محمد کرمزاده و امیر مولایی
هفته پیش علاقهمندان به سینما و فیلم این فرصت را داشتند که به تماشای 26 فیلم کوتاه ایرانی در دانشگاه کنکوردیا بنشینند. این برنامه در دو روز به همت خانم لیلا خلیلزاده، فیلمساز و دانشجوی ارشد فیلمسازی کنکوردیا برگزار شد. پیش از اکران فیلمها، خانم بهاران بنیاحمدی بازیگر سینما، از پروفسور پیتر ریست، Peter Rist استاد دانشکده سینما کنکوردیا دعوت کرد تا مقدمهای برای حضار درباب سینمای ایران بگوید.
پیتر ریست ابتدا از علاقه خود به سینمای ایران مخصوصا فیلمهای دهه 90 میلادی سخن گفت و اینکه فیلمهای بسیار زیادی که در آن زمان از سینمای ایران دیده او را به شدت جذب سینمای ایران کرد. او همچنین از کیارستمی به عنوان یکی از دو کارگردان محبوب خود نام برد و اشاره کرد که با وجود اینکه در طی سالهای سال بطور متوسط شاید هفته ای 5-6 فیلم میبیند، ولی همچنان کیارستمی را یکی از دو کارگردان مورد علاقه خود میداند. پروفسور ریست سپس به توضیحی از سینمای امروزی ایران و همچنین سینمای دیاسپورای ایران یا فیلمهایی که کارگردانهای ایرانی در خارج از ایران ساختهاند اشاره کرد و اینکه چه تفاوتهایی بین آنها دیده میشود و اینکه آیا کارگردانهای ایرانی که کار خود را در خارج از کشور ادامه میدهند همچنان رگههایی از فرهنگ سینمای ایران را در فیلمهای خود حفظ میکنند یا خیر. او توضیح مختصری از فیلمهایی برنامه و کارگردانهای آن داد و اینکه هرکدام چه نکات قابل توجهی دارند.
جالب توجه این که دکتر ریست به جزئیات فیلمها و کارگردانهایشان اشاره میکرد و این نشان میداد که او سینمای ایران را بطور جدی دنبال میکند. ریست در ادامه از برخی از المانهایی که شاید برای بیننده مخصوصا غیر ایرانی جالب توجه باشد حرف زد. از نوع لباس پوشیدن و یا محدودیتهای رفتاری در فیلمها، رابطه بین زن و مرد بطور کل، ابهام و رمزآلود بودن فیلمها در ابتدا و افشای تدریجی آنها و همچنین پایانهای باز.
در پایان اکران فیلمهای روز دوم، نشست پرسش و پاسخی نیز با چند تن از کارگردانهایی که فیلم آنها پخش شد انجام شد و فرصتی بود برای حضار که سوالات خود را در رابطه با فیلمها بپرسند. پیتر ریست نیز چند سوال از کارگردانها در رابطه با مفاهیم بعضی از قسمتهای فیلمهایشان و همچنین محدودیتهایی که شاید در ساخت فیلمهایشان وجود داشته و یا مسائل تابو پرسید. یکی از حضار نیز انتقادی مطرح کرد مبنی بر اینکه چرا خیلی از منتقدین غیرایرانی در رابطه با سینمای ایران هنوز درگیر سوالهایی خیلی کلیشهای هستند. سوالهایی نظیر چگونگی دور زدن سانسور و پوشش زنان و غیره. ایشان معتقد بود این سوالات تکراری باعث میشود کمتر به اصل موضوع فیلم و جنبه هنری آن پرداخته شود. یکی دیگر از حضار نیز از اینکه محدودیتهای سینمای ایران به نوعی باعث خلاقیت و در نتیجه موفقیت سینمای ایران شده است گفت. برنامه با چند سوال دیگر از کارگردانها در رابطه با فیلمها پایان یافت.
در ادامه گفتوگویی کوتاه ترتیب دادیم با خانم لیلا خلیلزاده که باعث و بانی این برنامه بسیار جالب بود. خانم لیلا خلیلزاده تحصیلات خود را تا کارشناسی ارشد در رشته سینما در دانشگاه هنر تهران خوانده و اکنون در رشته فیلمسازی دانشگاه کنکوردیا در حال تحصیل است. خلیلزاده چندین فیلم کوتاه، مستند و انیمیشن را در کارنامه خود دارد و علاوه بر آن در نشریههای گوناگونی نظیر دنیای تصویر فعالیت داشته. فیلم «ماهی سرخ شده» او یکی از فیلمهای دیدنی در بین فیلمهای اکران شده بود.
لینک مرتبط: گفت وگو با لیلا خلیل زاده، کارگردانِ «ماهی سرخ شده »