نفیسه حقیقتجوان و گروه ترجمه هفته|
اگر جاستین ترودو بخواهد باردیگر تجربه پیروزی بر رقیب را در انتخابات کانادا تکرار کند، چارهای ندارد جز اینکه طرز تفکر بسیاری از کاناداییها را درباره خودش عوض کند.
تغییر طرز تفکر بسیاری از مردم کانادا در مورد بسیاری از مسائل سیاسی، یکی از عواملی به شمار میروی که به «جاستین ترودو»، نخستوزیر کانادا کمک کرد تا پیروز مبارزات انتخاباتی سال 2015 میلادی باشد؛ اما اکنون مسئولان حزب لیبرال بر این عقیده هستند که اگر ترودو بخواهد باردیگر تجربه پیروزی بر رقیب را تکرار کند، چارهای ندارد جز اینکه طرز تفکر بسیاری از کاناداییها را درباره خودش عوض کند.
مسئولان فدرال و استانی حزب لیبرال در گفتوگو با شبکه خبری سی.بی.سی درباره انتخابات آتی پارلمان به مسئلهای اذعان کردند که تا همین چند ماه پیش غیرقابلتصور بود. آنها صراحتا گفتهاند که تحت تأثیر ماجرای مجادلهآمیز اس.ان.سی لاوالین (SNC Lavalin)، جاستین ترودو، رهبر لیبرالهای کانادا از یک برگ برنده حزب به یک سربار تبدیل شده است.
زمانی که یک دولت اقلیت رای اعتماد خود را در پارلمان از دست بدهد یا این که دولتی که اکثریت پارلمانی را در اختیار دارد دچار مشکل شود و در یک رایگیری حساس در پارلمان آرای بسیار کمی را در اختیار داشته باشد؛ این اتفاق میتواند منجر به برگزاری انتخابات خارج از جدول زمانی قانونی آن شود.
موضوع اس.ان.سی لاوالین حتی در منطقه آتلانتیک کانادا که حزب لیبرال در انتخابات پارلمانی سال 2015، نتایج درخشانی در آنجا کسب کرده بود هم برای حزب مشکل آفریده است. نامزدهای استانی حزب لیبرال در منطقه نیوفاوندلند و لابرادور -که لیبرالها پنجشنبه گذشته در آن مجبور شدند یک دولت اقلیتی تشکیل دهند- از افزایش احساسات ضد ترودو متعجب شدهاند. بسیاری از رأیدهندگان این منطقه که اقتصادش وابسته به انرژی است و در این روزها با مشکلات مالی زیادی هم روبهرو است، از تأثیراتی که ممکن است برنامه زیستمحیطی جاستین ترودو روی صنعت نفت دریایی منطقه داشته باشد، ابراز نگرانی میکنند. عدهای دیگر از رأیدهندگان هم از رویکردی که لیبرالها تحت رهبری جاستین ترودو در زمینهی مهاجرت پیش گرفتهاند، ناراضی هستند. همه این مشکلات در کنار ماجرای جنجالبرانگیز لاوالین، تصور و دیدگاه رأیدهندگان را نسبت به نخستوزیر کنونی کانادا تغییر داده است.
تفاوت فاحش و تضاد مستقیم میان اندرو شییر و جاستین ترودو یکی از عوامل کلیدی است که لیبرالها را برای پیروزی مجدد بر محافظهکاران در انتخابات آینده امیدوار میکند.
جاستین ترودو، برگ برندهی بیاعتبار؟
یکی از فعالان اصلی حزب لیبرال در منطقه نیوفاوندلند و لابرادور میگوید: «سه ماه پیش، جاستین ترودو یک برگ برنده برای ما محسوب میشد؛ اما اکنون دیگر این مسئله چندان صحت ندارد.»
نتایج تحقیقات و بررسیهای گروههای افکارسنجی نیز بر این موضوع صحه میگذارد و نشان میدهد ماجرای لاوالین و مشاجره با «جودی ویلسون ریبولد» وزیر دادگستری، به شدت شهرت و اعتبار ترودو را به عنوان رهبر حزب لیبرال تحتتأثیر قرارداده و خدشهدار کرده است.
دخالت در روند رسیدگی دادگستری در پرونده «آدمیرال مارک نورمن»، فرد شماره دو پیشین ارتش کانادا که از طرف دولت به دخالت در امور سیاسی متهم شده بود، وجهه و اعتبار حزب لیبرال و رهبر آن را بیشازپیش زیر سؤال برده است.
دیوید کولتو (David Coletto)، رئیس و مدیرکل شرکت نظرسنجی «آباکوس دیتا» (Abacus Data) اخیراً در مصاحبهای اعلام کرده است که فکر میکند تغییر جایگاه رهبر حزب لیبرال بیشتر ناشی از پیامدهای پرونده لاوالین در اوتاوا بوده و معتقد است این قضیه بهطور کلی احساس و تفکر مردم را درباره نخستوزیر تغییر داده و درحال حاضر شهرت ترودو تحت تأثیر عواقب این ماجرا قرارگرفته است.
یکی از شواهد دال بر وجود این دگرگونی یا تجدیدنظر دیدگاه مردم درباره جاستین ترودو این است که مسئولان حزب لیبرال تلاش میکنند برای دستیابی به پیروزی مجدد در انتخابات آتی یک بار دیگر مواضع و برنامههای خود را مورد ارزیابی و سنجش قرار دهند.
طرح آب و هوایی حزب لیبرال، یکی از عناصر مهمی است که در این راستا مورد بازبینی قرار میگیرد. با این حال محافل حزب لیبرال صراحتا اذعان میکنند تنها با گفتوگو درباره تغییرات آب و هوایی نمیتوان دولت را از وضعیتی که در آن قرارگرفته است، نجات داد.
بسیاری از مسئولان حزب لیبرال عنوان کردهاند که محافظهکاران با هوشیاری توانستهاند از مسئله قدرت خرید شهروندان و نگرانی آنها از مسائل اقتصادی به نفع خود بهرهبرداری کنند. این مسئله در طبقهبندی اولویتهای انجمن حزب لیبرال در انتاریو که شبکه سی.بی.سی نیوز آن را منتشر کرد، بهخوبی هویداست. در این طبقهبندی امنیت مالی افراد قبل از مسائل آب و هوایی و حتی مسئله آشتی مورد توجه قرارگرفته است. در صدر فهرست اولویتهای نمایندگان حزب لیبرال در انتاریو نظام بیمه درمانی دیده میشود که مسلماً به یکی از ارکان اساسنامه حزب لیبرال تبدیل خواهد شد؛ اما اساسنامه یک حزب زمانی کارآیی خواهد داشت که رهبر حزب بتواند آن را به همه بقبولاند. بسیاری از نمایندگان و اعضای حزب لیبرال ابراز امیدواری کردهاند که انجام سفرهای متعدد بینالمللی طی ماههای آینده بتواند به احیای وجهی جاستین ترودو بهعنوان رهبر حزب لیبرال کمک کند.
تحت تأثیر ماجرای مجادلهآمیز اس.ان.سی لاوالین SNC Lavalin، رهبر لیبرالهای کانادا از یک برگ برنده حزب به یک سربار تبدیل شده است.
ایجاد تغییر و یافتن جایگزین قابلقبول
قرار است نخستوزیر کانادا ژوئن آینده در نشست سران گروه بیست در ژاپن و سپس اوت آینده در نشست سران گروه هفت در فرانسه شرکت کند. جاستین ترودو هفته گذشته به پاریس سفر و به اتفاق «امانوئل مکرون»، رئیسجمهور فرانسه و «جاسیندا آردرن» (Jacinda Ardern)، نخستوزیر نیوزلند در نشستی برای مبارزه با افراطگرایی در فضای مجازی، شرکت کرد.
لیبرالهای کانادا امیدوار هستند، چنین رویدادهایی بتواند ترودو را از «اندرو شییر»، رهبر محافظهکاران کانادا متمایز کند. آنها اندرو شییر را متهم کردهاند که در عرصه سیاسی به افراطگرایی روی آورده؛ اگرچه محافظهکاران از این اتهام به خشم آمده و آن را بیاساس دانستهاند.
تفاوت فاحش و تضاد مستقیم میان اندرو شییر و جاستین ترودو یکی از عوامل کلیدی است که لیبرالها را برای پیروزی مجدد بر محافظهکاران در انتخابات آینده امیدوار میکند. بسیاری از لیبرالهای کانادا به پیروزی افرادی چون «دالتون مکگینتی» (Dalton McGuinty) و «کاتالین وین» (Kathleen Wynne)، نخست وزیران لیبرال پیشین انتاریو در انتخابات اشاره میکنند و تاکید دارند که نباید فراموش کرد آنها هم مبارزات انتخاباتی خود را در شرایطی آغاز کردند که از رقبای محافظهکارشان عقب بودند؛ اما درنهایت از عرصه انتخابات پیروز خارج شدند.
لیبرالها در تلاشند تا انتخابات آتی را به انتخاب میان برنامه اندرو شییر و خدمات ترودو به کانادا تبدیل کنند، چراکه اگر انتخابات صرفاً به یک همهپرسی درباره جاستین ترودو تبدیل شود این مسئله زمینه پیروزی محافظهکاران را فراهم خواهد کرد.
کولتو تأکید دارد، برای پیروزی بر محافظهکاران لازم است مردم را ترغیب کرد تا دیدگاه خود را درباره نخستوزیر مورد بازبینی قرار دهند یا اینکه دیدگاه آنها را به راهحل جایگزینی که پشت پرده درحال شکل گرفتن است یعنی اندرو شییر و محافظهکاران تغییر داد. بدون شک تمایل برای ایجاد تغییرات مستلزم ارائه یک جایگزین قابلقبول است.
لیبرال صراحتا اذعان میکنند که تنها با گفتوگو درباره تغییرات آب و هوایی نمیتوان دولت را از وضعیتی که در آن قرارگرفته است، نجات داد.
حزب لیبرال در آرامش کامل
در حالیکه کمتر از شش ماه به انتخابات آتی فدرال مانده است، حزب لیبرال در مقایسه با محافظهکاران عجلهای برای معرفی نامزدهای حوزههای انتخاباتی خود ندارند.
تا روز سهشنبه مورخ 16 آوریل سال جاری، 31 نامزد برای دفاع از رنگهای حزب لیبرال کانادا در استان کبک که 78 حوزه انتخابیه فدرال دارد، رسما ثبت نام کردند. از سوی دیگر محافظهکاران، 55 نامزد را معرفی کردند و در کل کانادا، تعداد نامزدهای آنها بالغ بر 220 نفر است در حالی که از حزب لیبرال نزدیک به 180 نفر نامزد شدهاند.
«الن ری» (Alain Rayes) از حزب محافظهکار و نماینده ریچموند-آرتاباسکا (Richmond-Arthabaska) که در مصاحبهای با ژورنال دو مونترال قول داده در انتخابات آتی نامزدها طیفهای مختلفی از جامعه را نمایندگی کنند، میگوید: «ما میخواستیم سریعتر از انتخابات قبلی که در آن انتخاب نامزدها تا لحظات آخر ادامه داشت، حرکت کنیم. این بار تصمیم داریم زمان بیشتری برای کار روی حوزههای انتخاباتی داشته باشیم.»
البته لیبرالها نیز به نوبه خود در برابر اتهام عقبافتادن از مخالفان رسمیشان از خود دفاع میکنند. به طوری که «پابلو رودریگز» (Pablo Rodriguez)، وزیر فرهنگ کانادا که ریاست مشترک ستاد انتخاباتی لیبرالها را برای کبک برعهده دارد و آماده میشود تا در انتخابات درون حزبی در بلوی -شامبلی (Beloeil-Chambly) شرکت کند، اظهار میکند: «محافظهکاران نامزدهایی را به اعضای خود تحمیل میکنند در حالی که ما به صورت باز انتخابات درون حزبی داریم. این روش دموکراتیکتر است و امکان داشتن بهترین نامزدهای ممکن را فراهم میکند.»
وی با اشاره به اینکه موضوع محیط زیست، یکی از مسایل محوری انتخابات آینده خواهد بود در مصاحبه با گروه پادکست اسپری پولیتیک (Esprit politique) -روح سیاست، تاکید کرد مبارزه با تغییرات آب و هوایی یکی از موضوعات مهم انتخابات آتی فدرال است و تاثیر آن بر انتخابات پارلمانی حتی از ماجرای جنجال برانگیز اس.ان.سی لاوالین که از یک ماه پیش دولت لیبرال را متزلزل کرده، به مراتب بیشتر خواهد بود.
به گفته رودریگز موضوع محیطزیست حتی ممکن است به مسئله محوری انتخابات تبدیل شود چراکه مسایل و مشکلات زیستمحیطی از جمله عوامل تعیین کننده و مهمی هستند که ذهن رایدهندگان کانادایی را در انتخابات آتی مشغول خواهد داشت.
وی با اشاره به اینکه جوانان اهمیت زیادی به این مسئله میدهند و دولت به این نتیجه رسیده است که باید برای آلایندگی هزینه تعیین کند تا این که فعالیتهای آلاینده محیطزیست برای عاملان آن رایگان تمام نشود، عنوان میکند: «محافظهکاران در این زمینه هیچ کاری نمیکنند. این مسئله به وضوح اختلاف ما با آنها را نشان میدهد و مسلما بر آرای شهروندان در انتخابات آتی تاثیرگذار خواهد بود.»
وزیر میراث کانادا با تاکید بر اینکه هفتههای آتی برای دولت جاستین ترودو بسیار حیاتی خواهند بود چراکه دولت تلاش میکند با ارائه لایحه بودجه فدرال در تاریخ نوزدهم مارس به ماجرای جنجال برانگیز اس.ان.سی لاوالین فیصله دهد و پس از دو هفته دور بودن از اتاوا به مجلس عوام بازگردد؛ اذعان دارد: «درحال حاضر اضطراب و عصبانیت بر جلسات حزب لیبرال حاکم است. جنحالی که «جودی ویلسون-ریبولد» (Jody Wilson-Raybould) عضو پیشین کابینه به راه انداخت موجب کاهش آرای حزب لیبرال در نظرسنجیها شده است. مسلما نگرانیهایی در حزب وجود دارد؛ اما این مسئله طبیعی است. ما در سال انتخابات قرار داریم درحالی که اکثریت اعضای انجمن حزب برای اولین بار در سال 2015 انتخاب شدهاند و امسال اولین بار است که آنها قرار است مجددا انتخاب شوند.»
در واقع از میان 180 نماینده لیبرال، 149 نفر برای اولین بار در سال 2015 انتخاب شدند و در حال حاضر با بزرگترین بحران سیاسی دوران حرفهای خود روبهرو هستند.
رودریگز که ابتدا در فاصله سالهای 2011-2004 و مجددا در سال 2015 انتخاب شد، به عنوان یک نماینده باتجربه که چالشها و بحرانهای دیگری را در انجمن حزب تجربه کرده است، نقش آفرینی خواهد کرد، در پاسخ به این سوال که آیا نقش یک سیاستمدار کارکشته در یک انجمن حزبی را میتوان با نقش یک ورزشکار کهنهکار در آستانه بازیهای حذفی یک تیم هاکی مقایسه کرد، گفت: «درست مثل «مارک مسیه» (Marc Messier) در تیم «لبویز» (Les Boys) مهم سختی ذهن است! من آنچه را که تجربه کردهام برایشان تعریف خواهم کرد و به آنها خواهم گفت که در سیاست لحظات خوب و بدی وجود دارد. همه این لحظات را در موفقیتها و ناکامیهایی را تجربه کردهام؛ اما مهم این است که آرامش خود را حفظ کنیم، به مسیر ادامه دهیم و متواضع بمانیم و البته به خاطر داشته باشیم که در انتهای راه این مردم هستند که تصمیم نهایی را میگیرند.»
وزیر میراث کانادا در پاسخ به این سوال که آیا کاهش آرای حزب لیبرال در نظرسنجیها مربوط به انتخابات امری موقتی است، عنوان کرد: «فکر میکنم همین طور باشد. قبلا شرایط حزب بسیار خوب بود؛ اما اکنون به خوبی گذشته نیست. با این حال اطمینان دارم که اوضاع به حالت قبل بازخواهد گشت. هنوز تا برگزاری انتخابات وقت زیادی باقی است ضمن اینکه در سیاست حتی یک هفته هم یک عمر محسوب میشود در حالی که اکنون سی هفته دیگر ما فرصت داریم.»
وی درباره نحوه مدیریت نخستوزیر با بحرانی که تحتتاثیر ماجرای لاوالین به وجود آمده، گفت: «در دوره بسیار سختی قرار داریم و این شرایط همچنان ادامه دارد. میدانیم که مدیریت این شرایط برای نخست وزیر کاری دشوار است. او هم مثل همه ما یک انسان است اما در این مدت آماج حملات زیادی قرار داشته و دوستش «جرالد باتس» که مشاور اصلیاش نیز بود او را ترک کرده است. اکنون فرصتی است که دوباره متحد شویم و به سرعت به سمت انتخابات خیز برداریم.»
رودریگز همچنین اظهار داشت: «نمیتوان حس بدی را که در حزب لیبرال حاکم است انکار کرد و این درحالی است که «جودی ویلسون-ریبولد» و «جین فیلپوت» همچنان در انجمن حضور دارند. این هفته اولین نشست انجمن طی دو هفته اخیر برگزار خواهد شد و به نظر میرسد که بحث درباره سرنوشت این دو نماینده اجتناب ناپذیر باشد. هفته پیشرو هفتهای تعیین کننده خواهد بود در حالی که نمیدانیم واقعا چه اتفاقی خواهد افتاد. به طور قطع نخستوزیر حرفهایی برای گفتن خواهد داشت؛ اما اعضای انجمن و مجمع ملی کبک نیز حرفهایی دارند.»
این در حالی است که حزب محافظهکار انتقادهایی را که لیبرالها به آنها وارد میکنند، رد میکند. به طوری که «بونوآ پلاموندون»، مسئول مطبوعاتی الن ری، در ایمیلی اظهارات رودریگرز را کاملا نادرست، مفت و بیپایه و اساس توصیف کرده و عنوان میکند: «بر خلاف آنچه رودریگرز مطرح میکند، ما همیشه در حوزههای انتخاباتیمان شرایط رقابت و گزینش آزاد و باز فراهم کردهایم.»
گزارشهای نشان میدهد، «نوولپارتی دموکراتیک» (NPD) در انتصاب نامزدهای خود در کبک با معرفی هشت نامزد در مکان چهارم است. سبزها با اعلام رسمی 32 نامزد از آنها پیشی گرفتهاند و در جایگاه سوم هستند. بلوک کبک به نوبه خود هفت نامزد را به طور رسمی اعلام کرده است هرچند در مجموع 15 نامزد اعلام شدهاند.
«الکساندر بلوریس»، معاون رئیس نوول پارتی دموکراتیک اعلام کرد: «داشتن یک نام (نامزد) تأیید شده، در صورتی که این فرد در محل حضور نداشته باشد، کار بزرگی نیست.»
او که نماینده روزمونت (Rosemont) است، اطمینان میدهد کارها خوب پیش میرود و او احساس میکند که از زمانی که جاگمیت سینگ وارد مجلس عوام شده، علاقه به خانواده سیاسی او افزایش پیدا کرده است.
وی همچنین تاکید دارد: «برخلاف دیگر احزاب که در آن رئیس میتواند مستقیما یک نامزد را در یک حوزه انتخابیه منصوب کند، ما یک جنبش دموکراتیک هستیم. مقرراتی وجود دارد که باید دنبال شود و فرآیندها هم همواره بسیار طولانیتر از دیگر احزاب است.»
حزب لیبرال در تلاش است تا انتخابات آتی را به انتخاب میان برنامه اندرو شییر و خدمات ترودو به کانادا تبدیل کند، چراکه اگر انتخابات مجلس فدرال صرفاً به یک همهپرسی درباره ترودو تبدیل شود این مسئله زمینه پیروزی محافظهکاران را فراهم خواهد کرد.
رقبای حزب لیبرال چه کسانی هستند؟
هنوز خیلی زود است که بخواهیم درباره رقبای انتخاباتی و هر یک از 338 حوزه انتخاباتی آن (این رقم در سال 2019 نیز تغییر نخواهد کرد) در کانادا صحبتی کنیم؛ اما به طور کلی این لیبرالها هستند که برای حفظ اکثریت خود در پارلمان تلاش خواهند کرد؛ و محافظهکاران که تلاش میکنند لیبرالها را از قدرت ساقط کنند و دولت جدیدی تشکیل دهند؛ حزب نیو دمکرات NDP که خواهد کوشید جایگاه سومی خود را که با دو حزب اصلی فاصله زیادی هم دارد، به سطحی ارتقا دهد که قدرت رقابتی بیشتری داشته باشد؛ حزب سبز که یقینا در انتخابات حضور خواهد داشت و همچنین حزب بلوک کبکی؛ اصلیترین احزاب سیاسی در این عرصه به شمار میآیند. البته نباید فراموش کنیم که حزب مردمی جدید کانادا به رهبری «ماکسیم برنیه»، نماینده پیشین حزب محافظهکار نیز قصد دارد نامزدهای خود را در انتخابات پارلمانی امسال شرکت دهد.
هنوز خیلی زود است که بخواهیم بگوییم این احزاب تا چه حدی در انتخابات آتی عوامل تعیین کننده خواهند بود؛ اما در رابطه با سران احزاب سیاسی اصلی کانادا باید گفت که تنها لیبرالها هستند که با همان رهبری که در انتخابات پیشین بودند، در انتخابات آتی حضور خواهند یافت. اندرو شییر محافظهکار که جای «استفان هارپر»، نخست وزیر پیشین کانادا را گرفته است، با اینکه یک نماینده کارکشته است؛ اما هیچگاه حزب محافظهکار را در یک انتخابات ملی رهبری نکرده است. «جاگمیت سینگ»، رئیس حزب دموکراتیک نوین کانادا نیز که یک سیاستمدار کهنهکار است در گذشته عضو مجلس قانونگذاری اونتاریو بوده است. مدت زیادی از فعالیت جاگمیت سینگ که ماه گذشته به عنوان نماینده پارلمان انتخاب شد، نمیگذرد و انتخابات آتی اولین آزمون انتخاباتی او در سطح ملی است که باید حزبش را رهبری کند.