سقوط مجسمه‌های برده داران در ایالات متحده و انگلستان

گروه ترجمه هفته و بهمن عسگری‌پور|

پخش ویدئوی مرگ دلخراش جرج فلوید موجی از اعتراضات گسترده را در ایالات متحده سبب شد. این اعتراضات که نژادپرستی پنهان و آشکار را نشانه گرفته‌ از برخی زوایا در تاریخ امپراتوری آمریکا بی‌نظیر است. در روزهای گذشته، در مسیر اعتراضات به مرگ جرج فلوید توسط یک مامور پلیس، مجسمه‌های متعلق به شخصیت‌هایِ تاریخیِ طرفدارِ برده‌داری پایین کشیده می‌شوند. دامنه این اعتراضات که به دیگر کشورهای غربی کشیده سبب شد تا در انگلستان مجسمه ادوارد کولستون Edward Colston، برده فروش و سیاستمدار محافظه‌کار قرن ۱۷میلادی توسط مردم پایین کشیده و به رودخانه افکنده شود.

ای.بی.سی روز یکشنبه ۷ژوئن در گزارشی نوشت پس از اینکه فعالان حقوق مدنی برای سال‌ها خواستار برچیده شدن بناهای یادبود متعلق به چهره‌های معروف ایالت‌های جنوبی در جریان جنگ‌های داخلی موسوم به بناهای کنفدراسیون شده بودند، این بناها در بحبوحه اعتراضات سراسری اخیر به مرگ جرج فلوید به دست پلیس، یکی پس از دیگر در حال برچیده شدن هستند.

هفته را دنبال کنید در: اینستاگرام – تلگرام

سیاستمداران روز پنجشنبه اعلام كردند كه بناهای كنفدراسیون در ایندیاناپولیس و نیز ریچموند واقع در ایالت ویرجینیا برچیده خواهند شد. این خبر در شرایطی منتشر می‌شود که اوایل این هفته‏ نیز بناهای یادبود مشابه در الکساندریای ایالت ویرجینیا و نیز بیرمنگام ایالت آلاباما برچیده شده بود.

این مجسمه‌ها که به یاد سربازان و رهبران بازنده جنگ داخلی آمریکا بنا شده است، توسط بسیاری به عنوان نماد نژادپرستی و ظلم در نظر گرفته می‌شود.

رالف نورثام فرماندار ویرجینیا روز پنج‌شنبه گفت مجسمه ژنرال رابرت ای لی در شهر ریچموند که پایتخت حکومت کنفدراسیون بود برچیده خواهد شد.

 

نورثام گفت: «میراث نژادپرستی ادامه دارد و فقط محدود به حوادث جداگانه نیست. میراث نژادپرستی به عنوان بخشی از سیستمی ادامه دارد که روی همه افراد و همه جنبه‌های زندگی آنها تاثیر می‌گذارد.»

کسانی که به مرگ فلوید و وحشی‌گری پلیس آمریکا معترض بودند این هفته در نزدیکی این مجسمه جمع شده بودند و شعار می‌دادند: «مجسمه را پایین بیاورید!»

جو‌ هاگست شهردار ریچموند نیز تصمیم گرفت یک بنای یادبود را که به یاد سربازان كنفدراسیون بنا شده بود برچیند. این سربازان در اردوگاهی در ایندیاناپولیس جان باخته بودند. تصمیم شهردار این شهر نیز به منزله به رسمیت شناختن اعتراضات فعلی است.

هاگست روز پنجشنبه در توییتر نوشت: «خیابان‌های ما مملو از صداهای نارضایتی و عصبانیت است، صداهایی که شاهدی دال بر وجود قرن‌های متمادی نژادپرستی علیه سیاهپوستان است. ما باید موارد تبعیض را مشخص کنیم و هرگز گذشته خود را فراموش نکنیم اما نباید به این گذشته (نژادپرستانه) احترام گذاشت.»

هوگست گفت دستور ساخت این سنگ یادبود در سال 1912 داده شد و بعدها در سال 1928 با تلاش مقامات رسمی که در جنبش سفیدپوستان نژادپرست، كوكلوس كلان، نیز فعال بودند به پارک گارفیلد منتقل شد تا بهتر در معرض دید عموم قرار بگیرد.

شهردار ریچموند در ادامه نوشت «فارغ از اینکه هدف اصلی از ساخت این سنگ قبر چه بود‏، مدت زمان طولانی است که فقط این مسئله دردناک را به ما یادآوری می‌کند که کشور ما یک قرن قبل از دیدگاه‌های کوکلوس کلان استقبال می‌کرد. ما مدتی است که اعلام کرده‌ایم این سنگ قبر باید متعلق به یك موزه باشد، نه یك پارك، اما هیچ سازمانی برای انجام این مسئولیت قدمی برنمی‌دارد. فرصت تمام شده است و این سنگ قبر برچیده خواهد شد.»

نورثام با این حال تایید كرد كه بسیاری از ساكنان شهر از برچیدن مجسمه رابرت ای لی كه در سال 1890 ساخته شده است حمایت نمی‌كنند.

وی در ماه آوریل قانونی را امضا كرد كه به مقامات محلی اجازه می‌دهد تندیس‌های كنفدراسیون را برچینند. وی گفت: «من به ویرجینیایی اعتقاد دارم كه گذشته خود را به شیوه‌ای صادقانه بررسی می‌كند. وقتی ما اطلاعات بیشتری می‌آموزیم، وقتی نگاهی صادقانه به گذشته خود می‌اندازیم، در آن زمان باید کاری بیشتر از گفتوگوی صرف در مورد آینده انجام دهیم و عملا دست به اقدامات بزنیم.»

بیشتر بخوانید: گفتگوی اشپیگل با تاریخدان آمریکایی، ادی گلاد: ما در آغاز یک انقلاب هستیم فرانسوا لوگو: نژادپرستی راه حل ریشه ای نیاز دارد

کشیش رابرت رایت لی که از نوادگان ژنرال رابرت ای لی است گفت که او کاملاً از برچیده شدن این بنای تاریخی حمایت می‌کند.

لی روز پنجشنبه در یک کنفرانس مطبوعاتی گفت: «ما امروز اینجا فرصت داریم تا این مطلب را بگوییم که این، آخرین لحظه و آخرین موضع ما نخواهد بود. چیزهای مهمتری برای پرداختن به جای مسئله مجسمه وجود دارد، اما این مجسمه بی شک نماد ظلم است.»

نورثام گفت: «این بنای تاریخی در اسرع وقت برچیده خواهد شد و به انبار خواهد رفت تا مردم جامعه درباره آینده آن تصمیم گیری کنند.»

بنای یادبود ریچموند نیز به سرنوشت یک بنای یادبود دیگر در الکساندریا مبتلا خواهد شد. این بنا که به افتخار سربازان کنفدراسیون ساخته شده بود‏، اوایل این هفته برچیده شد.

جان چپمن، عضو شورای شهر الکساندریا روز سه‌شنبه در فیس بوک نوشت: «برخی می‌گفتند که این روز هرگز نخواهد آمد. بنای یادبود کنفدراسیون در منطقه آپوماتوکس Appomattox در حال از بین رفتن است. ما و جامعه‌ ما این اتفاق را رقم زدیم.»

همچنین به گزارش شبکه خبری محلی (WBMA) وابسته به ای.بی.سی نیوز‏، در هفته جاری، یک بنای کنفدراسیون نیز که در جریان اعتراضات آخر هفته آسیب دیده بود از پارک بیرمنگام خارج شده است.

همچنین این هفته گزارش شد که بناهای کنفدراسیون در بنتون ویل ایالت آرکانزاس و راکی مونت ایالت کارولینای شمالی نیز برچیده خواهند شد.

فقط در ایالات متحده نبود که مجسمه‌هایی که نمادی از نژادپرستی بودند، برچیده شدند. در شهر بریستول انگلیس نیز معترضین، مجسمه ادوارد كولستون‏، تاجر برده داری در قرن هفدهم را از بین بردند. معترضین مجسمه را از داخل خیابانها کشیدند و سپس به داخل رودخانه انداختند.

در فیلادلفیا نیز این هفته یکی از مجسمه‌هایی که هدف اعتراض تظاهرکنندگان قرار گرفته بود پایین کشیده شد. تندیس جنجالی پیت ریزو شهردار پیشین این شهر که در نزدیکی ساختمان شهرداری بنا شده بود روز چهارشنبه به دنبال اقدامات خرابکارانه برداشته شد. بسیاری از افراد نیز مجسمه کمیسر سابق پلیس را نمادی از وحشیگری پلیس می‌دانستند.

جیم کنی شهردار فیلادلفیا روز چهارشنبه در توییتر نوشت: «این مجسمه دیرزمانی است که برای بسیاری نماد تعصیب، نفرت و ظلم بوده است. بالاخره این نماد از بین رفت.»

منبع