همه دانشگاه‌ها در سال تحصیلی جدید کلاس‌های درس خود را آنلاین برگزار نخواهند کرد. حدود ۶۰ درصد کلاس‌های دانشگاه شربروک با حضور دانشجویان در فضای باز یا در داخل اماکن وسیع مثل سالن‌های ورزشی و کلیساها برگزار می‌شود.
این تقریبا دو برابر کلاس‌های حضوری دانشگاه‌های بزرگ دیگر است: دانشگاه کنکوردیا ۲۵ درصد، دانشگاه کبک مونترال، دانشگاه مونترال و دانشگاه لاوال ۳۰ درصد. اکثر کلاس‌های دانشگاه مک‌گیل نیز از راه دور برگزار می‌شود.
هفته را دنبال کنید در: اینستاگرام – تلگرام
اما روشی که دانشگاه شربروک در پیش گرفته، چیست؟
مسئولان دانشگاه برگزاری کلاس‌ها در فضای بیرونی و اجاره اماکن مثل کلیساها یا سالن‌های ورزشی را مد نظر قرار دادند. کاترین کوته استاد سیاست کاربردی در دانشگاه شربروک می‌گوید: «من دلم برای دانشجویان و دیدن آنها از نزدیک تنگ می‌شود. کار استاد ایجاد روابط با دانشجویان، صحبت با آنها و دیدن واکنش‌های آنهاست.»
اماکن مذهبی مثل عبادتگاه‌ها یا سالن کلیساها مثل کلیسای سن-میشل، ماری-مدیاتریس، سن بونیفاس و همچنین ساختمان پیشین روزنامه لاتریبون از جمله فضاهایی است که مسئولان دانشگاه شربروک با اجاره کردن آنها کلاس‌های درس حضوری دانشجویان را به رغم بحران کووید۱۹ با مشارکت بیشترین تعداد دانشجویان برگزار می‌کنند.
اما آنچه بیشتر غیرمعمول به نظر می‌رسد برگزاری کلاس‌ها در فضای باز است. نیازی به گفتن نیست که در زمستان برگزاری کلاس‌ها در فضای باز غیرممکن است و فقط در ماه‌های سپتامبر و اکتبر که هوا هنوز مساعد است، می‌توان این تدبیر را به اجرا گذاشت. اما مهم این است که با این کار می‌توان سال تحصیلی را در بحبوحه بحران کرونا به شیوه‌ای مناسب آغاز کرد و ارتباط و حس تعلق لازم را بین دانشجویان، استادان و دانشگاه به وجود آورد.
| بیشتر بخوانید: |
کریستین هودون معاون مدیر مطالعات دانشگاه شربروک می‌گوید : «در کلاس‌های حضوری شرایطی ایجاد می‌شود که به وجود آوردن آن در کلاس‌های آنلاین به راحتی ممکن نیست. به عقیده من در هفته‌های اول سال تحصیلی جدید، با برگزاری کلاس‌های حضوری این امکان را داریم که بین دانشجویان و استادان فرصت شناخت یکدیگر، فرصت برقراری رابطه و تعامل و همچنین حس تعلق به وجود آوریم.»
اما واقعیت این است که اندیشه برگزاری کلاس‌ها در فضای باز ابتکار جدیدی نیست. پیش از این استادان و مدرسان دانشگاه شربروک همین کار را انجام می‌دادند اما اکنون این کلاس‌ها با کمی تغییرات و با تجهیزات بیشتری برگزار می‌شود.
ژان-فیلیپ ایوت-بوده متخصص آموزش در فضای باز می‌گوید: «برگزاری این کلاس‌ها در فضای باز برای ما هیجان‌انگیز است. ما از حدود چهار ماه پیش روی این مسئله کار می‌کردیم. در ابتدا پیشنهاد برگزاری کلاس‌ها در فضای باز آن هم در بحبوحه همه‌گیری کرونا، از نظر برخی ایده‌ای احمقانه بود. ما مدت‌ها منتظر برگزاری این کلاس‌ها بودیم.»
کریستین هودون معاون مدیر مطالعات دانشگاه شربروک تصریح کرد: «آموزش در فضای باز در مدارس ابتدایی و متوسطه روز به روز بیشتر مورد استقبال قرار می‌گیرد در دانشگاه‌ها این اتفاق کمتر می‌افتد. قصد داریم آثار و نتایج برگزاری کلاس در فضای باز را بررسی کنیم، نظرات دانشجویان، استادان و دیگر پرسنل آموزشی را درباره این تجربه جویا شویم تا ببینیم کدام قسمت کار به خوبی پیش می‌رود و چه بخش‌هایی باید اصلاح یا حذف شود.»
هودون افزود دو کتابچه راهنما که در همین زمینه تهیه شده آزادانه در دسترس دیگر دانشگاه‌ها و موسسات آموزشی حرفه‌ای قرار گرفته‌اند تا مسئولان این مراکز در صورت تمایل از آنها استفاده کنند و اصلاحات و تغییرات مد نظر خود را در آنها ایجاد کنند.
آیوت-بوده متخصص آموزش در فضای باز تاکید کرد بنابراین پاندمی کرونا فقط آثار و پیامدهای منفی به همراه نداشته است. این پدیده شرایطی فراهم کرد تا آموزش در فضای باز به عنوان یک راهکار تحصیلی مناسب در بحبوحه بحران کرونا به اجرا گذاشته شود.
در مجموع دانشگاه شربروک یازده مکان در محوطه دانشگاه تعیین کرده که می‌توان کلاس‌ها را در آنها برگزار کرد. بزرگ‌ترین این فضاها که از آن به عنوان «تئاتر» یاد می‌شود، ظرفیت یکصد دانشجو را دارد و کوچک‌ترین آنها گنجایش تنها شانزده نفر را دارد. ظرفیت کلی همه این مکان‌ها برای برگزاری کلاس ۵۰۰ نفر است.
استادان می‌توانند به اختیار خود این مکان‌ها را برای برگزاری کلاس رزرو کنند. آنها با این کار می‌توانند کلاس‌هایی را که به شکل آنلاین پیش‌بینی شده بود، به این فضاها منتقل کنند. به گفته کریستین هودون، برای برگزاری کلاس‌ها همیشه پلان B وجود دارد.
دانشگاه‌های دیگر نیز به ویژه در مونترژی ، استری و کبک روشی را که دانشگاه شربروک برای برگزاری کلاس‌های حضوری در داخل یا خارج دانشگاه در پیش گرفته است، مد نظر قرار داده‌اند. در همین راستا دانشگاه کونکوردیا در مونترال در نظر دارد برخی کلاس‌های خود را به طور حضوری در فضای باز یا خارج از دانشگاه برگزار کند.
دانشگاه کبک مونترال نیز قصد دارد ابتکارهای مشابهی را برای برگزاری کلاس‌های طراحی یا رقص به اجرا گذارد.
اما دانشگاه مونترال برگزاری هیچ کلاسی را مطابق با این شیوه‌ها مد نظر قرار نداده است. دانشگاه لاوال اعلام کرده که این کار را خواهد کرد اما در این باره توضیحات بیشتری نداده است.
باید گفت که دانشگاه شربروک که ۳۰ هزار دانشجو دارد، برای اجرای این راهکارها دستش بازتر است ، امکانات بیشتر و محدودیت‌های کم‌تری دارد و از فضای بیشتری نیز برای برگزاری کلاس‌های حضوری برخوردار است. اما دو عامل تعیین کننده دیگری که در این قضیه دخیل هستند و نباید از آنها غفلت کرد، عبارتند از : نوآوری و اراده.
