طلا در تاریخ بشر همواره یک دارایی جذاب و مطمئن محسوب میشده. در دوره معاصر نیز افزون بر مصارف متعددی که در صنایع مختلف دارد، برای سرمایهگذاران کوچک و بزرگ و حتی برای بسیاری از خانوادهها در برابر نوسانات بازار، یک پناهگاه امن محسوب میشود.
طلا برای اولین بار توسط بشر در طبیعیترین حالت آن در رودخانهها و نهرهای آب کشف شد. بدون شک طلا یکی از اولین فلزاتی بود که انسانهای نخستین آن را شناختند بدون این که واقعا بدانند عنصری را که کشف کردهاند، چه ارزشی دارد و در آینده در زندگی بشر چه ارزش و اهمیتی پیدا خواهد کرد. با توجه به درخشندگی، زیبایی و کمیابی طلا، این فلز خیلی زود در تقریبا همه فرهنگهای بشری که به آن دسترسی پیدا کردند، به نماد پادشاهی و اغواگری تبدیل شد. حدود ۲۶۰۰ سال پیش از میلاد مسیح بود که ساکنان بینالنهرین اولین اشیاء را از طلا ساختند. در سال ۱۲۲۳ پیش از میلاد مقبره نمادین توتنخامن یازدهمین فرعون مصر باستان از طلا ساخته شد و در افسانهها هم آمده است که در سال ۹۵۰ پیش از میلاد در ساخت معبد معروف سلیمان از طلا به عنوان یکی از مصالح اصلی استفاده شد. در واقع طلا اصلیترین عامل طراحی و تولید پول در تاریخ بشر بوده است و قدمت اولین سکههای طلا به ۷۰۰ سال پیش از میلاد مسیح برمیگردد. این فلز مورد علاقه بشر این روزها به شدت تحت تاثیر پاندمی کرونا قرار گرفته است. اقتصادهای بزرگ و باثبات جهان تحت تاثیر پاندمی کووید۱۹ با بحران روبرو هستند. علاوه بر مشکلات شدید ساختاری در اقتصاد آمریکا و بیثباتی سیاستهای کاخ سفید، بحران کرونا نیز سبب شده تا جایگاه دلار آمریکا به عنوان ارز مرجع لرزان بشود و ارزش آن نیز رو به کاهش بگذارد. در نتیجه کاهش ارزش و جایگاه دلار طلا راهی به جز افزایش جایگاه و ارزش ندارد.
پاندمی کرونا و بهای طلا
پاندمی کرونا اقتصاد بسیاری از کشورهای جهان را از همان ابتدا به شدت مختل کرد. تحت تاثیر پاندمی کرونا فعالیت بازارهای نفتی جهان نیز مختل شد و بهای طلا افزایش یافت. روند صعودی بهای طلا پیش از ظهور اولین موارد کروناویروس در چین در ماه دسامبر، آغاز شد اما تحت تاثیر این بحران سلامتی بسیاری از سرمایهگذاران با اضطراب و التهاب بیشتری به سمت طلا به عنوان یک ارز مامن روی آوردند.
بیشتر بخوانید: |
ژوزه متوت مدیر کل انجمن معادن کبک میگوید: «علت این است که طلا در دنیای اقتصاد یک ارز مامن محسوب میشود در شرایط ناپایدار اقتصادی سرمایه گذاران خرید طلا را به خریدن ارز ترجیح میدهند.»
متیو دانژو اقتصاددان ارشد موسسه دژاردن نیز میگوید عوامل مختلفی در نوسان بهای طلا دخیل هستند و در این میان ویروس کرونا نیز قطعا تاثیرگذاری خود را داشته است. از زمانی که صحبت از شیوع کرونا به میان آمد، شاهد افزایش قیمت طلا بودیم. درست است که روند صعودی بهای این فلز گرانقیمت از نیمه دوم سال۲۰۱۹ و زمانی آغاز شد که بانک مرکزی آمریکا نرخ سود اصلی خود را کاهش داد اما واقعیت این است که پاندمی کرونا به روند افزایش قیمت طلا سرعت بخشید.
هفته را دنبال کنید در: اینستاگرام – تلگرام
گرچه در این شرایط سرمایه گذاران و بازارها علاقه زیادی به شرکتهای معدنی مناطقی مثل آبیتیبی-تمیسکامینگ نشان میدهند اما ژوه متوت معتقد است که عوامل موثر در بازار از جمله کرونا بر دیگر فلزات پایه نیز تاثیرگذار بوده است. تحتتاثیر کاهش رشد اقتصادی و به ویژه کندشدن روند ساخت و ساز و کاهش اجرای پروژههای زیربنایی در برخی کشورهای بزرگ مثل چین، بازار آهن و فولاد از این وضعیت متاثر شده است.

از دیدگاه ژان-مارک لاکوست مدیر و رئیس هیئت مدیره شرکت Monarques Gold، کروناویروس و تحولات مرتبط با آن برای بخش معدن و به ویژه معادن طلا خبر خوبی بوده است. لاکوست میگوید: «من معتقدم اتفاقاتی که منجر به رونق گرفتن بازار طلا شده برای مناطقی مثل آبیتیبی خبری خجسته است چرا که رونق بازار طلا و افزایش قیمت این فلز در سالهای آینده نیز به ایجاد مشاغل بیشتر در مناطق طلاخیز منجر خواهد شد. درست است که بحران کرونایروس به طور کلی ابهامات و ناپایداریهایی در اقتصاد جهان ایجاد میکند اما تصور من این است که این بحران و پیامدهای آن دست کم برای بازار فلز گرانبهایی مثل طلا میتواند آثاری خوشایند به دنبال داشته باشد.»
اما والری فیون مدیر کل انجمن اکتشافات معدنی کبک توصیه میکند که در این اوضاع بیش از حد تحت تاثیر هیجانات و التهاب بازار قرار نگیریم و با فاصله گرفتن از بازار اوضاع را در میان مدت بررسی کنیم و دیدگاه بازتر و واقع گرایانه تری از شرایط و تحولات داشته باشیم.
آیا روند افزایشی بهای طلا فعلا ادامه خواهد داشت؟
به رغم این که بهای طلا در دوره پاندمی کرونا فراز و نشیبهایی داشته اما پیشبینی کارشناسان حاکی از آن است که کلیه فاکتورهای تعیینکنندهای که در افزایش قیمت این عنصر گرانبها تاثیرگذار هستند، در درازمدت تداوم خواهند داشت: نرخهای بهره، نرخ تورم، کاهش ارزش دلار آمریکا، نوسانات و ناپایداری بازارها.
استفان ماریون اقتصاددان و استراتژیست ارشد بانک ناسیونال کانادا از میان چهار فاکتور فوقالذکر بیشتر روی نرخ بهره متمرکز شده و معتقد است که این عامل در حال حاضر علت اصلی افزایش قیمت طلا است چرا که بانکهای مرکزی کشورها به منظور حمایت از اقتصادهایی که بدجور دچار مشکل شدهاند، به خرید گسترده اوراق قرضه دولتی روی آوردهاند و همین اقدام موجب کاهش قابل توجه نرخ سود شده است.

فعالان و سرمایهگذاران بازارها نیز در مواجهه با بازدهی منفی اوراق قرضه و با توجه به نرخ تورم، جانب احتیاط را در پیش گرفته و به یک ارز مامن مثل طلا که در شرایط کنونی جذابیت و اطمینان بیشتری برای سرمایهگذاری دارد، روی آوردهاند.
«طلا تحت تاثیر نرخ بهره قرار نمیگیرد و به طور کلی زمانی که نرخ سود منفی است، شمش طلا با استقبال گسترده سرمایهگذاران کوچک و بزرگ روبرو میشود و بازار آن رونق میگیرد.» (استفان ماریون استراتژیست ارشد بانک Banque Nationale)
ماریون میگوید با توجه به این که بانکهای مرکزی قصد دارند نرخ سود را برای مدتی طولانی و حتی چندین سال در سطوح پائین و زیر نرخ تورم نگه دارند، پیشبینی میشود که پتانسیل لازم برای افزایش بهای طلا حفظ خواهد شد. طلا همواره در تنوع بخشیدن به ذخایر پولی سرمایهگذاران چه به شکل جمعی و چه به صورت انفرادی نقشی غیرقابل انکار ایفا کرده است و دقیقا امروز نیز شاهد همین نقشآفرینی طلا هستیم.
با توجه به عوامل تعیینکننده موجود و چشماندازی که برای بازارها ترسیم میشود، اکثرا کارشناسان پیشبینی میکنند که طلا در آینده نیز نه تنها بهای خود را حفظ خواهد کرد بلکه بیش از پیش ارزش پیدا خواهد کرد. بانک مرکزی آمریکا اواخر آوریل پیشبینی کرد هر اونس طلا تا تابستان ۲۰۲۱ به ۳ هزار دلار خواهد رسید.
اما همه تحلیلگران بازار نیز چنین دیدگاهی ندارند و روی آوردن به بازار طلا را سرمایهگذاری مناسبی برای آینده نمیدانند. یکی از این تحلیلگران ادی شاندونه است که به عنوان مدیر مالی موسسه Medici فعالیت میکند. وی میگوید: «اقدام به خرید یک فلز گرانبها مثل طلا صرفا به این امید که ارزش آن به مرور زمان افزایش خواهد یافت، نمیتواند سرمایهگذاری جالبی باشد. خیلیها به دنبال شرکتها و کسب و کارهایی هستند که الگوهای تجاری جالب و خوش آتیهای دارند. این سرمایهگذاری میتواند به افزایش ارزش دارایی شما منجر شود، کاری که خیلی وقتها با طلا نمیتوان انجام داد.»
برخی طلا را بیشتر ابزاری برای دلالی میدانند تا ارزشی برای سرمایهگذاری، اما عدهای دیگر خرید و ذخیره آن را در بحرانها راهی مناسب برای حفاظت از ارزش داراییهای خود میدانند.