تفاوت‌های گوناگون در افراد که به تفاوت‌های فردی معروف است، می‌تواند تفاوت در ویژگی‌های جسمانی، روانی، شخصیتی، رفتاری، هوشی، امیال، احساسات، علائق، انگیزه‌ها و تفاوت در دیدگاه افراد باشد.
علاوه بر تفاوت‌های فردی بین انسان‌ها، بین زن و مرد نیز به طور اخص، تفاوت‌های بارز چشم‌گیری از نظر جسمانی و روانی دیده می‌شود. زمانی‌که فرد ازدواج می‌کند، این تفاوت‌ها می‌توانند باعث بوجود آمدن مشکلاتی در روابط زوجین شده و منبع اختلافات عمیقی شوند.
از نقطه نظر پژوهشگران، تفاوت‌های فردی زنان و مردان را می‌توان در دو جنبه کلی تقسیم‌بندی کرد:
- مسائل فیزیولوژیکی و ساختمان بدن:
زن و مرد از نقطه‌نظر فیزیولوژیکی و ساختار بدنی با هم متمایزند. این تمایز به تفاوت ساختار و کارکرد دستگاه تولید مثل، نقش هورمون‌ها، زمان و نوع متفاوت بلوغ، تفاوت در کارکرد نیمکره‌های مغز، تفاوت در کارکرد حواس پنجگانه و غیره در این دو جنسیت مربوط می‌شود.
- تفاوت در ویژگی‌های شخصیتی و روانی زن و مرد:
توجه به تفاوت‌های بین زن و مرد از نقطه نظر شخصیتی و روانی، به شناخت بهتر این دو جنس از خود و از یکدیگر می‌انجامد و در پی این شناخت به زندگی سعادتمندانه‌تر و آرامش بیشتری خواهند رسید. در ابعاد شخصیتی- روانی، زن و مرد می‌توانند از نقطه‌نظر هویت‌یابی، گرایشات مادی و معنوی، رشد اخلاقی، عواطف و احساسات و درون‌گرایی و برون‌گرایی با هم تفاوت‌هایی داشته باشند. هم‌چنین در طی کردن مراحل رشد، هم‌چون رشد جسمی، رشد روانی، رشد عاطفی، رشد شناختی و رشد هیجانی نیز تفاوت‌های جنسیتی بسیار تاثیرگذار است.
از جمله تفاوت‌های اساسی و مهم بین زنان و مردان بحث درون‌گرایی – برون‌گرایی است که اگر قبل از پیوند ازدواج درست بررسی نشده و ویژگی‌های‌شان مورد قبول یکدیگر قرار نگیرند، می‌توانند عامل تعارضات اساسی بین همسران شوند.
برون‌گراها
افراد برون‌گرا انرژی بیشتری دارند، تمایل بیشتری به روابط اجتماعی و حضور در جمع دارند و علاقه زیادی به فعالیت‌های دسته‌جمعی از خود نشان می‌دهند. مجلس‌گردانی، شوخ طبعی و بذله‌گویی از خصوصیات بارز این افراد است.
درون‌گراها
درون‌گراها برای رفع خستگی و به دست آوردن دوباره انرژی جسمانی و روانی خود نیاز دارند زمانی را به خود اختصاص دهند و یا به اصطلاح با خود خلوت کنند. انسان‌های درونگرا از دید دیگر افراد جامعه معمولا خجالتی و حتی گاهی مغرور به نظر می‌آیند، اما لزوما آن‌ها خجالتی و مغرور نیستند. درک دنیای درون‌گراها برای دیگران کمی سخت است.
- تفاوت‌های شخصیتی: ازدواج دو تیپ شخصیتی درونگرا و برون‌گرا که از خیلی جهات با هم تفاوت دارند، بی‌مشکل نیست. همه ما ویژگی‌های شخصیتی منحصر بفردی داریم که به راحتی تغییر نمی‌کند و متاسفانه اگر نتوانیم با هم به تعامل برسیم، عرصه بر ما تنگ شده و تنش‌های ناخوشایندی را تجربه خواهیم کرد.
- تفاوت‌های رفتاری: افراد برون‌گرا روابط اجتماعی پرهیاهو و پرشوری دارند، اهل سوپرایز و رفت‌وآمد و ارتباطات کلامی هستند و برعکس، همسران درونگرا خواهان زندگی آرام‌تر و بی‌سروصداتر، انجام علائق خود در خلوت و علاقه کمتری به ارتباطات کلامی نشان می‌دهند.
- تفاوت در تفریحات: برون‌گراها به رفت و آمد و مهمانی‌های شلوغ علاقه دارند، در حالی‌که درون‌گراها علاقه‌مندند تا در یک محیط آرام به علائق خود پرداخته و نهایتا تنها با یک دوست صمیمی صحبت کنند.
- شیوه بیان احساسات: فرد درونگرا ممکن است در بیان احساسات، علائق و انتظاراتش مشکل داشته باشد، در حالی که یک فرد برون‌گرا درباره همه چیز به راحتی صحبت می‌کند.
- شیوه ارتباطی: فرد برون‌گرا علاقه‌مند است تمام اتفاق‌هایی که در طول روز افتاده، برای همسرش تعریف کند، با صدای بلند تلویزیون ببیند و تمام وقت صحبت کند، ولی یک درونگرا ترجیح می‌دهد با ورود به خانه استراحت کند، کمتر تعریف کرده و تمایلی به زیاد صحبت کردن ندارد.
- شیوه حل مسائل: یک فرد برون‌گرا دوست دارد وقتی مشکلی بروز می‌کند، به سرعت وارد عمل شده و موضوع را فیصله دهد، در صورتی که فرد درونگرا در حل مسئله به زمان و آرامش بیشتری نیاز دارد، از درگیرشدن اجتناب می‌کند و به شیوه خاص خودش به حل مسئله می‌پردازد.
راه‌حل‌های پیشنهادی
وقتی دو انسان درونگرا و برون‌گرا رابطه زناشویی خود را شروع می‌کنند، ممکن است هرگز به توافق کامل نرسند، مگر این‌که بتوانند به نکته‌ها و تفاوت‌های مهم و حساسیت برانگیز زندگی‌شان واقف شوند و در مواردی به تعامل برسند:
یکدیگر را آزاد بگذارید:
برون‌گراها و درون‌گراها در بیان انتظارات و احساسات‌شان تفاوت‌های اساسی دارند. آگاهی و پذیرش این نکته در زندگی زناشویی بسیار مهم و ضروری است، چرا که بایستی به ویژگی‌های شخصیتی یکدیگر کاملا واقف بوده و در بروز هیجان‌ها و احساسات از فشار آوردن بیش ازحد به همدیگر پرهیز کنند.
با توافق همدیگر برنامه‌ریزی کنید:
برنامه‌ریزی‌های زندگی چنین زوج‌هایی باید با توافق دوطرفه باشد. مهمانی رفتن‌ها، مکان‌های تفریحی، تعداد این تفریحات و سرگرمی‌ها، مطالعه و تقسیم وظایف بایستی با برنامه‌ریزی قبلی و توافق هر دو طرف ایجاد شود.
به یکدیگر فرصت بیشتری دهید:
مرور زمان و شناخت بیشتر همدیگر به درک متقابل تفاوت‌های یکدیگر کمک بزرگی می‌کند. فرد برون‌گرا می‌بایستی بیشتر دنیای خصوصی همسر درون‌گرای خود را درک کرده و به حریم او احترام بگذارد. از طرفی، فرد درونگرا نیز درک بیشتری از احساسات همسر برون‌گرای خود داشته و سعی کند ارتباط کلامی بیشتری با او برقرار کند.
حل مسئله:
در نحوه حل مشکلات، تفاوت‌های عمده‌ای بین برون‌گراها و درون‌گراها دیده می‌شود. همسر برون‌گرا بایستی در مقابل حل مسئله به صورت فوری و آنی، کمی صبورتر بوده و موجب خشم طرف درون‌گرایش که خواهان وقت بیشتری برای حل مسئله است، نشود. هم‌چنین درون‌گراها هم باید بدانند که همسر برون‌گرای‌شان تحمل این‌که مدت‌ها در انتظار حل مسئله بماند را نداشته، بنابراین سریع‌تر دست به کار شوند.
به طور خلاصه باید گفت که انسان‌ها در بسیاری از جنبه‌های فردی و شخصیتی با یکدیگر تفاوت دارند و همین تفاوت‌ها، باعث اختلاف در انگیزه‌ها، سلایق و دیدگاه‌های همسران شده و هر چند که وجود اختلاف در بین زن و شوهرها یک امر طبیعی قلمداد می‌شود و نباید انتظار داشته باشیم که یک زن و مرد در زندگی مشترک مثل هم فکر و یا رفتار کنند، ولیکن گاهی اوقات این تفاوت‌ها به اختلافات و تنش‌های بزرگی منجر می‌شود./ ادامه دارد.
