نرگس هاشمی |

همانگونه که بر همه‌گان هویداست؛ مردم افغانستان مردمان مهمان‌نواز و خراجی استند. زمانی که در خانه افغانی پا بگذارید از این بیشتر مایه خرسندی ایشان نمی‌گردد که بالای سفره‌‌شان نشسته و به اصطلاح با آنها نان و نمک شوید. حتی می‌گویند که در مناطق مرکزی افغانستان وقتی اضافه‌تر از پنج نفر مهمان داشته باشند یک راس گوسفند کلان را ذبح کرده و خوب پاک می‌کنند و از آن غذای مورد نظرشان را تهیه می‌کنند.

در اینجا به معرفی چند نوع از غذاهای محلی مردم افغانستان می‌پردازم که در فصل زمستان بیشتر مورد استفاده قرار می‌گیرد و شما هم می‌توانید در این فصل از آن تهیه کرده و نوش جان کنید.

غذاهای مردم افغانستان بنا به مقتضی طبیعت جغرافیایی افغانستان معمولا غذاهایی می‌باشند که از سبزیجات، آرد گندم و گوشت گاو و گوسفند تهیه می‌شوند. طرز تهیه غذاهای محلی افغانستانی ساده است اما غذاهای شهری افغانستان یک مقدار پیچیده‌تر می‌باشد و نیاز به ابزار و مواد بیشتر غذایی دارد.

کچری قروت

کچری قروت یکی از غذاهای مشهور و مزه‌دار افغانی می‌باشد که اکثراً در زمستان پخته می‌شود. در روزهای زمستان مردم صندلی و یا بخاری می‌گذارند، کچری قروت پخته می‌نمایند. کچری قروت از برنج لک، قروت و کوفته تهیه می‌شود حتی در مورد این غذا چیستانی هم گفته شده است: از درآمد حیدری قباء سفید لنگی زری؟

شوربای کله

شوربای کله یکی از غذاهای مخصوص زمستان مردم با ذوق افغانستان می‌باشد که کله گوسفند را پاک کرده خوب می‌شویند، بعداً در دیگ انداخته جوش می‌دهند تا کف آن گرفته شود. پس گندم نخود، پیاز، زردچوبه با قدری دنبه را به آن علاوه می‌کنند، وقی پخته شد در کاسه‌ها کشیده و در آن نان را میده کرده تناول می‌کنند.

شوربای دیگ سنگی

شوربای سنگی یکی دیگر از غذاهای محلی افغانستان بوده که در دیگ سنگی پخته می‌شود. این شوربا دارای لذت خاصی می‌باشد که همراه گوشت گوسفند، دنبه، دالنخود، مرچ و سیر را علاوه داشته مقداری آلوبخارا را به آب آن می‌اندازند. سپس قدری آتش در گوشهء تندور انداخته دیگ را در پهلوی آن قرار می‌دهند. بعد از آماده شدن نان را در کاسه‌ها میده کرده و صرف می‌کنند.

دلده

دلده یکی از غذاهای معروف مردم ماست که از گندم میده شده درست می‌گردد و این غذا را بیشتر در فصل سرما تناول م یکنند طرز تهیه آن مانند شوله است اما با کمی تفاوت که در بین آن لوبیا و نخود را اضافه می‌کنند و بالای آن قروت (کشک) و یا چکه می‌اندازند. چون این غذا نرم پخته می‌شود و برای کسانی که سرماخوردگی داشته باشند مفید تمام می‌شود.

آش

این غذا را بیشتر در فصل سرما خصوصا زمانی که یکی از اعضای خانواده سرماخوردگی و سرفه داشته باشد تهیه می‌کنند. این غذا را از آش بریده شده آردتر میده و ترکاری باب از قبیل: کجالو، شلغم، لوبیا، نخود و گشنیز تازه با اضافه نموده چکه و یا قروت آماده کرده در نزدیک بخاری نشسته نوش جان می‌کنند.

بولانی

بولانی یکی دیگر از غذاهای مشهور و مزه‌دار افغانی است که در این اواخر در سطح جهان مقام اول را بدست آورد و شهرت جهانی را کسب کرد. این غذا طوری تهیه می‌گردد که خمیر ذغال شده را گندنه و یا کچالو پر نموده به شکل نیم دایره بالای تابه انداخته در روغن سرخ می‌کنند. بولانی را در تندور نیز می‌پزند که به نام بولانی تندوری یاد می‌شود. چون در این غذا روغن بیشتر استفاده می‌شود در فصل گرما کمتر استفاده می‌کنند.

منتو

یکی از خوراک‌های لذیز افغانی می‌باشد که در بخار آب پخته می‌شود. خمیر منتو را به شکل دایره‌های کوچک قطع نموده از گوشت سرخی، دنبه، پیاز، سیر، گشنیز و مرچ سیاه پر نموده در ظرف مخصوص می‌چینند و بعد از تفت دادن منتو را با چکه، لعاب بادنجان رومی، لوبیا و دالنخود مطابق میل‌شان دیزاین می‌کنند و بالای آن نعنای خشک و یا تازه می‌ریزند و به زیبای این غذا می‌افزایند.

قابلی پلو

قابلی پلو افغانستان بسیار مشهور می‌باشد و تقریباً اکثر کشور های جهان و کشور‌های همسایه به نام آن آشنااند که از برنج باریک، گوشت یخنی گوسفند، زردک، کشمش، خسته و پسته تهیه می‌گردد. این غذا بیشتر در مراسم عروسی و مهمان داری و مراسم خاص طرفدار بیشتر دارد و هیچ مراسم افغان‌ها بدون گوشت و پلو و قابلی نمی‌باشد.

شولهء غوربندی

در ولسوالی غوربند یک نوع شولهء پخته می‌کنند که به نام شولهء غوربندی یاد می‌شود. این شوله را از برنج، ماش و قورمهء دال نخود دار گوشت گوسفند تهیه می‌کنند. مساله جات تند این غذا را بیشتر مزه‌دار می‌سازد.

بریانی بادنجان

بادنجان سیاه را ورق، ورق بریده در روغن سرخ می‌کنند، بعداً با لعاب تهیه شده یکجا دم داده با قروت و نعنای خشک آن را تزئین می‌کنند. برانی بادنجان یکی از غذاهای بسیار لذیذ و مزه‌دار افغانی می‌باشد که همه فامیل‌ها آن را خوش دارند.

دلمهء برگ تاک انگور

این غذای مزه‌دار را طوری آماده می‌کنند که برگ‌های تازهء تاک انگور را چیده و در بین آن کوفته قبلاً تهیه شده را گذاشته و با تار می‌بندند و در بین لعاب بادنجان رومی، سیر و پیاز می‌گذارند تا پخته شود.

آشک

خمیر را سخت آماده نموده و به شکل دایره های کوچک قطعه می‌کنند، سپس در بین آن گندنه میده شده را پر نموده جوش می‌دهند. بعد از صاف نمودن، قروت و یا چکه ، نعنا و قورمهء دالنخود را بالای آن علاوه نموده نوش جان می‌کنند.

بیشتر بخوانید: بزکشی؛ رسم دیرینه مردم افغانستان سبک‌های موسیقی در افغانستان