در جلسه دوم کارگاه مهارتهای زندگی زناشویی که در تاریخ 23 مارس در نوروززمین برگزار شد، دکتر الهام گرامی مدرس مهارتهای زندگی و مهارتهای فردی و بین فردی، به عناصر مخرب و تفکرات غیرمنطقی در افراد، با تاکید بر روابط بین همسران پرداخت.
عناصرمخربی که در زندگی زناشویی میتواند کیفیت زندگی و روابط بین همسران را تحتالشعاع قرار داده و مشکلاتی را بین آنها ایجاد کند به قرار زیر است:
- دنیای تکنولوژی: توجه بیش از حد افراد به دنیای تکنولوژی، امروزه باعث از هم پاشیدن بسیاری از خانوادهها شده است. وقت گذراندن بیش از حد در این فضا که در بعضی افراد اعتیادگونه نیز هست، باعث دور شدن زوجها از یکدیگر و شکاف در رابطه آنها میشود.
- ظاهر نامناسب: رسیدگی کردن به وضع ظاهری از سوی زن و شوهر میتواند نقش بسیار تعیینکنندهای در دوام زندگی زناشویی داشته باشد.
- روزمرگی: وقتی همسران در رابطه زناشویی طولانی مدت قرار میگیرند، دچار روزمرگی در رابطه زناشویی میشوند و این روزمرگی بر زندگی و رابطه آنها تاثیر میگذارد.
- وابستگی بیش از حد به همسر: اگر برای مدتی دور از همسرتان باشید و دچار اضطراب و تشویش شوید شما دارای شخصیت وابسته هستید که یکی از عناصر مخرب در زندگی زناشویی است.
- فداکاری بیش از حد: در عین حال که همسر و فرزندانتان اولویت اول زندگیتان است و بیقید و شرط عشقتان را نثارشان میکنید، لازم است که زمانهای تنهایی و تفریحاتی نیز برای خودتان ایجاد کنید.
- تغییر بالاجبار همسر: زنان و مردان به دلیل جنسیت و زمینههای تربیتی متفاوت، در روش تفکر، عمل و رفتار با هم تفاوت دارند. تغییر اجباری همسر، به گونهای که شما میخواهید، میتواند مخرب زندگیتان باشد.
- انتقاد مداوم از همسر: انتقاد مداوم، بزرگترین آسیب را به رابطه میزند و به زودی عشق را نابود میکند. فراموش نکنید که فیدبک با انتقاد تفاوت دارد.
- داشتن حالت تدافعی در زندگی زناشویی: اگر به دنبال رابطهای پایدار و سالم هستید باید قبول کنید که گاهی حق با طرف مقابل است و اشتباهات خود را بپذیرید.
- وجود تحقیر مداوم در زندگی مشترک: تحقیر کردن یکدیگر در زندگی مشترک یکی از نشانههایی است که میگوید رابطه افراد در شرایط مطلوبی قرار ندارد. بیشتر زوجها نمیدانند که این رفتارها چیزی نیست جز اعلان جنگ و ادامه آن ضربههای جبرانناپذیری به زندگی آنها وارد خواهد کرد.
- عدم ارتباط کلامی مناسب: برای ایجاد فضایی عاطفی بین همسران، ارتباط کلامی و صحبت کردن مهمترین گام شمرده میشود. در واقع، سوءتفاهمها، برداشتهای غلط و منفی به علت نبود ارتباط کلامی ایجاد میشود.
پنهانکاری:
فرق بین پنهانکاری و حفظ حریم شخصی در روابط عاطفی چیست؟ چطور میتوانیم بین این دو تمایز قائل شویم؟ «حریم شخصی چیزی است که از روی احترام به کسی میدهیم». «پنهانکاری چیزی است که از دیگری دریغ میکنیم».
عدم وفاداری:
روابط از مراحل دشواری گذر میکنند و در طول این مراحل است که ما آسیبپذیر و حتی گاهی بیحوصله و از زندگی دلزده میشویم. اگر این چنین شد، با شریک زندگی خود صحبت کنید. در صورتی که چیزی متفاوت میخواهید که رابطه فعلیتان به شما نداده است، شجاعت داشته و آن را بیان کنید، ولی هیچگاه دچار عدم وفاداری نشوید.
دکتر گرامی در قسمت دیگری، از دیدگاه روانشناسان شناختی همچون آرون بک و البرت الیس به بررسی تفکرات غیرمنطقی پرداخته و توضیح داد که چگونه انسان موجودی پردازشکننده اطلاعات است که با توجه به اطلاعاتی که به ذهنش وارد میشود، به بررسی و حل مسائل میپردازد.
از نقطه نظر شناختی، در برخورد با یک مسئله، انسان تحتتاثیر سه فاکتور مهم است: افکار، احساس، رفتار
فکر درست، احساس و در نتیجه رفتار درست ایجاد میکند. کسی که احساس و رفتار غیرمنطقی دارد، افکار او نیز مسلما با واقعیت مناسبتی ندارد. ما به افکار نادرست خود که با دنیای واقعی تطابق ندارند، خطاهای شناختی میگوییم.
از دیدگاه شناخت درمانگران، افراد نه تنها در زندگی شخصی و در روابط بین فردی خود، بلکه در زندگی زناشویی و در رابطه با همسر خود نیز دارای سوگیری و خطای شناختی بوده و براین اساس، رابطه آنها میتواند به خطر بیافتد.
در ادامه و در بحث تفکرات غیرمنطقی، به ۱۰ خطای شناختی اصلیتر و شایعتر پرداخته شد که در همه افراد و به خصوص بین همسران به وفور دیده میشوند و عمدتا از دلایل اصلی تعارضات زناشویی است.
این خطاهای شناختی عبارتند از:
- تفکر همه یا هیچ (صفر یا صد) 2. تعمیم مبالغهآمیز (یا احتمال بیش از حد)، 3. فیلتر ذهنی، 4. بیتوجهی به امر مثبت، 5. نتیجهگیری شتابزده، 6. بزرگ بینی (فاجعهسازی) و کوچکبینی،7. استدلال احساسی، 8. باید اندیشی، 9. برچسب زدن، 10. خود مقصر پنداری.