‌ها بود.»
زینب اسدی لاری نیز در عین جوانی در حوزهٔ اطلاع‌رسانی و تلاش برای بهبود سلامت روان جوانان بسیار فعال بود. او عضو انجمن سلامت روانی جوانان (Youth Mental Health Association) در ونکوور و عضوی از نهاد ملی سلامت جوانان (Young Canadians Roundtable on Health) بود و مدتی هم در سازمان بهداشت جهانی فعالیت کرده بود.
دکتر فیونا راول درباره زینب اسدی لاری
دکتر فیونا راول (Fiona Rawl) استاد دانشگاه تورنتو، به رسانه‌ها دراین‌باره گفت: «خوب یادم هست اولین باری که زینب اسدی لاری را دیدم. اولین جلسهٔ کلاس زیست‌شناسی بود و بعد از کلاس نزد من آمد و خودش را معرفی کرد. پر از کنجکاوی بود و همیشه سؤالات دقیقی می‌پرسید. از همان اول یک دانشمند واقعی بود. او در رابطه با سلامت روانی افراد و پرهیز از برچسب‌گذاری بر آن‌ها بسیار فعال بود و همواره آرزو داشت زندگی دیگران را بهتر کند. با خودش سخت‌گیر بود ولی با دیگران راحت همکاری می‌کرد. توانایی بی‌نظیری در رهبری و کار تیمی داشت و اثرات مثبتی که روحیهٔ او روی تمام دانشجویان دانشکده داشته است را به وضوح می‌بینم.» دکتر ساشا نوخوویچ که مؤسسهٔ STEM Fellowship را همراه با محمد تأسیس کرده بود، دربارهٔ زینب گفت «او یک رهبر جوان، پرکار و خلاق بود. شور و شوقش به دیگران هم انرژی می‌داد که بهتر و بیشتر کار کنند. نوع‌دوستی خستگی‌ناپذیر این برادر و خواهر در طی عمر کوتاهشان عدهٔ زیادی را تحت تأثیر قرار داد و رفتن‌شان خسران جبران‌ناپذیری برای خانواده و اطرافیان‌شان است.»
